لینک‌های قابل دسترسی

خبر تازه
جمعه ۲۵ عقرب ۱۴۰۳ کابل ۰۷:۰۸

پیروزی مجاهدین در هشتم ثور سال ۱۳۷۱ چی پیامد های برای افغانستان به همراه داشت؟


تصویر آرشیف
تصویر آرشیف

سی‌ویک سال از هشتم ثور سال ۱۳۷۱، روز پیروزی مجاهدین در افغانستان می‌گذرد.

برخی از آگاهان می‌گویند این روز پیامدهای ناگواری برای مردم افغانستان داشته است.

حمید عزیزی استاد پوهنتون و آگاه سیاسی می‌گوید در حقیقت هشت ثور ۱۳۷۱ ادامه کوتادی هفت ثور سال ۱۳۵۷ بود که نتیجه آن برای مردم افغانستان بدبختی آفرید:

"گروه‌های قومی و مذهبی تشکیل شده، ارتباطات‌شان با بخش‌های مختلف حزب دیموکراتیک خلق شکل گرفت و انتقال قدرت هم بر همین مبنا صورت گرفت و میراث سال ۱۳۵۷ همچنان در ۱۳۷۱ ادامه پیدا کرد و ثمره‌اش برای مردم افغانستان بربادی، ویرانی و بدبختی و آواره‌گی و کشتار و غارت و چپاول و از بین رفتن تمام دارایی‌های ملی شد."

گروه‌های مختلف مجاهدین در افغانستان پس از سقوط حکومت داکتر نجیب‌الله در ماه ثور سال ۱۳۷۱ شمسی به قدرت دست یافتند.

حکومت داکتر نجیب الله در هشتم ثور سال ۱۳۷۱ فرو پاشید و گروه های مجاهدین قدرت را در کابل و ولایات افغانستان به دست گرفتند
حکومت داکتر نجیب الله در هشتم ثور سال ۱۳۷۱ فرو پاشید و گروه های مجاهدین قدرت را در کابل و ولایات افغانستان به دست گرفتند

نیروهای مجاهدین ۳۱ سال پیش وارد کابل شدند، پس از پیروزی مجاهدین صبغت‌الله مجددی برای دو ماه به حیث رئیس ادارهٔ موقت برگزیده شد و پس از آن برهان‌الدین ربانی قدرت را به دست گرفت، اما ادامه حکومت آقای ربانی با مخالفت‌های برخی چهره‌های جهادی به ویژه گلبدین حکمتیار همراه شد.

به باور برخی‌ها رهبران جهادی پس از به قدرت رسیدن در هشت ثور ۱۳۷۱ نتوانستند از این دستاورد شان به درستی حفاظت کنند و بجای ایجاد یک حکومت مقتدر و سراسری٬ دست به کشتار و حذف همدیگر زدند.

پیروزی مجاهدین در افغانستان منجر به درگیری های تنظیمی گردید که دهها هزار کشته بجا گذاشت

علیم داد علیم فعال سیاسی افغان می‌گوید که هشت ثور روز پیروزی بوده، اما به‌گفته وی با تأسف در نتیجه ناآشنایی‌های مجاهدین با حکومت‌داری دچار اختلافات ذات‌البینی شدند:

"هشت ثور به‌عنوان یک نقطه عطف در تاریخ افغانستان روزیست که ملت مسلمان و پا برهنه افغانستان بعد از ۱۴ سال مبارزه و تحمل انواع قربانی‌ها در برابر تجاوز بزرگترین قدرت نظامی زمان به پیروزی رسیدند، اما با کمال تأسف پس از ورود مجاهدین به دلیل ناآشنایی‌های شان با حکومت‌داری دچار اختلافات ذات‌البینی شدند."

پس از پیروزی مجاهدین صبغت الله مجددی که در راولپندی پاکستان به حیث رئیس اداره موقت تعین شده بود٬ در کابل زمام امور را به دست گرفت
پس از پیروزی مجاهدین صبغت الله مجددی که در راولپندی پاکستان به حیث رئیس اداره موقت تعین شده بود٬ در کابل زمام امور را به دست گرفت

مجاهدین پس از تصرف قدرت به زودی درگیر جنگ‌های تنظیمی شدند، جنگ بین گروه‌های جهادی برعلاوۀ ویرانی کابل و بخش اعظم از تأسیسات عام‌المنفعه در افغانستان، منجر به کشته و زخمی شدن ده‌ها هزار نفر شد و ادامه جنگ‌ها٬ میلیون‌ها شهروند این کشور را آواره کرد.

داکتر صلاح‌الدین سعیدی آگاه مسایل سیاسی می‌گوید شعار اساسی جهاد، آزادی افغانستان و خدمت به اسلام بود، اما آن‌چه بعداً اتفاق افتاد باید از آن درس عبرت گرفت:

"تمرکز اساسی و شعار مبارزه جهادی هشت ثور در مجموع آزادی افغانستان و دفاع از اسلام بود، اما این‌که در عمل چه واقع شد و آیا افغانستان واقعاً آزاد شد و به اسلام خدمت شد؟ و یا به دام پنجاب افتیدیم؟ این نقاط اساسی است که بعداً سبب ادامه تراژیدی شد."

اما فهیم کوهدامنی آگاه سیاسی می‌گوید هشت ثور پیروزی مردم افغانستان بود که توانستند در مقابل اتحاد جماهیر شوروی سابق مقاومت کرده و آنان را شکست دادند:

"هشت ثور پیروزی مبارزین پا برهنه در مقابل یک امپراطوری بزرگ و ایدیالوژی خطرناک‌شان بود. هیچ‌کسی در دنیا فکر نمی‌کرد که این ملت ناتوان بتواند در مقابل قوای جماهیر سوسیالستی شوروی مقاومت کند."

ذبیح الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان
ذبیح الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان

در عین حال حکومت طالبان هشتم ثور را روز پیروزی، آزادی و نجات افغان‌ها خوانده می‌گوید مجاهدین توانسته اند کشور را از چنگ رژیم کمونیستی رهایی بخشند.

ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان با نشر اعلامیه‌ی در صفحه تویترش نوشته که حکومت آنان تلاش می‌کند تا ثمره قربانی ده‌ها ساله افغان‌ها ضایع نشود و نظام کاملاً اسلامی در افغانستان نافذ شود.

عبدالله عبدالله، رئیس پیشین شورای عالی مصالحۀ ملی جمهوری مخلوع افغانستان نیز هشتم ثور را در پیامی در تویترش یک روز پر افتخار ملی خوانده و نوشته که در ۱۴ سال جهاد، ملت افغانستان برای حفاظت از ارزش‌های اسلامی میلیون‌ها شهید، معلول و مجروح داد و روزهای دشوار مهاجرت را تحمل کرده است.

XS
SM
MD
LG