بانک جهانی میگوید، تحرک اقتصادی افغانستان در دوسال گذشته متوقف بود و تولید ناخالص آن ۲۶ درصد کاهش یافته است.
این بانک در گزارش اخیر خود نوشته است، چشمانداز اقتصادی افغانستان تاریک به نظر میرسد و تا سال آیندهٔ میلادی یعنی ۲۰۲۵، خطر ضعیف بودن و رکود اقتصادی افغانستان درجای خود باقی خواهد ماند
اما ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان این گزارش را نادرست خوانده است.
او به رادیو تلویزیون ملی تحت کنترل حکومت طالبان گفته است:
"این که اقتصاد افغانستان آیندهٔ تاریک دارد، این درست نیست، در گذشته تاریک بود که متاسفانه افغانها تحت اشغال آمدند و مصروف جنگ بودند و فرصت نداشتند، اکنون که امنیت، ثبات و تعهد وجود دارد این نشان دهندهٔ این است که آیندۀ روشنی در پیش داریم."
در گزارش بانک جهانی کاهش کمکهای خارجی، وضعیت نامعلوم، کاهش سرمایهگذاری به علت بینظمی و بیباوری، آسیب متضرر شدن سکتور زراعتی و ممنوعیت بر کشت کوکنار از علتهای رکود اقتصادی افغانان عنوان شده است.
این بانک به نقل از دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم ملل متحد (یو ان او دی سی) نوشته است، عواید سالانۀ دهقانان افغان از درک کشت کوکنار ۱.۳ میلیارد دالر است که نزدیک به ۸ درصد عاید ناخالص داخلی را تشکیل میدهد.
در گزارش بانک جهانی همچنان آمده است، در حال حاضر بیکاری در افغانستان افزایش یافته، قیمتها بلند رفته و تقاضاها کاهش یافته و این همه نیازمندی به مواد خوارکی اولیه را از ۱۶ درصد به ۳۶ درصد افزایش داده است.
در گزارش همچنان نوشته شده است که مشکلات اساسی در سکتور خصوصی و کاهش کمک و حمایت جهانی برای خدمات مهم، از نگرانیهای دیگری است که جلو پیشرفت اقتصادی افغانستان را میگیرد.
اما بانک جهانی با درنظرداشت همهٔ این نگرانیها گفته است، عواید حکومت طالبان در سال ۲۰۲۳ میلادی ۹ درصد افزایش یافته و به ۲۱۰.۷ میلیارد افغانی رسیده است که ۱۰۸.۱ میلیارد آن از گمرکات و باقی ماندهٔ ۱۰۲.۶ میلیارد آن عواید داخلی است.
گزارش بانک جهانی، صادرات افغانستان در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ را تا حدی ثابت عنوان کرده، اما میگوید واردات این کشور بیشتر شده است.
در گزارش این بانک آمده است، افغانستان در سال ۲۰۲۳ به ارزش ۷.۸ میلیارد دالر واردات داشت که نسبت به سال گذشته ۲۶ درصد افزایش را نشان میدهد و در سال ۲۰۲۲ این مقدار ۶.۳ میلیارد دالر بوده است.
به اساس گزارش بانک جهانی، رکود اقتصادی بیکاری و فقر را بیشتر از پیش افزایش خواهد داد و عدم مصونیت غذایی در بین مردم بیشتر خواهد شد.
در همین حال برخی از افغانها نیز از بیکاری و اقتصاد نامناسب شکایت دارند.
محمدیگل، باشندهٔ ننگرهار به رادیو آزادی گفت:
"کار و روزگار نیست، میرویم و میآیم کرایهٔ راه هم نمیباشد، با پای خود میرویم و دوباره میآیم."
عبدالغنی، باشندۀ کندهار هم از مشکلات مشابهی شکایت دارد:
"کار نیست، هر روز میآیم تا ساعات ۱۱ یا ۱۲ ایستاد میمانیم، دوباره خانه میرویم."
این نگرانیها درحالی مطرح میشود که بانک جهانی در گزارش خود برای آیندهٔ با ثبات در افغانستان و حفظ منافع این کشور بر تمرکز به زراعت و استخراج معادن اشاره کرده است.