در آستانه فرا رسیدن عید سعید فطر در افغانستان، بازارهای کابل و برخی ولایات ظاهراً پر جنب و جوش است، اما دکانداران به ویژه فروشندهگان میوه خشک از کمرنگ بودن کار و بارشان شکایت دارند.
آنان به رادیو آزادی میگویند، با آنکه بهای میوه خشک امسال در تناسب به سالهای گذشته پائین است، اما بیشتر مشتریانشان باز هم چانهزنی کرده و با نرخ پائین هم نمیتوانند میوه عید بخرند.
حمید اختری یکی از این فروشندهگان میوه خشک در شهر گردیز به رادیو آزادی میگوید اقتصاد مردم مثل سالهای قبل خوب نیست:
"در گذشته هر کس به شمول عسکر، مامور یا کارگر زمانیکه داخل دکان میشد، نرخ را پرسان نمیکردند، نام میوه را میگرفتند که انواع میوه را برایشان آماده کنم، اما فعلاً اکثریت مردم میوههای ارزان و بیکیفیت را خریداری میکنند و میگویند که اقتصاد شان خوب نیست و مقصد نزد مهمانان یک چیز موجود باشد."
نور احمد یکی دیگر از فروشندهگان میوه خشک در شهر کابل هم شکایت مشابهی دارد و میگوید، فروشاتشان با فیصدی بالا کاهش یافته است:
"در دوره جمهوریت فروشات ما بالا بود، اقتصاد خوب و مردم هم پولدار بودند، در سه سال که امارت اسلامی آمده فروشات ۷۰ درصد کاهش پیدا کرده، تنها ۳۰ درصد فروشات داریم، در هنگام خرید میوه خشک مردم زیاد چانهزنی و جگره میکنند."
با این حال برخی از خانوادههای افغان نیز به رادیو آزادی میگویند که فعلاً کاروبار شان نمیشود و روزگار شان هم خوب نیست، در کنار دیگر آمادهگیها حتی میوه خشک برای عید هم نخریده اند.
فاضل باشنده ولایت پکتیا به رادیو آزادی گفت که هیچ آمادهگی برای خرید مواد خوراکه به ویژه میوه خشک برای عید نگرفته و توان خرید آنرا نداشته است:
"من کراچیرانی میکنم، وضعیت اقتصادی من خوب نیست و برای عید سودا به شمول میوه خشک کشمش، پسته، بادام و چیزی دیگر نگرفتیم."
اسماعیل مرد کهنسالی که در شهر کابل کاریگری میکند نیز شکایت مشابهی با فاضل دارد: "من در سالهای گذشته توان داشتم یک مقدار میوه خشک برای عید خرایداری میکردم، اما امسال میوه خشک و سودای عید را نخریده ام، خدا مهربان شود اگر بتوانم من هم میوه خریداری کنم."
این تنها فروشندهگان میوه خشک نیستد که از کاهش فروشات و مشکلات اقتصادی مردم شکایت میکنند، پیش از این برخی از کسبهکاران و شماری دیگر از فروشندهگان که کالاهای مختلف را برای فروش به بازار میآورند، شکایتهای مشابهی را مطرح کردهاند.
بر اساس گزارش سازمانهای بینالمللی و گفتههای برخی افغانها در گوشه و کنار افغانستان، سطح فقر و بیکاری در نزدیک به سه سال حاکمیت دوباره طالبان در افغانستان افزایش کمپیشنه داشته و مردم قدرت خرید مواد خوراکه برای روزهای عادی و حتی عید شان را از دست دادهاند.