شماری از افغانها میگویند که بخاطر ضعف اقتصاد خوراکه های عنعنوی عید را درخانه پخته میکنند. به باور آنان، تهیۀ این خوراکه ها درخانه هم اقتصادی و هم صحی است.
راحله، باشندۀ ولایت لوگر مادر پنج فرزند است که میگوید برای روزهای عید آمادگی میگیرد.
به گفتۀ راحله، آنان برای بزرگان و کودکان خوراکه های مخصوص پخته میکنند.
او به رادیو آزادی گفت برخی خوراکه ها را در خانه آماده میکنند و برخیها را از بازار خریداری میکنند که به گفتۀ راحله، خوراکیهای پخته شده در خانه در تناسب به بازار هم اقتصادی و هم صحی است:
"ما همه چیز را در خانه پخته میکنیم، هم صحی و هم پاک، سیمیان، کلچه و روغن جوشی را در خانه تهیه میکنیم، هم اقتصادی میآید، هم حفظ الصحه در نظر گرفته میشود، برخی خوراکههای بازار در روغنهای پخته میشوند که به صحت آسیب میرساند، بر برخی کودکان خوش نمیخورد، در عید بیمار میشوند، پس ما برخی چیزها را از بازار و برخی را هم در خانه پخته میکنیم."
زرافشان، باشندۀ شهر کابل میگوید، آنها شیرینی های عید را در خانه بخاطری پخته میکنند که از لحاظ اقتصادی برایشان مناسب و هم مهمانانشان آنها را می پسندند:
"ما در عید کلچه، روغن جوشی و دیگر خوراکهها را در خانه پخته میکنیم، مهمانان ما زیاد خوش میکنند، دیگر این که برای صحت خوب است، از خوراکههای بازار کرده پاک است، زمانی که اقتصاد هم خوب نباشد، در بازار قیمتی هم باشد، ما و دیگر مردم نمیتوانیم که از بازار بخریم، درعید کلچه و دیگر خوراکهها زیاد قیمت میشود، میوۀ خشک را دوستان ما از قریه برای ما روان میکنند."
زر افشان باشنده کابل: خوراکه های را که تهیه می کنیم هم صحی است و هم مهمانان خوش دارند
وحیده باشندۀ ولایت لغمان هم به این باور است که درخوراکی ساخت خانه احساس و محبت نهفته است و نشان دهندۀ ارزشدهی به مهمانان روزهای عید است:
"این چیزها در بازار هم است، اما این خوراکی دست پخت شده با ارزش است، یعنی به جانب مقابل در عمل نشان میدهیم که ما به شما ارزش میدهیم، به حساب دوستی و محبت، یعنی علت آن دوستی و محبت و ارزش دادن است، به همین خاطر این زحمت را میکشیم."
با رسیدن عید خانوادههای افغان مطابق به توانشان آمادگی میگیرند، برخی خانوادهها دسترخوانهای بزرگ پهن میکنند.
اما در دوسال گذشته که در افغانستان سطح بیکاری افزایش یافته است و بیشتر زنان هم به دلیل محدودیتها طالبان خانهنشین شده و از لحاظ اقتصادی در وضعیت خوبی قرار ندارند و به همین دلیل میگویند که از مهمانانشان بیشتر با خوراکیهای تهیه شده در خانه پذیرایی میکنند.