روزنامهٔ واشنگتن پست، در گزارش تازهٔ خود که روز یکشنبه منتشر کرده، نوشته است، حکومت طالبان جامعهٔ پررونقی از اینفلوینسرها (تاثیر گذاران یوتیوب)و وبلاگ نویسان ویدیویی را در افغانستان پرورش میدهد و در پی نشان دادن یک تصویر مثبت و دیدگاه خوشایند در بارۀ افغانستان است که میتواند توجه میلیونها بازدید کنندهٔ آنلاین را به خود جلب کند.
به اساس گزارش، درحالی که طالبان در دور نخست حاکمیتشان در ۱۹۹۶ تلویزیونها را شکستند و فلمها را آتش زدند، اما با حاکمیت دوبارهشان با استفاده از فناوریهای جدید ویدیوی در پی تبلغ مثبت به نفع حکومتشان هستند.
روزنامه نوشته است، حکومت طالبان با توزیع جواز به شبکههای یوتیوب آنها را در جایگاه برابر با شبکههای تلویزیونی و رادیویی قرار میدهد و مدعی شده که آنها را تهدید میکند که در صورت زیرپا گذاشتن قوانین رسمی جوازشان را لغو خواهند کرد.
به اساس گزارش، اینفلوینسرها که کارشان به نفع رژیم تلقی میشود، اجازه یافتهاند در وزارتخانههای دولتی جایگاه پیدا کنند و دستآوردهای خود را به نمایش بگذارند.
واشنگتنپست به اساس مصاحبه با ۱۰ تولید کنندهٔ محتوا در افغانستان و پاکستان گفته است، در دو سال گذشته در نتیجه فشار طالبان و خودسانسوری، ویدیوهایی که طالبان را نقد میکند تا حد زیادی از پلتفرمهایی مانند یوتیوب ناپدید شدهاند و پس از نقض قوانین طالبان بازداشت و بازجویی شدهاند.
برخی یوتیوبران با تآیید این موضوع میگویند، بخاطر درآمد از کارشان بعضاً مجبور اند از قوانین طالبان اطاعت کنند.
یک یوتیوبر زن در افغانستان که به شرط فاش نشدن نامش و تغییر صدایش، به رادیو آزادی گفت:
"وقتی یک شخص یک رسانهای و حتی یک شخص عادی زیر حاکمیت طالبان زندگی میکند، اگر کارت با دولت ربط دارد ندارد، پس ما هم باید قوانین را پیاده بکنیم، مجبوریت انسان را مجبور میسازد که برخی وقت به میل دولت یا میل دل دیگران زندگی کنم بخاطر پیدا کردن رزق حلال مجبور هستیم."
میوند وصیل، دارندهٔ چینل یوتیوبی به نام "شبکهٔ ما" ادعا میکند که بنابر مشکلات و تهدادیت امنیتی از سوی حکومت طالبان، افغانستان را ترک کرده و در یکی از کشورهای همسایه زندگی کند.
او میگوید، در افغانستان اجازه فعالیت آزادانه را نداشت:
"نظر به صحبتهای حکومت طالبان قسمی فهمیده میشد که خانمها فعالیت نداشته باشد، دومین مورد که اونا بیشتر دوست دارند نشر شود این که بیشتر خوبی از آنها یاد شود و هیچ بدی از حکومت طالبان و یا قوانین و پالیسیشان باید گفته نشود."
با این حال برخی خبرنگاران به این باور اند که فعالیت شبکههای یوتیوب سبب نقض قوانین خبرنگاری و رسانهای در افغانستان شده است.
شکیب نظری، خبرنگار آزاد در افغانستان به رادیو آزادی گفت، شبکههای یوتیوب با دخالت در کار خبرنگاری، به ارزش کار خبرنگاری صدمه وارد کردهاند:
"تفاوت یک رسانه و خبرنگار با شبکههای اجتماعی و کارمندان شبکههای اجتماعی که بیشتر محور کاری آنها تفکیک سوژههای مختلف تفریحی است، ولی دست به سوژههای اجتماعی میزند مانند این که است که شما به کسی که آگاهی از هیچ چیز نداشته باشد سلاح شیمایی (کیمیاویی) را در دست بدهید ببینید که چه میکند؟"
سمیه ولیزاده، مسئول کمیتهٔ ارتباطات و دادخواهی مرکز خبرنگاران افغانستان هم به رادیو آزادی گفت، فعالیت یوتیوبران سبب کاهش اعتبار رسانهها شده است:
"از یک طرف دیده میشود که طالبان خبرنگاران و رسانهها در داخل افغانستان را محدود کرده و از یک طرف فرصت برای یک تعداد افراد فرصت قسمی فراهم شده که مطابق به میل آنها (طالبان) میخواهند برنامههای غیرمسلکی تولید کنند که اصلاً با اصول ژورنالیستی مطابقت ندارد که بسیار نگران کننده است."
هرچند آمار دقیقی از تعداد شبکههای یوتیوب در افغانستان در دست نیست، اما پس از حاکمیت طالبان و با محدود شدن رسانهها، دهها شبکهٔ یوتیوب در افغانستان آغاز به فعالیت کرده است.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان به پرسشها در این مورد پاسخ نداد، اما پیش از این وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان اعلام کرده بود که پس از این کسانی که تجربه و تحصیل در بخش خبرنگاری داشته باشند را جواز میدهند و باید مطابق سه اصل: "منافع ملی، ارزشهای اسلامی و فرهنگ افغانی" فعالیت داشته باشند، اما ظاهراً به نظر میرسد که بیشتر یوتیوبران هیچ تجربهای در کار رسانهای ندارند.