یک منبع محلی به رادیو آزادی می گوید که مقامات طالبان در ولایات فراه و نیمروز اطلاعات دقیقی ارائه نمی دهند و این امر برای خبرنگاران و رسانه ها چالش برانگیز است.
این منبع در ولایت های غربی و جنوب غربی افغانستان فعالیت رسانه ای دارد.
او که به دلیل ترس از طالبان نمی خواهد در گزارش ازش نام ببریم، به رادیو آزادی گفت:
"در بسیاری از موارد اطلاعات به دسترس خبرنگار قرار نمی گیرد و زمانیکه اطلاعات دقیق و به موقع در اختیار خبرنگار و به اختیار یک رسانه قرار نگیرد خوب طبعاً تاثیر بسیار منفی در بخش اطلاع رسانی رسانه به جا می گذارد. در زمینه خبر حتی رسانه هایی هستند که فعالیت های خود را در این بخش متوقف کرده اند."
او می گوید که با برگشت طالبان به قدرت در افغانستان در بیش از دو سال گذشته، آزادی بیان و جامعه رسانه ای به شدت آسیب دیده است.
در کنار این، یک منبع آگاه دیگر در ولایت نیمروز که نخواست نام‌ش در گزارش گرفته شود، می گوید که مقام های محلی طالبان به خبرنگاران محلی هشدار داده اند که با رسانه های که در بیرون از افغانستان فعالیت دارند، همکاری نکنند:
"اگر قرار باشد مثلا ما اطلاعات را برای رسانه بیرونی داشته باشیم و یا اگر بخواهیم با رسانه بیرونی همکار باشیم، در این راستا با ما همکاری صورت نمی گیرد و همچنان به ما گفته شده که در این راستا با شما همکاری نمی کنیم و اجازه نداریم که با رسانه های بیرونی کار کنیم."
او می گوید که خبرنگاران محلی باید برای تهیه گزارش های شان پیش از پیش موضوع را با مسئولان محلی طالبان در میان بگذارند.
خواستیم در این مورد نظر مقام های محلی طالبان را هم بپرسیم؛ اما آنان تا تهیه این گزارش به پرسش های رادیو آزادی پاسخ ندادند.
ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان دو روز پس از رسیدن دوبارۀ طالبان به قدرت در نخستین نشست خبری اش در ۱۷ ماه آگست سال ۲۰۲۱ در کابل گفته بود که به آزادی رسانه ها متعهد اند.
اما این تعهد در هاله تردید باقی ماند، چونکه طالبان در بیش از دو سال گذشته، از نشر موسیقی، سریال ها و برنامه های تفریحی در رسانه ها جلوگیری کرده اند.
به همین ترتیب، طالبان در ادامۀ اقدامات سرکوبگرانه علیه رسانه ها و خبرنگاران در ماه دسامبر سال ۲۰۲۲، نشرات رادیو آزادی و رادیو آشنا صدای امریکا را در افغانستان از طریق امواج اف ام و متوسط قطع کردند.اما سپس رادیو آزادی با تقویت امواج کوتاه و متوسط، نشراتش را از ۱۲ ساعت به ۲۴ ساعت گسترش داد.
مرکز خبرنگاران افغانستان نیز از وضع محدودیت های طالبان بر کار رسانه ها و عدم دسترسی به اطلاعات نگران است.
سمیه ولی زاده مسئول کمیته ارتباطات و دادخواهی مرکز خبرنگاران به رادیو آزادی چنین می گوید:
"بسیاری از خبرنگاران در ولایت های فراه و نیمروز از این موضوع شاکی هستند که به اطلاعات دسترسی ندارند و عدم دسترسی به اطلاعات باعث شده که تمامی محتوای نشرات داخل رسانه های افغانستان تغییر پیدا کند، در حقیقت سایه تاریک روی نشرات رسانه ها گذاشته و هم سبب شده که برخی از خبرنگاران ما هم بنا بر همین مشکلات کلاً کار خبرنگاری را ترک کند."
او ادامه چنین وضعیت را برای آزادی بیان تاسف بار عنوان می کند.
"در داخل رسانه های افغانستان می بینیم که بخاطر مشکلات دسترسی به اطلاعات، خود سانسوری به حالتی رسیده که واقعاً قابل تصور نیست و این نگران کننده است چون رسانه ها می توانند صدای مردم باشند، می توانند مشکلات مردم را انعکاس بدهند ولی آنچه که در حال حاضر مشاهده می شود در داخل افغانستان بنا بر همین، دستور العمل هایی مختلفی که از طرف طالبان صادر شده، فعالیت رسانه ها را محدود کرده."
بانو ولی زاده از آدرس مرکز خبرنگاران افغانستان به حکومت طالبان چنین پیشنهاد می کند.
"تنها روزنه امید مردم افغانستان همین رسانه ها و آزادی بیان می تواند باشد که متاسفانه دیده می شود در این راستا آنچه که قابل تصور نبوده اتفاق افتاده و مرکز خبرنگاران افغانستان خواستار این است که محدودیت هایی که در این زمینه وضع شده این محدودیت ها برداشته شود تا اینکه ما شاهد تغییرات مثبت در عرصه رسانه های افغانستان و همچنان آزادی بیان باشیم."
