برخی از دانشآموزان دختر که از آموزش محروم شده اند میگویند، برایشان دردآور است که به کاری روی آورده اند که آرزوی آن را نداشتند.
برخی از آنها که به قالینبافی روی آورده اند، به رادیو آزادی گفته اند، اینکه دست از آموزش بردارند و به این کارها روی آروند، برای دختران عقب گرد به شمار می رود.
دنیا شانزده سال سن دارد و یک سال پیش دانشآموز صنف دهم یکی از مکاتب در شهر کابل بود.
دنیا: بسیار چیزها را در قالین بافی یاد گرفته ام.
او حالا به دلیل بسته شدن مکتبها به روی دختران بالاتر از صنف ششم از سوی طالبان، در یک گارگاه قالین بافی شاگرد است و هنر قالین بافی را میآموزد.
وی از کارش در کارگاه قالین بافی قصه میکند: "از وقتی که مکاتب بسته شده است بالای روح و روان ما تاثیر بسیار بد گذاشته است و مدت چهار ماه میشود که اینجا شاگردی میکنم و بسیار چیزها را در قالین بافی یاد گرفته ام."
دنیا میگوید، این کار سبب شده که او خود را تنها احساس نکند.
سحر یکی دیگر از دانشآموزان صنف دهم مکتب است که حالا اجازۀ رفتن به مکتب را ندارد.
سحر: من آرزو داشتم که در آینده داکتر شوم و از طریق مسلکم برای هموطنانم خدمت کنم
او که آرزو داشت در آینده داکتر شود، حالا مشغول کاری است که آرزوی آن را نداشت.
وی از آرزویهایش قصه میکند: "نزدیک بود به تکالیف روحی و روانی دچار شوم و این مسئله ما را رنج میداد، من آرزو داشتم که در آینده داکتر شوم و از طریق مسلکم برای هموطنانم خدمت کنم. اما متاسفانه که هیچ امیدی برای ما نمانده است و از این که خود را از مشکلات روحی و روانی خلاص کنم به کارگاه قالینبافی رفتم و اینجا کار میکنم و با آنکه از یک طرف ناامید شدهام اما میخواهم از طرف دیگر کاری انجام دهم و خود را مصروف بسازم."
در همین حال خوشحال آصفی، استاد پوهنتون میگوید، ظرفیت این دختران که باید برای آموزش در بخشهای تخصصی از جمله پزشکی، انجنیری و غیره استفاده شود، در کارهای قالینبافی و غیره ضایع میشود: "حاکمیت فعلی درب علم و دانش و درب مکاتب را به روی یک نسل حدود ۴۰۲ روز میشود که بسته است و این جفا است. این خیانت است که هیچ نوع توجیه دینی ، هیچ نوع توجیه قانونی وجود ندارد و هر کدام از این دختران آرزوهای در دل دارند."
از حاکمیت دوبارۀ طالبان بر افغانستان بیش از یک سال میگذرد، اما در این مدت مکتبهای بالاتر از صنف ششم به روی دختران بسته مانده اند.
این کار طالبان واکنشهای زیادی را در داخل و خارج از افغانستان به دنبال داشته است.
پیش از این انتونیو گوترش سرمنشی سازمان ملل متحد بارها خواهان باز شدن مکاتب بالاتر از صنف ششم دخترانه در افغانستان شده است، اما به تازگی ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان گفته که کار روی بازگشایی مکتبها به روی دختران بالاتر از صنف ششم ادامه دارد و به زودی باز خواهند شد.
صندوق کودکان ملل متحد "یونیسف" در سال ۲۰۲۲ دریافته که حدود ۸۵۰ هزار دانشآموز دختر دورۀ آموزشهای ثانوی از مکتب محروم شده اند.