امروز پانزدهم اکتوبر « روز جهانی زنان روستایی» است . این روز درحالی تجلیل میشود که زنان درافغانستان با مشکلات زیادی دست وپنجه نرم می کنند.
بعد ازاینکه طالبان درتابستان سال گذشته به قدرت برگشتند٬ بسیاری زنان درمناطق شهری افغانستان کارخود در ادارات دولتی را از دست دادند.
در همین حال زنان مناطق روستایی از خشکسالی ، آفات طبیعی ومشکلات اجتماعی رنج می برند.
حمیرا دریک قریه دور افتاده ای پارون مرکز نورستان مانند مردان کمربسته درمزرعه کار میکند.
وی به رادیو آزادی گفت برخی ازاین کارها برایش مشکل است:
" اینجا زنان کارهای بسیاری انجام میدهند، مثل کار درکُرد و مزرعه ، این کار بسیار مشکل است. مثل قلبه ، خیشاوه کردن ، درو کردن علف وکارهای دیگر."
ملیون ها زن دیگر نیز در افغانستان مانند حمیرا کار وزندگی دارند و از کمک های سخاوتمندانۀ جامعۀ جهانی در بیست سال گذشته هم در زندگی روزمرۀ آنها کدام تغییر بزرگ به میان نیامده است.
سازمان غذا وزراعت ملل متحد می گوید زندگی بیش از هفتاد فیصد مردم افغانستان به زراعت ومالدای وابسته است.
زنان دربسیاری از مناطق روستایی دورافتادۀ افغانستان که از آموزش هم محروم مانده اند درکنار تربیۀ اطفال٬ در مزارع کارهای سنگین نیز انجام میدهند.
ظریفه غفاری شاروال سابق میدان شهر می گوید زندگی زنان درمناطق دور افتاده درگذشته هم دشوار بود و اکنون هم پرمشقت است.
ظریفه غفاری شاروال سابق میدان شهر: زندگی زنان درمناطق دور افتاده درگذشته هم دشوار بود و اکنون هم پرمشقت است.
" وضعیت زنان درمناطق دور افتاده اگر با وضعیت قبل از ۱۵ اگست سال ۲۰۲۱ مقایسه شود یک وضعیت بسیاری بدی بود. اگر با بعد از این تاریخ مقایسه شود از بد بدتر شده است. متاسفانه که نه تنها دربیست سال یا ۱۵ ماه گذشته بلکه جدی ترین مشکل حکومت های افغانستان ومردم همیشه این بود که شهرهای ما با روستاها وروستاها با شهر ها وصل نشده اند."
از چندین دهه کارشناسان امور اجتماعی به این باور اند که زندگی شهر و روستا در افغانستان باهم بسیارتفاوت دارد.
به علت انکشاف نا متوازن ، خدماتی که در شهر ها ارائه می شود در روستاها میسرنیست که این واقعیت روی زندگی مردم تاثیر می گذارد.
هرچند تلاش های برای بهبود زندگی زنان در روستاها در دودهه گذشته انجام شده اما اثرات دراز مدت نداشته است.
گلالی صافی عضو سابق ولسی جرگه می گوید :
" مصارف بیست سال گذشته درافغانستان ، متاسفانه که سبب کدام تغییر بزرگ در زندگی مردم خصوصا زنان نشد.خصوصا زنان ودخترانی که درمناطق دور دست زندگی می کنند دسترسی اندک به این کمک ها داشتند. اقدام لازم انجام نشد. من عمومی صحبت نمی کنم ، برخی موسسسات غیردولتی بودند که به خروارها پول بدست آوردند ، حیف ومیل هم صورت گرفت ، باید کارهای برای زنان انجام میدادند. وبه صورت عموم کاریکه درافغانستان باید انجام می شد نشده است"
ملل متحد هوشدار داده است که ۲۲ ملیون و هشتصد هزار نفر در افغانستان غذای کافی ندارند و از جمله هشتاد فیصد درمناطق روستایی زندگی می کنند. خشکسالی ونا امنی سال های اخیر درافغانستان ونبود بازار مناسب برای حاصلات داخلی عوامل دیگر افزایش فقر وناداری در این کشور پنداشته میشود. این وضعیت بیشتر زنان را متاثر ساخته است.
زینبو مجبور شده که از ولسوالی دهراوت ارزگان به مرکز ترینکوت کوچ کند ولی فقر وفاقه گی بازهم دامنگیر وی است .
" از دهراوت آمده ام ، امروز روز هشتم است که بالای دیگدان خود غذا نپخته ام، قسم به خدا اگر درخانه یک قاشق روغن هم داشته باشم. با وجود این همه موسسات قسم بخدا اگر کسی برایم یک دانۀ گندم داده باشد."
عاقله زنی دیگریست که فرزند جوان وی کشته شده وشوهراو نمی تواند کار کند. عاقله از مجبوریت به گدایی رو آورده است.
" سابق خوب بود یک قران یک چیزی پیدا میشد، ولی اکنون بسیار بیچاره شده ام. شوهر من ضعیف است.مردم درقریه دیگ بار می کنند ولی مرا درک نمی کنند و به من هیچ چیزی نمی دهند."
مردم مناطق دور دست افغانستان شکایت می کنند که تلاش های بیست سال گذشته کدام تغییر اساسی در زندگی آنها ببار نیاورده است.
آنها می افزایند که با برگشت طالبان به قدرت فقر وتنگدستی هم در پانزده ماه گذشته در کشور گسترش یافته است.
بشیر احمد نادم: یک علت اساسی ذهنیت حاکم درجامعه درمورد زنان است. هنوز هم زنان انسان همسویه پنداشته نمی شوند.
برعلاوۀ افزایش فقر برخی رواج های روستایی مانند کم گرفتن توانایی زنان نیز مانع بهبود زندگی آنها شده است.
بشیر احمد نادم ،خبرنگاری که سال ها از جنوب افغانستان گزارش دهی کرده است علت های کندی بهبود در زندگی زنان را چنین برمی شمرد:
" یک علت اساسی ذهنیت حاکم درجامعه درمورد زنان است. هنوز هم زنان انسان همسویه پنداشته نمی شوند. حقوقی را که اسلام به زنان داده به آنها داده نمی شود. علت این است که سطح آگهی مردم از گذشته ها دراین مورد پائین است. علت های دیگری هم وجود دارد که مسائل فرهنگی وسنتی است."
ملالی نورستانی که از پوهنتون فارغ شده می گوید باید برای آنعده زنان مناطق روستایی که مسئولیت های داخل خانه را بدوش دارند کورس های حرفه ای تدارک شود.
" باید برای این زنان زمینۀ آموزش حرفه ای مهیا شود. تا سپس یک مصروفیت داشته وجسما و روحا آرام باشند."
طالبان با برگشت به قدرت در افغانستان وزارت زنان را لغو و بجای آن وزارت امر به معروف ونهی از منکر را تاسیس کردند.
طالبان که در دوران زمامداری اول خود درسال های ۱۹۹۰ به زنان ودختران اجازۀ کار وآموزش نمی دادند ،اکنون باردیگر یک سلسله محدودیت ها بر زنان وضع کرده اند.
وزارت امر به معروف ونهی از منکر هر ازگاهی با نشر اعلامیه ها محدودیت ها را شدت می بخشد که باعث واکنش داخلی وخارجی شده است.
گلالی صافی عضو سابق ولسی جرگه برای بهبود زندگی زنان روستا نشین پیشنهاد می کند که آنها باید از حقوق خود آگهی حاصل کنند.
" تا زمانیکه زن خودش از حقوق خود وحق مدنی که درقانون واسلام برایش داده شده آگاه نباشد ، فکر نمی کنم فشار های که مردم بالای زنان می آورند که گویا حجاب چگونه رعایت شود، کدام دستور دینی وکدامش فرهنگی است زن نمی تواند میان آنها تفریق کند.من آرزومندم که زنان باسواد باشند ، حقوق خود را بدانند ، درمورد رواج ها آگهی داشته باشند، حق خود را بداند."
سازمان غذا وزراعت ملل متحد میگوید چون زنان در مناطق روستایی از دیده عامه دور نگه داشته شده اند، هنگام کمک های بشردوستانه نباید فراموش شوند ونیازمندی آنها نباید دست کم گرفته شود.
