برخی از جنبشها و حرکتهای خود جوش در افغانستان تاکنون ثبت وزارت عدلیه نشدهاند.
وزارت عدلیه با تاکید بر این مطلب میگوید که بر این احزاب و جنبشهای مردمی مهلت داده شدهاست تا موجودیت شان را رسمی سازند.
این وزارت میگوید، انتظار دارد که برخی از سازمانها و جنبش های مردمی، ثبت این وزارت شوند.
وزارت مذکور میگوید برخی از نهادهایکه شکل گرفتهاند به زودی اقدام به ثبت و راجستر در این وزارت کردهاند؛ اما برخی دیگر تا کنون فعالیت هایشان را ثبت و راجستر نکردهاند.
محمد امان ریاضت سخنگوی این وزارت میگوید، قانون در زمینه ثبت این جنبشها صراحت دارد و با این کار فعالیت این جنبشها و جمیعتها قانونمند شده میتواند.
او افزود:
"قانون چنین حکم میکند، در صورتیکه هر نهاد و سازمان اجتماعی وقتی شرایط که برای آنان گذاشته شدهاست آن را تکمیل کنند، وزارت عدلیه بیایند آن را ثبت کنند، جنبشها و نهاد هایکه شما نام بردید، تا کنون برای ثبت مراجعه نکردند."
شدت نا امنیها در کشور بخصوص پایتخت فرصتی بودهاست که گروهی از فعالان مدنی جمع شوند و برای آنچه رسانیدن صدای مردم و عدالت خواهی به گوش مقامهای حکومت گفته شدهاست، ائتلافها، جنبشهای مردمی، و جمیعتهای را شکل دهند.
وی افزود:
"جنبش روشنایی، جبهه نوین ملی، شورای اقوام مشرقی، جنبش رستاخیز تغییر، جنبش گذار و محور ملی مردم افغانستان، را میشود از حرکتهای دانست که در ماههای اخیر شکل گرفتهاند."
فهیم فطرت رئیس اجرایی جنبش گذار افغانستان میگوید، هدف از شکل گیری جنبش و حرکتها تحقق عدالت است نه چیزی فراتر از آن.
فطرت میپذیرد که برخی جنبشهای مردمی ثبت وزارت عدلیه نشدهاند و میگوید از بهر آنکه کار جنبشهای مردمی به گونه مقطعه یی است نیازی ندارند تا آن را ثبت وزارت عدلیه کنند.
او افزود:
"جنبشهای مردمی و حرکتهای مدنی که بخاطر انجام یک کار مقطعه یی شکل میگیرند، نیازی به راجسر ندارند و نمیخواهند این کار را بکنند، چون سازمانها باید صاحب تشکیل یک ساختار مدون باشند؛ اما جنبشهای مردمی که چنان از نامشان پیداست کدام سیستم رهبری ندارند و میشود گفت که از سوی مردم شکل گرفته و از سوی مردم رهبری میشود."
فطرت تاکید میورزد، تا هنگامیکه خواستهای آنان پذیرفته نشود و مردم به دموکراسی واقعی و عدالت اجتماعی دست نیافتهاند به حرکت هایشان ادامه خواهند داد.
- اما راستی در قانون چنین صراحت دارد که جنبشها بتوانند با نام و داشتن اعضا اما بدون راجستر در وزارت عدلیه فعالیت شان را به پیش ببرند؟
شماری از حقوق دانان میگویند جنبشهای مردمی هنگامی که فراتر از یک حرکت به فعالیت هایشان ادامه میدهند و جمیعتی را نامگذاری میکنند پیداست که مبدل به یک شخصیت حقوقی شدهاست و نیاز به ثبت و راجستر آن است.
کبیر رنجبر یکی از این کار شناسان حقوقی گفت:
"حق طبیعی تمام مردم افغانستان است که جنبش و حزب و سازمان بسازند، اما القاب که انتخاب میکنند تبدیل به شخصیت حقوقی میشوند و وظایت شان همین است که خود را قانونمند سازند تا جوابده باشند، در چوکات مرام نامه که هیچ نوع نقض قانون در آن دیده نشود، فعالیت خود را مشروعیت دهند."
با این همه، آنچه جمیعتها، احزاب و جنبشهای مردمی میگویند، تلاش آنان دستیابی مردم به عدالت و تامین امنیت سراسری در کشور است.
اما آنچه بیشتر نگرانیها را به همراه شده بهره برداریها از این جنبشها و صف بندیها است.
در کنار راجستر نبودن برخی از حمیعتها و جنبشهای مردمی که وزارت عدلیه از آن سخن میزند، فعالیت برخی از این حرکتها از سوی مردم نیز زیر پرسش رفتهاست.
رحمت الله یکی از این باشندهگان میگوید، ائتلافها، جمیعتها و جنبشهای که در ماههای اخیر شکل گرفتهاند، بیشتر به جیب شخصی شان فکر میکنند نه رسانیدن صدای بر حق ملت به گوش حکومت.
او افزود:
"اینها در خدمت ملت نیستند اینها بخاطریکه منافع خود را در خطر میبینند ایستاده میشوند و جنبش و ائتلاف و حرکت میسازند ما از اینها کدام فایده ندیدیم."
ولی محمد یکی دیگر از باشندهگان کابل میگوید، هر سالی که سخن از انتخابات زده میشود، شاهد شکل گیری ائتلافها، جنبشها و جمیعتها بودهاست و میگوید بروی احساسی دست میدهد که این جنبشها و جمیعتها بیشتر برای منافع خودشان کار میکنند.
- اما به راستی چنین است؟
ودیر صافی یکی از این کارشناسان میگوید ممکن اشخاصی در میان این جمیعتها وجود داشته باشد که خواست شخصی شان را تا تلاش فشار بر حکومت برای اصلاح نظام و تحقق عدالت ترجیح میدهند.
وی به این باور است که با این همه صف بندیهای سیاسی و جنبشهای مردمی، آینده این کشور نیز قابل پیش بینی نیست زیرا این همه جمیعتها نتوانستهاند به زندهگی مردم از راه عدالت خواهی تاثیر گذار باشند.
وی افزود:
"اگر این انتقاد کنیم که اینها ملحوظات شخصی دارند و فعالیت نکردند، ما میگویم که هیچ کسی در این کشور کاری نکردهاست، مثلاً احزاب که در حکومت هستند هیچ کاری انجام داده نتوانستند و روز تا روز کار خراب شده میرود."
به گفته صافی در صورتیکه کار جنبشهای مردمی و جمیعتها قانونمند نگردد و با اهداف واضح که همانا تحقق خواستهای ملت است به پیش نروند، افغانستان با یک صدمه بحران پذیر دگر رو به رو خواهد شد که آنگاه عقبگرد نخواهد داشت.
گزارش: نظیفه محبوبی