Москванын шаардык метросунда курулушта иштеп, үч айдан бери маянасын алалбай жаткан борборазиялыктар Орусиядагы эмгек мигранттардын профсоюзуна кайрылышты.
Руслан Турсунов метронун курулушунда 60тай кыргызстандык иштегенин, эмгек акысын ала албаган кыргызстандыктардын жарым-жартылайы мекенине кайтканын, калганы күнүмдүк иштер менен жан сактап жүргөнүн айтып берди.
- Акчабызды алып калабызбы деген илгери үмүт менен жүрөбүз. 200дөй адам иштегенбиз, ошонун арасында алтымышы кыргызстандык болчу. Айлыкты күтө берип, жарымы Кыргызстанга кетип калды, калгандары күнүмдүк иштерде жүрөбүз. Жумушка орношуп жатканда “эч кабатыр болбогула, баары жайында болот” дешкен. Эми келишимдин негизинде иштегендерге да айлык бербей жатышат.
Москвада метронун курулушу түздөн түз шаардык мэрияга караганы менен, ортодо курулуш иштерине мигранттарды жалдап иштеткен ортомчу ишкана болгон.
Орусиядагы эмгек мигранттардын профсоюзунун жетекчиси Ренат Каримов бул маселе боюнча Москва мэриясына жана сотко арыз жазылганын, бирок алигиче эч кандай жооп болбогонун айтты:
- “Глобатек” деген курулуш компаниясы ондогон мигрантты иштетип, июнь-август айлары үчүн эмгек акыларын үч айдан бери бербей келет. Бизге арызданып кайрылгандардын көбү Кыргызстандын жарандары. Орточо эсеп менен ар бири 50 миң рублдан көп акчасын алалбай жатат. Жумуш берүүчү куулук кылып мигранттар менен эмгек келишимин түзбөй, жарандык-укуктук келишим түзгөн. Мындай келишим жумуш берүүчүлөргө жеңилдик берет. Сотто дагы күчү азыраак. Бирок, тоскоолдуктарга карабай биз эмгек акыларын албай калган мигранттарды жумуш берүүчүлөрдөн эмгек акыңарды сот аркылуу талап кылгыла деп үндөшүбүз керек.
Акысын алдырган мигранттар арбыды
Акысын алдырган мигранттар арбыды
Орусияда иштеген кыргызстандык мигранттарга жумуш берүүчүлөрдөн айлык акысын алуу чоң көйгөйгө айланууда.
Каримовдун белгилешинче, Москвада айрым амалкөй жумуш берүүчүлөр борбор азиялык мигранттарды ишке алганда эмгек келишимин түзбөй, жарандык-укуктук келишимдин негизинде жумушка алып, Орусиянын эмгек кодексинде көрсөтүлгөн бир топ милдеттеринен качууда.
Юрист Ыманбек Суранчиев мигрант сотко эмгек келишими менен да, жарандык-укуктук келишим менен да барса болорун белгилейт. Бирок экинчи учурда жумушчунун эмгек укуктары чектелип, эс алуу, дарылануу сыяктуу социалдык шарттар каралбайт.
- Жарандык-укуктук келишим менен деле жумуш берүүчүдөн айлык акыларын сотто талап кылса болот. Бирок кеп анда эмес. Жумуш берүүчүлөр эмгек келишими турса деле, айлыктарын төлөп бербеген учурлар болуп жатпайбы. Кагаз жүзүндө баары бар болсо деле, жумуш берүүчүлөр жоопкерчиликтен качып кетүүдө.
Кыргызстандык мигранттардын Орусияда жумуш берүүчүлөр тарабынан эмгек келишимдин негизинде ишке алынып, эмгек акыларынын өз маалында берилиши – маанилүү көйгөй боюнча калууда.
Москвадагы Кыргызстандын элчилигине январь-август айларында жумуш берүүчүдөн айлык маянаны алып берүү өтүнүчү менен кыргыз жарандарынан 300дөй арыз түшкөн. Анда консулдуктун жардамы менен 12 миллион рублдан ашык каражат мигранттарга алынып берилгени маалымдалган.
