Жакынкы Чыгыштан жана Африкадан келген жүздөгөн мигранттар суукта, тамак-ашы жок поляк-беларус чек арасында камоодо калганы кабарланды.
Алар аргасыз абалда Польшага кайра чек араны бузуп, күч менен кирүүгө аракет жасашты. Бул жасалма миграциялык кризис аскердик тирешке айланышы мүмкүн деген кооптонууну жаратты. Евробиримдик Беларуска каршы жаңы санкцияларды саларын эскертүүдө.
Чек араны экинчи ирет бузуу аракети
Польшанын Коргоо министрлиги "11-ноябрь күнү дагы Беловежа тараптан жүздөгөн мигранттан турган топ анын чек арасын күч менен кесип өтүүгө аракет кылганын" билдирди.
"Чабуул аскерлерге буюмдарды ыргытып, анан тосмолорду бузууга аракет кылуу менен башталды. Анан эскертүү иретинде асманга ок чыгарылды”,-деп жазды министрликтин маалымат кызматы "Твиттердеги" баракчасына.
Варшава Беларустун аймагында миңдеген мигрант Польшага киргизүү үчүн даярдалганын билдирди. Анын 300гө чамалуу эки тобу 10-ноябрда Польшанын Беларус менен чектеш Крынки менен Беловежа тарабындагы чек араны бузуп өткөн.
Польшанын Чек ара кызматынын маалыматына караганда, мигранттар чек ара тосмолорун сындырып, ичкери кирип келген жана алардын айрымдары кармалып, кайра артка кайтарылган.
"Жаңы санкциялар топтому даярдалууда"
Варшава беларус-поляк чек арасында миграциялык чыңалууну күчөтүүгө Беларусту айыптады. Евробиримдик кризисти тутантканы үчүн Минскини жазалап, жаңы санкцияларды киргизе турган болду. Германиянын тышкы иштер министри Хейко Маас кесепеттери оор санкциялардын топтому даярдалып жатканын айтты:
"Евробиримдик Лукашенконун режимине каршы санкцияларын кеңейтип, күчөтөт. Кандай чаралар болорун келе жаткан дүйшөмбүдө Брюсселде чечебиз. Адамдардын аткезчилиги менен алектенгендердин бардыгы, анын ичинде компаниялар дүйнө жүзү боюнча санкцияга алынат. Анан буга чейин деле колдонулуп жаткан санкцияларды кеңейтүү, өзгөчө экономиканын түрлөрүнө карата санкцияларды күчөтүү сыяктуу варианттар бар. Анын кесепеттери оор болот. Беларустун калий өнөр жайы сыяктуу маанилүү экономикалык тармактарына санкция салууну Евробиримдик толук колдойт", - Хейко Маас.
Лукашенконун жообу
Ошол эле кезде Беларустун лидери Александр Лукашенко Минск жаңы санкция салынса, токтоосуз жооп болорун билдирди.
Буга чейин Польша Беларус менен чек ара толук жабыла турганын жарыялаган. Лукашенко ага жооп катары автожолду жаап, Европага кете турган газ өчүрүлөрүн эскертти.
"Польша чек арасын жаап, коркутуп жатат. Мейли, жапкыла. Ал жакка качып өткөндөр азаят. Маселе анда эмес. Мен ал митайым акылсыздарга моюн сунбайм. Аларга айтайын дедим эле. Эгерде биз Беларус аркылуу өткөн транзиттик жолду жаап салсакчы? Анда эмне болот? Биз Европаны жылытып берип жатсак, алар дагы деле бизди чек араны жабам деп коркутушат. Эгерде биз жаратылыш газын берүүнү өчүрүп салсак эмне болот?", - деди Александр Лукашенко.
Орусиянын Ямал-Европа куурунун Германияга карай газ транзити Белорус аркылуу Польшага өтөт. Кризис Батыш менен Орусиянын ортосунда жаңы тирешүүнү жаратты. Москва союздашына колдоо көрсөтүү үчүн Беларустун аба мейкиндигине өзөктүк куралды алып учууга жөндөмдүү бомбалоочу учактарды жиберди. Орусиянын президентинин басма сөз катчысы Дмитрий Песков чек арадагы чыңалууга Москва тынчсызданарын айтты:
"Эки тараптан тең кубаттуу куралдуу күчтөрү турган чек ара тилкесинде чыңалуу кооптуу. Аскерлер турган жердеги мындай абал албетте, Европадагы оор басырыктуу ойлонгон ар бир адамды тынчсыздандырбай койбойт", - деди Дмитрий Песков.
Евробиримдик Лукашенкону өткөн жылдагы талаштуу президенттик шайлоодон кийин киргизилген санкциялар үчүн Брюсселден өч алуу максатында мигранттарды Евробиримдиктин чек арасына алып барды деп айыптады. Лукашенконун режими анын айыптоосун четке кагып, Евробиримдикти мигранттарга башпаанек бербей, адам укугун бузуп жатат деп сындаган.
Буга чейинки салынган санкциялар Беларустун Тышкы иштер министрлигинин жооптуу кызмат адамдарына жана улуттук авиакомпаниясы менен бирге 30дай жеке жана юридикалык жактарга салынганы айтылган.