1990 жылғы 25 қазанда "Қазақ ССР-інің мемлекеттік егемендігі туралы декларация" қабылдады. Бұл күн 2009 жылға дейін Республика күні ретінде мемлекеттік мереке болып келді. Азаттық сол кездегі оқиғалардың куәгері болған журналист Марат Тоқашбаевтан сұхбат алды.
1991 жылғы 25 желтоқсанда Совет одағының дәурені аяқталды. Одақ біртіндеп ыдырап, әлем картасында жаңа 15 мемлекет пайда болды. Кейбір сарапшылар СССР түбі бәрібір күйрейтін еді дейді.
1989 жылы жазда одақтағы ең ірі кеншілер ереуілі өтті: наразылық 11 шілдеде Кузбаста басталып, бірнеше күннен кейін елдегі барлық көмір бассейндеріне тарады. СССР-де 504 шахта болса, ереуілге соның үштен екісі қатысты.
Полиция өкілі қаза тауып, ондаған адам жараланған Шаңырақ оқиғасына 15 жыл толды. Билік даулы жер мен үйлерді жұртқа заңдастырып берді. Бұл іс бойынша сотталған екі адам әлі түрмеде Оның бірі – 68 жастағы Арон Атабек өзін кінәсіз санайды. Билік ақынды босатуды сұраған көптің өтінішін елемей отыр.
1916 жылы Ресей патшасының Түркістан өлкесі мен ішінара Сібірдегі "бұратана" ұлттардың 19-43 жас аралығындағы ер азаматтарын майдандағы қара жұмысқа алу жайлы жарлығы қазақ даласы мен Орта Азияда көтеріліске ұласты. Көтерілісті басып-жаншыған патша әскерінен қашқан қазақ пен қырғыз Қытайға босыды.
Ресей билігі еңбек мигранттарына балама ретінде сотталғандарды пайдалануды қарастырып отыр. Мәскеудің бұл жоспары Совет Одағының 1930-50 жылдардағы ГУЛАГ жүйесін еске түсіреді.
Қазақстанда бүгін, 31 мамыр – саяси қуғын-сүргін және ашаршылық құрбандарын еске алу күні. Былтыр 24 қарашада Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев саяси қуғын сүргін құрбандарын ақтау жөнінде комиссия құрған. Комиссия қалай жұмыс істеп жатыр? Құрбандарды ақтау процесі қай деңгейде? Осы сауалдарды жұмыс тобына енген тарихшы Арайлым Мұсағалиевадан сұрады.
Қазақстан тарихы оқулықтарында теңгенің құнсызданғаны, Шаңырақ пен Жаңаөзен оқиғасы, саяси қайраткерлердің қазасы туралы айтылмайды.
Совет билігі Голодоморды фотоға түсіруге тыйым салған. Украинада қолдан ұйымдастырылған аштыққа дәлел болатын суреттер сирек, бірақ бар. Канаданың Торонто қаласындағы Голодоморды зерттеу бойынша ғылыми орталық сондай жүздей суретті жинап, Holodomor Photo Directory сайтына жариялады.
Тағы
