Які ўплыў акажа другое прэзыдэнцтва Дональда Трампа? Гэта шмат у чым залежыць ад таго, з кім вы размаўляеце: прыхільнікі Трампа кажуць, што ён адновіць магутнасьць ЗША, а нядобразычліўцы — што гэта азначае канец дэмакратыі ў краіне.
На фоне высокіх цэнаў на жыцьцё і росту занепакоенасьці міграцыяй, былы прэзыдэнт Дональд Трамп выглядае ўпэўненым прэтэндэнтам на перамогу ў прэзыдэнцкіх выбарах у ЗША, абапіраючыся на значную падтрымку ў ключавых «хісткіх» штатах.
5 лістапада Аляксандар Лукашэнка правёў нараду на тэму выбарчай кампаніі. З заяваў, якія прагучалі на нарадзе, стала зразумела, што сумневу ў зыходзе выбараў Лукашэнка ня мае, аднак прадбачыць наперадзе неназваныя пагрозы і небясьпекі.
Можна меркаваць, што дакладнага жорсткага пляну выбарчай кампаніі ва ўладаў няма: адміністрацыя Лукашэнкі будзе рэагаваць на сытуацыю і на хаду рабіць карэктывы. А рэгістрацыя ініцыятыўнай групы Канапацкай дае магчымасьць правесьці пэўны экспэрымэнт.
Палітоляг Галія Ібрагімава аналізуе вынікі прэзыдэнцкіх выбараў у Малдове, расказвае, як у Кішынёве ўспрынялі паводзіны афіцыйнага Менску падчас малдоўскай выбарчай кампаніі, і тлумачыць, чаму другое прэзыдэнцтва Маі Санду будзе вельмі няпростае.
Навошта ўлады дазваляюць і, мяркуючы па ўсім, нават спрыяюць вылучэньню на прэзыдэнцкія выбары кандыдатаў, якія нібыта павінны канкураваць з галоўным прэтэндэнтам – Аляксандрам Лукашэнкам?
Вылучэньне некалькіх кандыдатаў, акрамя Лукашэнкі, павінна стварыць ілюзію, што цяперашняя кампанія ніяк не адрозьніваецца ад папярэдніх. Але цяпер роля спойлераў трохі іншая, чым раней. Удаючы зь сябе нібыта апанэнтаў Лукашэнкі, яны адначасова вымушаныя падтрымліваць існы рэжым і ягоную палітыку.
Вынікі выбараў у Малдове і Грузіі падкрэсьлілі тое, як радыкальна па-рознаму ўрады і грамадзянская супольнасьць гэтых краінаў у складаны для сябе момант супрацьстаялі расейскаму ўмяшаньню і іншым разбуральным элемэнтам.
Аляксандар Атрошчанкаў, аўтар і сузаснавальнік выданьня Reform.by, разважае пра тое, якую ролю будуць выконваць кандыдаты, дапушчаныя на выбары ў якасьці супернікаў Лукашэнкі, і прагназуе, пра што яны будуць гаварыць падчас агітацыйнай кампаніі.
У Менску праходзіць другая міжнародная канфэрэнцыя ў пытаньнях эўразійскай бясьпекі. Яе правядзеньне, выступ на ёй Аляксандра Лукашэнкі — пазыцыянаваньне Беларусі як аднаго з цэнтраў «антызаходняй большасьці» плянэты. Гэты вобраз, апроч іншага, яшчэ і частка выбарчай кампаніі Лукашэнкі.
Старшы навуковы супрацоўнік дасьледчага цэнтру BEROC, эканаміст Зьміцер Крук канстатуе, што эканамічны рост адбываецца насуперак доўгатэрміновай эканамічнай лёгіцы, і заяўляе, што эканамічныя матывы — адзін з тых чыньнікаў, якія паўплывалі на дату прызначэньня выбараў.
31 кастрычніка — 1 лістапада ў Менску мае адбыцца другая міжнародная канфэрэнцыя ў эўразійскай бясьпецы. Паведамляецца, што ў яе працы возьме ўдзел міністар замежных справаў Вугоршчыны Пэтэр Сіярта. На такім жа ўзроўні будуць удзельнічаць кіраўнікі МЗС Расеі і Сырыі.
Рашэньне Лукашэнкі балятавацца на новы тэрмін прагучала рутынна. Не было нейкай адмысловай прэзэнтацыі з тлумачэньнем гэтага кроку. Можна меркаваць, так адбылося таму, што непазьбежна давялося б адказваць на пытаньне: чаму Лукашэнка памяняў сваю ранейшую пазыцыю?
Прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі ў 2025 годзе, нягледзячы на тое, што яны ня будуць свабодным волевыяўленьнем беларускага народу, — зручны час для заключэньня пагадненьня паміж рэжымам Лукашэнкі і Захадам.
Ці адбываюцца ў Грузіі пасьлявыбарчыя пратэсты? На чым грунтуюцца заявы пра тое, што выбары ў краіне былі «скрадзеныя»? Ад чаго залежыць далейшае разьвіцьцё падзеяў? Што чакае ў Грузіі палітычных эмігрантаў зь Беларусі і Расеі?
Выбарчая кампанія ў Беларусі пачалася паводле загадзя вызначанага ўладай сцэнару. Усё робіцца дзеля таго, каб ніякія выпадковыя кандыдаты не зьявіліся нават на далёкіх подступах.
Палітоляг Анатоль Котаў, былы супрацоўнік адміністрацыі прэзыдэнта Беларусі, адказвае на пытаньне, куды і чаму сьпяшаецца Лукашэнка, ацэньвае ролю Расеі ў прызначаных на 26 студзеня прэзыдэнцкіх выбарах, а таксама разважае пра стратэгію дэмакратычных сілаў у гэтай кампаніі.
Насуперак многім меркаваньням, беларускія ўлады разглядаюць гэту кампанію як палітычную падзею, прычым галоўную ў пяцігадовым палітычным календары.
Якія высновы варта зрабіць з вынікаў малдоўскага рэфэрэндуму аб эўраінтэграцыі? Ці зьменіцца палітыка Захаду адносна Малдовы? Наколькі моцныя праэўрапейскія настроі ў Беларусі? Чым яны абумоўленыя? Ці могуць яны ўзмацніцца ў выпадку кардынальных палітычных зьменаў у краіне?
BRICS — гэта нефармальнае аб’яданьне, клюб, пляцоўка для штогадовых сустрэч лідэраў краін-удзельніц, падчас якіх звычайна прымаюцца дэклярацыі агульнага зьместу.
Доктар палітычных навук, дырэктар інстытуту «Палітычная сфэра» Андрэй Казакевіч тлумачыць, чаму Расеі цяпер нявыгадныя паўза і замірэньне ў вайне, аналізуе, калі і на якіх умовах Украіна можа ўступіць у NATO, і тлумачыць, чаму Кіеву не патрэбна ўключэньне ў канфлікт Беларусі.
З боку ўлады пачалася «раздача сланоў», што сьведчыць пра сымптомы, што Лукашэнка актыўна пачаў праводзіць перадвыбарчую кампанію, стаў часьцей сустракацца з насельніцтвам.
Лукашэнка імкнецца вярнуць суб’ектнасьць і легітымнасьць праз геапалітыку. Паводле яго, безь Беларусі стварыць стабільную сыстэму рэгіянальнай бясьпекі немагчыма. Удзел у перамовах па Ўкраіне ён хоча ператварыць у інструмэнт прызнаньня сябе прэзыдэнтам, мэханізм вяртаньня суб’ектнасьці Беларусі.
Якія шанцы на рэалізацыю «пляну перамогі», агучанага прэзыдэнтам Украіны Ўладзімірам Зяленскім у выступе ў Вярхоўнай Радзе? Што можна лічыць перамогай для Ўкраіны? Хто ў Кіеве ўключае Беларусь у «вось зла»? Ці разглядаюць украінскія палітыкі і аналітыкі Лукашэнку толькі як марыянэтку Крамля?
Можа, толькі цяпер да большасьці грамадзтва прыйшло ўсьведамленьне, што той рэфэрэндум 2004 году заклаў міну пад будучыню і завёў краіну ў тупік.
Хутчэй за ўсё, у наступным годзе ў Беларусі ня будзе ня тое што сапраўдных канкурэнтных выбараў, але нават такіх, якія былі з 2001 па 2020 гады. Але якое значэньне гэты электаральны рытуал усё ж будзе мець, якія дылемы будуць зьвязаныя зь ім?
На працягу мінулых трох дзесяцігодзьдзяў прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі заставаліся адзінай падзеяй, якая па-сапраўднаму палітызавала грамадзтва.
Фёдар Паўлючэнка, галоўны рэдактар Reform.news, аналізуе сутычкі паміж рознымі плынямі праўладных прапагандыстаў, прагназуе вялікую зачыстку і вызначае асноўны лёзунг будучай выбарчай кампаніі.
Экс-кандыдат у прэзыдэнты Андрэй Дзьмітрыеў у праграмным артыкуле ў выданьні Фонду Эбэрта заклікаў да вяртаньня заходніх амбасадараў у Менск і перагляду палітыкі санкцыяў.
У адносінах паміж хаўрусьнікамі назьбіралася праблемаў, якія чакаюць калі не вырашэньня, дык абмеркаваньня. Аднак поўнафарматных перамоваў не атрымалася. Ці не галоўнай падзеяй візыту стала ўзнагароджаньне Лукашэнкі найвышэйшай дзяржаўнай узнагародай Расеі.
Сутыкнуўшыся з тым, што ў беларускім небе ўсё часьцей зьяўляюцца расейскія бесьпілётнікі, якія зьбіліся з курсу, улады вырашылі выкарыстоўваць тактыку замоўчваньня інфармацыі пра гэтыя інцыдэнты, якія разбураюць ідэалягічны канструкт пра тое, што Лукашэнка — гарант міру і мірнага неба.
Аляксандар Лукашэнка зрабіў чарговую перадвыбарчую паездку ў рэгіён. Гэтым разам у Пінскі раён. Зь ягоных апошніх выступаў вынікае, што набор тэзаў перадвыбарчай праграмы ўжо гатовы і праходзіць апрабацыю на сустрэчах з насельніцтвам. Набор гэты зусім немудрагелісты і паўтараецца з разу ў раз.
Урад Літвы 30 верасьня афіцыйна перадаў у Офіс пракурора Міжнароднага крымінальнага суду (МКС) у Гаазе матэрыялы аб учыненьні прадстаўнікамі рэжыму Лукашэнкі трансьмежавых злачынстваў супраць чалавечнасьці.
Дацэнт Унівэрсытэту Вітаўта Вялікага Анджэй Пукшта аналізуе стан беларуска-літоўскіх адносінаў на фоне пазову Літвы ў МКС супраць рэжыму Лукашэнкі.
Палітыку, які прыйдзе да ўлады пасьля Лукашэнкі, атрымаць унутраную легітымнасьць магчыма толькі шляхам дэлукашэнізацыі. Бо краіна атручаная лукашэнкаўскім аўтарытарызмам, адбылося перанасычэньне ім, у грамадзтве існуе вялікая патрэба ў пераменах.
Ці прыняло кіраўніцтва ЗША «плян перамогі» Зяленскага? Ці мае яно ўласны плян перамогі? Чаму Трамп вырашыў усё ж сустрэцца з прэзыдэнтам Украіны? Якім будзе палітычнае «рэха» візыту Зяленскага ў Злучаныя Штаты для Беларусі?
Аналітык польскага Цэнтру ўсходніх дасьледаваньняў Каміль Клысіньскі тлумачыць, чаму Польшча скептычна глядзіць на магчымасьць дыялёгу зь Менскам; заяўляе, што Лукашэнка ўжо не зьяўляецца палітычным гульцом, здольным да балянсаваньня, і прагназуе, як Варшава адрэагуе на вызваленьне Анджэя Пачобута.
25 верасьня Ўладзімір Пуцін абвясьціў пра зьмены ў ядзернай дактрыне Расеі. Яны, сярод іншага, распаўсюджваюць ядзерныя гарантыі на Беларусь. Мы папрасілі пракамэнтаваць гэтыя зьмены вайсковых экспэртаў.
Гісторык і палітоляг Аляксандар Фрыдман разважае пра адну з найбольшых мараў менскага рэжыму — каб Ціханоўская палітычна зьнікла; аналізуе, які эфэкт можа мець інтэрвію Юрыя Васкрасенскага на дыскусіі ў дэмакратычных сілах; і канстатуе, што паміж Менскам і Захадам няма аніякага даверу.
Чарговы скандал у зьвязку з галасаваньнем у ААН разбурае тую карціну сьвету, якую старанна малявалі апошнімі гадамі прапагандысцкія машыны Расеі і Беларусі.
У працэсе фармаваньня культу асобы Аляксандра Лукашэнкі зьявіўся новы нюанс. Дзяржаўная прапагандысцкая машына спрабуе прэзэнтаваць вобраз дыктатара як станоўчы, а дыктатарскі рэжым Беларусі падаць як норму, якая цалкам адпавядае інтарэсам краіны.
Надзея Белахвосьцік, галоўная рэдактарка Media IQ, беларускага праекту пра мэдыяпісьменнасьць, адказвае на пытаньне, як з гадамі мяняўся імідж кіраўніка Беларусі ў прапагандзе, якія ягоныя асноўныя рысы і які вобраз Лукашэнкі імкнуцца стварыць улады для новых прэзыдэнцкіх выбараў.
Ці варта чакаць спаду ў расейскай эканоміцы? Пры якіх умовах Крэмль можа скараціць эканамічную дапамогу рэжыму Лукашэнкі? Колькі яшчэ часу Пуцін будзе мець рэсурсы для працягу вайны?
Прамова Аляксандра Лукашэнкі 17 верасьня на ўрачыстым вечары з нагоды «Дня народнага адзінства» атрымалася ня надта сьвяточнай — сумбурнай, блытанай і супярэчлівай.
Расьцягнутае ў часе вызваленьне палітвязьняў, якое фактычна ператварылася ў палітычную кампанію, патрэбна ўладам дзеля дасягненьня пэўных мэтаў. Яно найперш сьведчыць пра тое, што цяперашні статус-кво не задавальняе існы рэжым. Чаму?
Аляксандар Лукашэнка правёў нараду, прысьвечаную «актуальным унутрыпалітычным пытаньням і падрыхтоўцы да правядзеньня палітычных кампаній».
У рамках перадвыбарнай піяр-кампаніі Аляксандар Лукашэнка правёў 12 верасьня сустрэчу з прадстаўнікамі розных нацыянальнасьцяў, якія жывуць у Беларусі.
Увечары 10 верасьня ў Філядэльфіі, штат Пэнсыльванія, кандыдатка ў прэзыдэнты ЗША ад дэмакратаў, дзейная віцэ-прэзыдэнтка Камала Гарыс і кандыдат ад рэспубліканцаў, экс-прэзыдэнт Дональд Трамп сустрэліся на тэледэбатах, якія прайшлі на тэлеканале ABC News.
10 верасьня Аляксандар Лукашэнка правёў нараду, прысьвечаную «актуальным унутрыпалітычным пытаньням і падрыхтоўцы да правядзеньня палітычных кампаній». Як высьветлілася падчас нарады, актуальнае пытаньне на парадку дня толькі адно: пераабраньне Лукашэнкі яшчэ на адзін тэрмін.
На гэтым тыдні беларускія ўлады ўпершыню публічна пракамэнтавалі зьбіцьцё дронаў «Шахедаў» у Беларусі, і таксама працягнулі вызваляць палітвязьняў.
Загрузіць яшчэ
