Тым не менш, прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп позна ўвечары 20 красавіка заявіў:
«Спадзяюся, Украіна і Расея дамовяцца на гэтым тыдні. Тады абодва бакі пачнуць весьці вялікі бізнэс са Злучанымі Штатамі Амэрыкі, якія квітнеюць, і заробяць багацьце!», — Трамп напісаў на сваёй плятформе Truth Social без удакладненьняў.
19 красавіка прэзыдэнт Расеі Ўладзімір Пуцін абвясьціў аднабаковае перамір’е з 18.00 у гэты дзень да поўначы 21 красавіка.
Прэс-сакратар Крамля Дзьмітрый Пяскоў заявіў дзяржаўнаму інфармацыйнаму агенцтву ТАСС, што Пуцін не аддаваў загадаў працягваць рэжым спыненьня агню пасьля поўначы.
Паветраныя атакі на Ўкраіну аднавіліся раніцай 21 красавіка. Празь некалькі гадзін пасьля заплянаванага заканчэньня велікоднага перамірʼя па Кіеве завылі сырэны паветранай трывогі, у той час як мэр Мікалаева паведаміў, што ў гэтым паўднёвым горадзе былі чутныя выбухі.
У Міністэрстве абароны Расеі 21 красавіка заявілі, што працягваюць баявыя дзеяньні пасьля Велікоднага перамір’я, піша ТАСС.
Прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі раней прапанаваў, каб у сувязі з відавочнай адмовай Расеі прыняць больш доўгае поўнамаштабнае спыненьне агню абодва бакі пагадзіліся прыпыніць паветраныя атакі на грамадзянскую інфраструктуру як мінімум на 30 дзён.
«Украіна прапануе спыніць любыя ўдары з выкарыстаньнем бесьпілётнікаў і ракет далёкага дзеяньня па грамадзянскай інфраструктуры на тэрмін не менш за 30 дзён з магчымасьцю падаўжэньня.
Калі Расея не пагодзіцца на такі крок, гэта будзе доказам таго, што яна мае намер працягваць рабіць толькі тое, што зьнішчае чалавечыя жыцьці і працягвае вайну», — сказаў Зяленскі.
Міністар замежных справаў Украіны Андрэй Сыбіга заявіў, што дзеяньні Масквы пасьля спыненьня перамір’я пакажуць рэальнае стаўленьне Крамля да любых ініцыятываў па спыненьні вайны.
«Што тычыцца так званага „велікоднага спыненьня агню“, мы дагэтуль не пачулі адказу Масквы на нашу прапанову падоўжыць яго да 30 дзён», — напісаў ён на X.
«Дзеяньні Расеі пасьля поўначы 21 красавіка, заўтра і на працягу ўсяго тыдня пакажуць сапраўднае стаўленьне Расеі да мірных намаганьняў ЗША і прапановы аб 30-дзённым поўным спыненьні агню. Яны пакажуць, ці сурʼёзна Расея ставіцца да міру, ці ўчорашнія заявы Пуціна былі проста маніпуляцыямі», — дадаў Сыбіга.
Раней Дзярждэпартамэнт ЗША заявіў, што будзе вітаць падаўжэньне велікоднага рэжыму спыненьня агню.
«Мы бачылі заяву прэзыдэнта Пуціна аб часовым спыненьні агню ў сувязі з Вялікаднем. Мы па-ранейшаму адданыя дасягненьню поўнага і ўсёабдымнага спыненьня агню», — гаворыцца ў заяве прэс-сакратара Дзярждэпартамэнта, разасланай па электроннай пошце ў СМІ.
«Паколькі мы ацэньваем іх сурʼёзнасьць у гэтым выпадку, мы віталі б, каб гэта працягнулася пасьля нядзелі», — дадаецца ў заяве.
Раньняй раніцай 21 красавіка Зяленскі абвінаваціў Расею ў 2935 парушэньнях пасьля закліку Пуціна аб велікодным перамірʼі, хоць і дадаў, што за гэты пэрыяд «не было папярэджаньняў аб авіяналётах».
«Альбо Пуцін ня мае поўнага кантролю над сваёй арміяй, альбо сытуацыя сьведчыць аб тым, што ў Расеі ня маюць намеру рабіць сапраўдныя крокі да спыненьня вайны», — напісаў Зяленскі ў X 20 красавіка.
Немагчыма было незалежна пацьвердзіць гэтыя заявы.
На відэа, дасланым Радыё Свабода ўкраінскай гуманітарнай арганізацыяй, бачная атаку бесьпілётнікаў на машыны, якія эвакуявалі мірных жыхароў, каля Канстанцінаўкі ў Данецкай вобласьці Ўкраіны.
Пацярпелі Яўген Ткачоў з арганізацыі «Проліска» і цывільная жанчына. Яе і яе мужа, які пацярпеў ад шоку, даставілі ў шпіталь.
20 красавіка Зяленскі напісаў у сацсетках, што «самы высокі ўзровень баявой актыўнасьці Расеі на гэты Вялікдзень быў на Пакроўскім напрамку», які знаходзіцца прыкладна ў 50 кілямэтрах на паўднёвы захад ад Канстанцінаўкі.
«Словы Пуціна аб „спыненьні агню“ таксама аказаліся пустымі ў Курскай вобласьці, на Сіверскім напрамку і на іншых кірунках у Данецкай вобласьці», — дадаў Зяленскі.
Расейскія ўлады паведамілі як мінімум пра тры выбухі ў акупаванай Расеяй Данецкай вобласьці Ўкраіны раніцай 20 красавіка. Міністэрства абароны сьцьвярджае, што за ноч Кіеў нанёс 48 удараў бесьпілётнікаў па аб’ектах у Расеі і акупаванай Расеяй Украіне.
Зяленскі заявіў, што ўкраінскія сілы дзейнічаюць «цалкам сымэтрычна» Маскве.
Між тым, у якасьці яшчэ аднай прыкметы ўзмацненьня міжнароднай напружанасьці пасьля таго, як Расея пачала поўнамаштабнае ўварваньне ва Ўкраіну ў 2022 годзе, Міністэрства абароны Вялікабрытаніі паведаміла аб нядаўнім перахопе расейскіх ваенных самалётаў над Балтыйскім морам.
У ім згадваюцца два інцыдэнты, якія адбыліся 15 і 17 красавіка, калі брытанскія самалёты падняліся на перахоп расейскіх самалётаў.
Што думаюць украінцы пра Велікоднае спыненьне агню?
У Кіеве ў час, калі сьвятары акраплялі вернікаў сьвятой вадой, у людзей адчуваўся глыбокі скэпсіс наконт велікоднага перамір’я.
«Я вельмі на гэта спадзяюся, але ня веру ў гэта. Яны (расейцы) кажуць адно, а робяць наадварот», — сказаў 37-гадовы ІТ-работнік Дзьмітрый.
«У гэта ніхто ня верыць, — кажа 40-гадовая Вольга Малашук, якая працуе ў продажы. «[Пуцін], напэўна, хоча пераўзброіць войскі, таму яму ўжо ніхто ня верыць».
Былі таксама сумневы сярод грамадзянскіх асоб у Маскве, дзе Радыё Свабода фактычна забароненае і ня можа працаваць.
58-гадовы Яўген Паўлаў заявіў агенцтву AFP, што «гэта бессэнсоўна, таму што я не давяраю Ўкраіне».
«Нельга даваць ім адпачынак. Калі мы націскаем на іх, трэба давесьці справу да канца», — дадаў ён.
85-гадовая Марыя Гараніна сказала: «Нам трэба пакончыць з гэтым — альбо так, альбо не. Альбо заключыць мір назаўсёды, альбо ўвогуле».
Пагроза Трампа сысьці
Абвяшчэньне Пуціным перамірʼі адбылося пасьля сыгналаў Трампа і іншых афіцыйных асоб ЗША, якія скардзіліся на павольны прагрэс у перамовах па ўрэгуляваньні вайны ва Ўкраіне, якая ідзе ўжо чацьвёрты год.
Трамп 18 красавіка заявіў, што перамовы Ўкраіны і Расеі «набліжаюцца да вяршыні». Між тым дзяржсакратар Марка Рубіё папярэдзіў, што Злучаныя Штаты могуць «адысьці» ад спробаў заключыць мірнае пагадненьне, калі ў бліжэйшыя дні не будзе прагрэсу.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы пачалі бамбаваць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
- У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
- 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
- У красавіку высьветлілася, што мірныя перамовы пакуль ня маюць посьпеху, а тым часам Украіна заявіла, што ведае імёны 155 кітайскіх наймітаў, якія падпісалі кантракты з Расеяй і пайшлі на вайну. Афіцыйны Пэкін заявіў, што сваіх грамадзянаў на вайну не адпраўляў, а наадварот, раіў жыхарам краіны трымацца падалей ад абодвух бакоў.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
