Вайскова-палітычны экспэрт Юрый Фёдараў: «Эўропа ня зможа ў поўнай меры кампэнсаваць страты, зьвязаныя са спыненьнем дапамогі ЗША»
Расейскі вайскова-палітычны экспэрт Юрый Фёдараў адзначыў, што прыпыненьне паставак узбраеньняў ад ЗША сур’ёзна ўскладніць становішча Ўкраіны на фронце. На яго думку, у цяперашніх умовах Кіеў можа падтрымліваць баявыя дзеяньні на працягу шасьці месяцаў, але далейшае разьвіцьцё падзей застаецца нявызначаным. Аналітык лічыць, што Эўропа, нягледзячы на нарошчваньне вытворчасьці зброі, відавочна, ня зможа кампэнсаваць страты, зьвязаныя са спыненьнем амэрыканскай дапамогі, якая ўключае ня толькі пастаўкі ўзбраеньня, але і прадастаўленьне выведных дадзеных.
Яшчэ адзін важны фактар, заўважае вайсковы экспэрт, палягае на тым, што праблемы Ўзброеных сіл Украіны «зьвязаныя ня толькі з матэрыяламі, з жалезам, з боепрыпасамі, узбраеньнямі». «Гэта праблема камплектацыі ўзброеных сіл асабовым складам. Тут ёсьць вельмі сурʼёзныя цяжкасьці», — лічыць ён.
Аднак Фёдараў падкрэсьлівае, што і Расея сутыкнулася з сурʼёзнымі праблемамі ў вядзеньні вайны:
«Нягледзячы на перавагу ў колькасьці і рэсурсах, Масква не змагла дабіцца вырашальнага посьпеху за тры гады. Гэта паказвае на сыстэмныя недахопы расейскіх узброеных сіл».
Украінскі палітоляг Уладзімір Фясенка: «Трэба спалучаць гнуткасьць і гатоўнасьць да кампрамісу»
Украінскі палітоляг Уладзімір Фясенка заявіў, што Кіеў ужо робіць захады для разрадкі напружанасьці ў адносінах з Вашынгтонам.
«Робяцца захады, каб зьняць канфліктнае напружаньне. Ужо ёсьць заявы пра гатовасьць падпісаць як мага хутчэй рэсурснае пагадненьне, таму што ў Трампа і Белага дома захоўваецца цікавасьць да гэтага пытаньня», — тлумачыць Фясенка.
Але ключавое пытаньне палягае на тым, ці пойдуць ЗША на дадатковыя саступкі, ці, наадварот, запатрабуюць іх ад Украіны. Экспэрт падкрэсьлівае, што Кіеву давядзецца праявіць гнуткасьць, але не адмаўляцца ад стратэгічных інтарэсаў.
Адно з асноўных патрабаваньняў адміністрацыі Трампа — дэманстрацыя гатовасьці Ўкраіны да мірных перамоваў. Аднак, як адзначае Фясенка, рытарычныя заявы тут не дапамогуць — неабходна канкрэтная прапанова аб спыненьні агню з дакладнымі парамэтрамі.
«Любое выказваньне Зяленскага, дзе гаворка ідзе аб абароне ўкраінскіх інтарэсаў, [Трамп] успрымае як адмаўленьне самай гатовасьці да міру і мірных перамоваў. А нам трэба пацьвердзіць, што мы гатовыя да перамоваў аб спыненьні агню, але гэта павінны быць не абстрактныя палітычныя заявы, а рэальныя перамовы пра лінію судотыку, працэдуру спыненьня агню і гэтак далей», — лічыць палітоляг.
Такі падыход, на ягоную думку, мог бы стаць кампрамісам, які задаволіць Белы дом і пры гэтым не нашкодзіць украінскай пазыцыі.
Адным з самых складаных пытаньняў у перамовах застаюцца асабістыя адносіны паміж Зяленскім і Трампам. У адміністрацыі ЗША незадаволеныя цьвёрдасьцю ўкраінскага прэзыдэнта і чакаюць ад яго публічных знакаў саступлівасьці. «Ім вельмі не спадабалася ўпартасьць і наравістасьць Зяленскага. Тое, што ён публічна адстойвае свае і ўкраінскія інтарэсы, ня хоча паказваць, што ён гатовы выконваць усё, што будзе казаць прэзыдэнт ЗША. І яны хочуць нейкіх публічных знакаў таго, што Зяленскі схіляецца перад прэзыдэнтам ЗША», — адзначае Фясенка.
І папярэджвае, што гэта можа быць небясьпечнай пасткай:
«Калі гэта будзе ў зьневажальнай форме, тады нас пачнуць гнабіць па поўнай праграме, і ўкраінскую думку проста ня будуць браць пад увагу, таму што гэта Трамп, — кажа палітоляг. — І зараз трэба выстаяць. Трэба спалучаць гнуткасьць і гатоўнасьць да кампрамісу».
Украіна ўжо сутыкнулася з тым, што асабістыя адносіны Зяленскага і Трампа не прыносяць чаканых вынікаў. На думку Фясенкі, Кіеву варта засяродзіцца на працоўных перамовах на ўзроўні ўпаўнаважаных прадстаўнікоў, а не рабіць стаўку на асабістыя кантакты лідэраў.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы пачалі бамбаваць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
- У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
- 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
Форум