Нягледзячы на тое, што этап агітацыі ў Беларусі праходзіць непрыкметна, выданьне «Гомельские ведомости» пераконвае сваіх чытачоў у адваротным, адзначаюць праваабаронцы, якія прааналізавалі публікацыі выданьня.
Праваабаронцы паглядзелі, як два дні запар «Гомельские ведомости» асьвятлялі выбарчыя сустрэчы зь невядомымі даверанымі асобамі невядомых кандыдатаў.
Аўтар газэты Дзьмітры Чарняўскі ў рэпартажах піша, што сустрэчы з даверанымі асобамі праходзяць актыўна, паказвае прысутных работнікаў прадпрыемстваў на сустрэчах і апытвае іх, але не называе прозьвішчаў давераных асобаў, якія праводзяць сустрэчы, не паказвае іхных фатаздымкаў, не называе нават кандыдатаў, ад імя якіх праводзяць агітацыю.
Чарняўскі падрыхтаваў за два дні – 8 і 9 студзеня – тры рэпартажы пра агітацыйныя сустрэчы, усе зробленыя на адзін узор.
Так, 8 студзеня ў Гомлі прайшла сустрэча з «даверанай асобай аднаго з кандыдатаў», пішуць «Гомельские ведомости». Пры гэтым не называецца ні месца правядзеньня сустрэчы, ні прозьвішчы даверанай асобы і кандыдата. Замест даверанай асобы ў рэпартажы пра важнасьць сходу гавораць два наведнікі. Структура такога рэпартажу ў наступных матэрыялах захоўваецца. З назваў пасадаў апытаных можна выказаць здагадку, што сустрэча адбылася на «Гомсельмашы».
9 студзеня з тэксту рэпартажу пра выбарчую сустрэчу незразумела, ці адбылася сустрэча з самім кандыдатам, ці зь ягонай даверанай асобай. З адказаў апытаных становіцца зразумела, што сустрэча праходзіла на ААТ «ГЗЛіН» з работнікамі прадпрыемства. Аўтар перадае, што на сустрэчы нібыта казалі, што «той, хто абыякава ставіцца да электаральнай кампаніі, можа стаць ахвярай палітычных інтрыг, якія могуць прывесьці да страшных наступстваў для ўсяго грамадзтва». І таму «трэба ўзважана ставіцца да галасаваньня, каб не дапусьціць грамадзка-палітычнага хаосу ў краіне». Як і ў папярэднім рэпартажы, аўтар апытвае прысутных пра важнасьць сустрэч з даверанымі асобамі.
Увечары 9 студзеня Чарняўскі зьявіўся яшчэ адзін рэпартаж з выбарчай сустрэчы з аднаго з гомельскіх прадпрыемстваў. З адказаў прысутных вядома, што сустрэча адбылася на «Гомельбудматэрыялы».
Параўноўваючы з агітацыйнымі сустрэчамі ў іншых рэгіёнах, праваабаронцы робяць выснову, што гэта палітыка ўладаў дзеля ўтойваньня зьвестак пра выбарчыя сустрэчы і што, нягледзячы на тое, што прозьвішчы давераных асобаў публікуюцца на сайце Цэнтрвыбаркаму, улады ўсё роўна вырашылі зрабіць з гэтага таямніцу.
- Выбары ў Беларусі адбываюцца ва ўмовах палітычнага крызісу, шырокамаштабных рэпрэсій і, паводле міжнародных арганізацый, носяць несвабодны і недэмакратычны характар.
- У Беларусі не засталося афіцыйна зарэгістраваных апазыцыйных партый і незалежных грамадзкіх арганізацый.
- Ніводзін з кандыдатаў у час збору подпісаў і выступаў на тэлевізіі і радыё не крытыкаваў Аляксандра Лукашэнку і не прапаноўваў выбраць прэзыдэнтам новага чалавека.
- З 2001 году міжнародная супольнасьць і незалежныя назіральнікі не прызнаюць вынікі выбараў у Беларусі.
Выбары 2025 году ў Беларусі
- Выбары прэзыдэнта Беларусі прызначылі на 26 студзеня 2025 году — нашмат раней, чым можна было чакаць. Такое рашэньне ўхвалілі на пасяджэньні Палаты прадстаўнікоў 23 кастрычніка. Паводле заканадаўства, сёмыя прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі павінны адбыцца не пазьней за 20 ліпеня 2025 году.
- Аляксандар Лукашэнка ўжо заявіў пра намер працягнуць сваю ўладу над краінай яшчэ прынамсі на пяць год. Гэта будуць ужо сёмыя выбары для аўтарытарнага кіраўніка дзяржавы. Колькі часу Лукашэнка застаецца ва ўладзе: онлайн-лічыльнік.
- Напярэдадні абвяшчэньня даты галасаваньня амбасадар Расеі ў Беларусі Барыс Грызлоў сказаў, што расейскі бок дапаможа Менску ў выпадку «спробаў дэстабілізацыі» ў часе выбараў, калі Беларусь зьвернецца па такую дапамогу.
- Офіс Сьвятланы Ціханоўскай, Аб’яднаны пераходны кабінэт і Каардынацыйная рада выпусьцілі сумесную заяву, у якой падкрэсьлілі, што цяперашняя электаральная кампанія праводзіцца ў сытуацыі глыбокага палітычнага крызісу ў Беларусі, а Аляксандар Лукашэнка незаконна ўтрымлівае ўладу шляхам рэпрэсіяў супраць беларускага грамадзтва, і заклікалі беларусаў «выказаць свой пратэст шляхам галасаваньня супраць усіх, хто крадзе нашае права голасу».
- Раней дэмакратычныя сілы Беларусі ўжо неаднаразова заяўлялі, што будуць дабівацца непрызнаньня гэтых выбараў міжнароднай супольнасьцю.
- Папярэднія выбары 9 жніўня 2020 году прайшлі ва ўмовах масавых фальсыфікацыяў і адзначыліся самымі масавымі пратэстамі за ўсю гісторыю незалежнай Беларусі. Вынікі выбараў не былі прызнаныя міжнароднай супольнасьцю, краіны Захаду неаднойчы ўводзілі санкцыі супраць рэжыму Лукашэнкі, якога ня лічаць легітымным прэзыдэнтам Беларусі.
- Палітычны крызіс, які ўзьнік пасьля выбараў 2020 году ў Беларусі, і шырокамаштабныя рэпрэсіі ў краіне працягваюцца да гэтага часу.
- У турмах Беларусі застаецца каля 1,3 тысячы чалавек, якіх праваабаронцы прызналі палітвязьнямі (колькасьць асуджаных з палітычных матываў значна большая). З 2020 году праваабарончаму цэнтру «Вясна» вядомыя прозьвішчы сама меней 7400 фігурантаў крымінальных палітычных спраў у Беларусі, заведзеных з палітычных матываў. Зь іх 6013 чалавек ужо асудзілі (як мінімум 2336 чалавек — на пазбаўленьне волі, 681 — на «хімію»). Больш за 50 тысяч чалавек затрымлівалі з палітычных матываў.
- У сувязі з пагрозай палітычнага перасьледу Беларусь пасьля 2020 году, паводле розных ацэнак, пакінулі сотні тысяч беларусаў: сацыёляг Генадзь Коршунаў у траўні 2024-га ацэньваў маштаб палітычнай эміграцыі ў 500-600 тысяч чалавек, намесьнік кіраўніка МУС Карпянкоў у кастрычніку 2023 году казаў, што з 2020 году зь Беларусі зьехалі 350 тысяч чалавек.
- У Беларусі ліквідавалі амаль амаль усе палітычныя партыі, засталіся толькі 4 праўладныя партыі. Агулам грамадзкі сэктар краіны, пачынаючы з пасьлявыбарчага пэрыяду 2020 году, страціў ужо сама меней 1838 некамэрцыйных арганізацыяў (сярод іх грамадзкія аб’яднаньні, прафсаюзы, палітычныя партыі, фонды, недзяржаўныя ўстановы, асацыяцыі, рэлігійныя арганізацыі і інш.).
- Пасьля выбараў 2020 году ў Беларусі прызналі «экстрэмісцкімі фармаваньнямі/арганізацыямі» і заблякавалі практычна ўсе незалежныя СМІ, журналісты гэтых мэдыя сутыкнуліся з затрыманьнямі, арыштамі, ператрусамі, адміністрацыйным і крымінальным перасьледам, многія вымушана пакінулі краіну і працягнулі працаваць з-за мяжы. За кратамі ў Беларусі цяпер застаюцца 36 прадстаўнікоў мэдыя.
- 97% членаў выбаркамаў працавала на папярэдніх выбарах, вынікае з дакладу ініцыятывы былых сілавікоў BelPol.
Форум