Міністры юстыцыі дзяржаў ЭЗ у пятніцу зацьвердзілі меры, якія прадугледжваюць крымінальную адказнасьць за аказаньне дапамогі асобам, якія знаходзяцца пад санкцыямі, у абыходзе забароны на паездкі, гандлі забароненымі таварамі або правядзеньні апэрацый зь дзяржавамі ці арганізацыямі, якія знаходзяцца пад санкцыямі.
Пра гэта паведамляе Народнае антыкрызіснае ўпраўленьне са спасылкай на Эўрапейскую раду.
У прыватнасьці, краіны ЭЗ абавязаныя ўвесьці мэханізмы канфіскацыі даходаў кампаній, атрыманых ад гандлю падсанкцыйнымі таварамі. Акрамя гэтага, у дакумэнце прадугледжаныя абавязацельствы па супрацоўніцтву паміж праваахоўнымі органамі для выкананьня санкцый.
Эўразьвяз увёў некалькі пакетаў санкцыяў супраць Беларусі. Частка зь іх стала адказам на рэпрэсіі і парушэньні правоў чалавека ў Беларусі, а таксама на пасадку ў Менску самалёта з грамадзянамі краін ЭЗ у траўні 2021. Частку санкцый Брусэль увёў пасьля пачатку ваеннай агрэсіі Расеі супраць Украіны, бо Беларусь прадставіла для гэтай мэты сваю тэрыторыю. Аднак расьсьледнікі ўсё часьцей выкрываюць выпадкі абыходу санкцыяў, што дае магчымасьць многім палітыкам сьцьвярджаць, што «санкцыі не працуюць».
«Лічу, што ўвядзеньне крымінальнай адказнасьці за абыход санкцый забясьпечыць большую эфэктыўнасьць санкцыйнага ўзьдзеяньня на інстытуцыі і асобы за парушэньне міжнароднага права», – пракамэнтаваў рашэньне Міністраў ЭЗ кіраўнік НАУ Павал Латушка.
Санкцыі Эўразьвязу супраць рэжыму Лукашэнкі
Эканамічныя сэктаральныя санкцыі
Эканамічныя сэктаральныя санкцыі былі ўведзеныя Эўразьвязам пасьля інцыдэнту з прымусовай пасадкай самалёта Ryanair у Менску 23 траўня 2021 году і наступнага затрыманьня журналіста Рамана Пратасевіча і ягонай партнэркі Соф'і Сапегі, а таксама з прычыны парушэньняў правоў чалавека і рэпрэсій.
У матывацыйнай частцы прынятага рашэньня прыгадваюцца, у прыватнасьці, эскаляцыя сур’ёзных парушэньняў правоў чалавека ў Беларусі і жорсткія рэпрэсіі супраць грамадзянскай супольнасьці, дэмакратычнай апазыцыі і журналістаў, а таксама асобаў, якія належаць да нацыянальных меншасьцяў.
24 чэрвеня 2021 году Эўразьвяз увёў наступныя абмежавальныя захады:
- У экспарце і перадачы абсталяваньня, тэхналёгіяў або праграмнага забесьпячэньня, прызначанага для выкарыстаньня ў інтарэсах беларускіх уладаў у маніторынгу або перахопе Інтэрнэту і тэлефоннай сувязі на мабільных або стацыянарных прыладах.
- У экспарце ў Беларусь тавараў падвойнага прызначэньня для вайсковага выкарыстаньня.
- У экспарце ў Беларусь тавараў, якія выкарыстоўваюцца для тытунёвых вырабаў.
- У імпарце ў ЭЗ нафтапрадуктаў з Беларусі.
- У імпарце ў ЭЗ калійных угнаеньняў з Беларусі,
- У доступе на фінансавыя рынкі ЭЗ ўраду Беларусі, а таксама беларускім дзяржаўным фінансавым інстытутам і субʼектам.
- Эўрапейскаму інвэстыцыйнаму банку забаронена фінансаваць праекты ў дзяржаўным сэктары Беларусі.
Санкцыі супраць асобаў і прадпрыемстваў
Раней, на пасяджэньні ў Люксэмбургу 21 чэрвеня 2021 году, міністры замежных спраў Эўразьвязу зацьвердзілі чацьвёрты пасьля прэзыдэнцкіх выбараў 2020 году ў Беларусі пакет санкцый супраць беларускага рэжыму.
Санкцыйны сьпіс з 78 чалавек і 8 арганізацый, якім замарожваюцца актывы і забараняецца выдача візаў у Эўразьвяз, быў апублікаваны ў афіцыйным часопісе Эўразьвязу, такім чынам ён набывае моц.
Яшчэ раней, у кастрычніку, лістападзе і сьнежні 2020 году Эўразьвяз увёў тры пакеты санкцый супраць уладаў Беларусі. Абмежавальныя захады тычацца афіцыйных асобаў, а таксама некаторых прадпрыемстваў. Агулам у санкцыйным сьпісе тады апынуліся 84 асобы, якім забаронены ўезд у краіны ЭЗ. У сьпіс уваходзіць Аляксандар Лукашэнка, ягоны сын Віктар Лукашэнка, кіраўніца ЦВК Лідзія Ярмошына, старшыня КДБ Іван Тэртэль, старшыня Сьледчага камітэту Іван Наскевіч, генэральны пракурор Андрэй Швед і іншыя сілавікі, а таксама судзьдзі і чальцы выбарчых камісіяў.
Сярод іншага, ЭЗ увёў санкцыі супраць юрыдычных асобаў: ЗАТ «Белтэхэкспарт», «Дана Холдынгз/Дана Астра», Кіраўніцтва справаў прэзыдэнта Беларусі, ТАА «Сінэзіс», ААТ «АГАТ — электрамэханічны завод», ААТ «140-ы рамонтны завод» і ААТ «Менскі завод колавых цягачоў».
