Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Ва Ўкраіне фэрмэры выступілі супраць абмежаваньня ўвозу азотных угнаеньняў зь Беларусі і іншых краін


Акцыя пратэсту ўкраінскіх аграрыяў
Акцыя пратэсту ўкраінскіх аграрыяў

Акцыі пратэсту ўкраінскіх аграрыяў прымусілі Міжведамасную камісію Ўкраіны ў пытаньнях міжнароднага гандлю адкласьці канчатковае рашэньне аб абмежаваньні ўвозу азотных угнаеньняў на ўкраінскі рынак.

Антыдэмпінгавае расьсьледаваньне праводзілася з жніўня 2019 году адносна азотных угнаеньняў незалежна ад краіны іх паходжаньня. Абмежаваньні павінны былі закрануць прадукцыю зь Беларусі, краін Эўразьвязу, Турэччыны, Казахстану, Грузіі, Кітаю і ЗША.

Папярэдне прадстаўнікі ўраду Ўкраіны анансавалі ўвядзеньне квотаў на нітрат амонію, вапна-аміячную салетру, карбамід і карбаміда-аміячныя сумесі. Гэтая прадукцыя займае істотную частку ў гандлі Беларусі з Украінай.

Акцыя пратэсту ўкраінскіх аграрыяў
Акцыя пратэсту ўкраінскіх аграрыяў

Фэрмэры супраць манаполіі алігархаў

Украінскія аграрыі пачалі акцыі пратэсту тыдзень таму — адразу пасьля таго, як прадстаўнікі ўраду анансавалі завяршэньне антыдэмпінгавага расьсьледаваньня і магчымае ўвядзеньне па яго выніках квотаў на пастаўкі азотных угнаеньняў з-за межаў Украіны.

Фэрмэры выйшлі на вялікія аўтамагістралі ў сямі рэгіёнах Украіны — Адэскай, Запароскай, Харкаўскай, Хэрсонскай, Кіраваградзкай, Хмяльніцкай ды Чаркаскай абласьцях. А 28 траўня яны прыехалі ў Кіеў пікетаваць урад і Офіс прэзыдэнта.

Паводле фэрмэраў, улады спрабуюць умацаваць манаполію на рынку азотных угнаеньняў двух прадпрыемстваў, якія належаць алігархам — «OstChem» Дзьмітрыя Фірташа і «ДніпроАзот» Ігара Каламойскага. Гэтыя кампаніі і ініцыявалі антыдэмпінгавае расьсьледаваньне, матывуючы яго тым, што імпарт, які адбываецца ў вялікіх аб’ёмах і па нізкіх цэнах, спрычыняе шкоду нацыянальным вытворцам гэтай прадукцыі.

Акцыя пратэсту ўкраінскіх аграрыяў
Акцыя пратэсту ўкраінскіх аграрыяў

«Манаполія дазваляе алігархам павялічваць цану на ўгнаеньні. Мы патрабуем допуску імпартнай прадукцыі, каб цана на рынку выроўнівалася, а мы маглі выбіраць, што набываць, а што не набываць», — сказаў адзін з удзельнікаў акцыі пратэсту.

Аграрыі перакананыя, што абмежаваньні імпарту прывядуць да павелічэньня іхных выдаткаў, скарачэньня аб’ёмаў вытворчасьці, а зь іншага боку — узбагацяць алігархічныя структуры ды ўзмоцняць іхны ўплыў на ўкраінскую палітыку і эканоміку.

На перамовы з пратэстоўцамі выйшлі прадстаўнікі Міністэрства разьвіцьця эканомікі, гандлю і сельскай гаспадаркі. Яны запэўнілі, што канчатковае рашэньне будзе ўхваляцца пасьля дадатковага абмеркаваньня з аграрыямі.

«Наша задача — ухваліць рашэньне, якое будзе ў інтарэсах фэрмэраў, а не алігархаў, і тым больш не ў інтарэсах замежных кампаній, якія хочуць кантраляваць наш рынак», — заявіў намесьнік міністра Тарас Качка.

Акцыя пратэсту ўкраінскіх аграрыяў
Акцыя пратэсту ўкраінскіх аграрыяў

Азот у гандлі Беларусі і Ўкраіны

Пастаўкі азотных угнаеньняў, нафтапрадуктаў і іншай мінэральнай прадукцыі складаюць аснову гандлёвых дачыненьняў Беларусі і Ўкраіны.

Паводле ўкраінскай статыстыкі, у студзені-сакавіку 2020 году беларускія пастаўкі сумесяў карбаміду і нітрату амонію (код 31028) склалі больш за 50% ад агульнага аб’ёму ўвезеных ва Ўкраіну ўгнаеньняў — 48,5 тысячы тон на 7,118 мільёна даляраў, а карбаміду (код 31021) — 2,3 тысячы тон на 534 тысячы даляраў.

Беларуская статыстыка сьцьвярджае, што ва Ўкраіну прадалі 14,9 тысячы тон карбаміду і нітрату амонію (код 31028) на 6,967 мільёна даляраў, што ў два разы больш, чым у аналягічны пэрыяд мінулага году, і 700 тон карбаміду (код 31021) на 403,9 тысячы даляраў.

Пад антыдэмпінгам другі раз

ААТ «Гродна Азот» — адзіны ў Беларусі вытворца шырокай лінейкі азотных угнаеньняў, якія экспартуюцца ў больш як 60 краін сьвету, у тым ліку ў Аўстралію, Паўночную і Паўднёвую Амэрыку, Афрыку, Азію, Эўропу.

Гэтае прадпрыемства можа другі раз трапіць пад абмежаваньні ва Ўкраіне. У верасьні 2018 году таксама квотамі былі абмежаваныя пастаўкі сернай кіслаты і олеўму.

Серная кіслата выкарыстоўваецца ў вытворчасьці фосфарных і азотных угнаеньняў, двухвокісу тытану, выбуховых рэчываў, сынтэтычных мыйных сродкаў, а таксама для ўтылізацыі пароў аміяку, якія ўтвараюцца ў працэсе вытворчасьці коксу. У мэталюргіі і машынабудаваньні ёю труцяць мэтал ад іржы, а ў энэргетыцы чысьцяць ад накіпу катлы, трубаправоды на ЦЭС і АЭС.

Што ўжо знаходзіцца пад украінскім антыдэмпінгам

Сёлета ў траўні Ўкраіна абмежавала пастаўкі беларускіх запалак на ўкраінскі рынак антыдэмпінгавым мытам у памеры 21,32%.

З 26 сакавіка набыло моц рашэньне Ўкраіны аб увядзеньні антыдэмпінгавага мыта на пастаўкі зь Беларусі будаўнічых блёкаў зь цеплаізаляцыйнага бэтону ў памеры 34,19% ад мытнай вартасьці прадукцыі.

1 лютага 2019 году міжведамасная камісія па міжнародным гандлі канчаткова ўвяла абмежаваньні на пастаўку прадукцыі Берасьцейскага электралямпавага заводу на пяць гадоў (да 2 сакавіка 2023 году).

У траўні 2019 году Ўкраіна на пяць гадоў абмежавала мытам у 57,03% пастаўкі зь Беларусі цэмэнтных клінкераў і партландцэмэнту.

Кампрамісным стала рашэньне міжведамаснай камісіі наконт паставак ва Ўкраіну прадукцыі «Мазырсолі» — кампанія ня будзе выплачваць антыдэмпінгавы збор, але мусіць прытрымлівацца пэўных цэнавых абавязаньняў.

З 1 верасьня 2018 году на тры гады Ўкраіна ў «інтарэсах нацыянальных вытворцаў» абмежавала пастаўкі сернай кіслаты і олеўму, якія традыцыйна купляліся на трох найбуйнейшых хімічных прадпрыемствах Беларусі — Гомельскім хімічным заводзе, наваполацкім «Нафтане» і «ГроднаАзоце».

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG