50,7% беларускіх студэнтаў атаясамліваюць сябе з грамадзянамі Расеі, а 28,4% — з тымі, каго можна аднесьці да «русского мира». Гэта вынікае з апублікаванай у выдавецтве НАН Беларусі манаграфіі «Сацыякультурны аналіз сучаснага беларускага грамадзтва» (2019).
Хто аўтар манаграфіі
Аўтар манаграфіі — Ірына Лашук, дацэнт катэдры эканамічнай сацыялёгіі БДЭУ. У 2016–2018 гадах яна была намесьніцай дырэктара па навуковай працы Інстытуту сацыялёгіі НАН Беларусі.
Хто праводзіў сацыялягічнае дасьледаваньне
У кнізе выкарыстаныя дадзеныя сацыялягічнага дасьледаваньня, праведзенага Інстытутам сацыялёгіі НАН Беларусі.
Паводле выданьня, дасьледаваньне праводзілася па нацыянальнай выбарцы, рэпрэзэнтатыўнай па поле, узросьце, узроўні адукацыі, тыпу населенага пункту і рэгіёну пражываньня, па тэме «Сацыякультурныя фактары і мэханізмы кансалідацыі беларускага грамадзтва» (навуковы кіраўнік — Ірына Лашук).
Агульны аб’ём выбаркі склаў 1502 рэспандэнты. У дасьледаваньні выкарыстоўвалася рэспубліканская шматступенная стратыфікаваная выбарка.
Як гаворыцца ў манаграфіі, для вывучэньня спэцыфікі моладзі як сацыякультурнай групы выкарыстоўваліся дадзеныя маніторынгу ацэнкі сацыяльна-палітычнай, эканамічнай і культурнай сытуацыі ў краіне за 2017 год. Дадаткова выкарыстоўваліся дадзеныя сацыялягічных апытаньняў моладзі Літвы і Беларусі, а таксама студэнтаў Беларусі і Расеі.
Што азначаюць гэтыя лічбы?
50,7% беларускіх студэнтаў атаясамліваюць сябе з грамадзянамі Расеі, а 28,4% — з тымі, каго можна аднесьці да «русского мира». Тут студэнты адказвалі на пытаньне «Як часта вы адчуваеце супольнасьць (яднаньне) з наступнымі групамі людзей, пра каго вы маглі б сказаць „Гэта — Мы“?»
«Гэтыя лічбы нельга інтэрпрэтаваць так, што беларускія студэнты хочуць быць грамадзянамі Расейскай Фэдэрацыі, — тлумачыць Свабодзе Ірына Лашук. — То бок беларускія студэнты адчуваюць супольнасьць, падабенства з групай „грамадзяне Расейскай Фэдэрацыі“. Аднак гэта не азначае, што яны хочуць пераехаць у Расею і быць там грамадзянамі».
Паводле Ірыны Лашук, дасьледчыкі рабілі акцэнт на тым, каб параўнаць беларускую і расейскую моладзь. Паводле яе, беларуская ў большай ступені ідэнтыфікуе сябе з грамадзянамі Рэспублікі Беларусь. А расейская — «зь людзьмі такіх жа маральных прынцыпаў».
«Мы зафіксавалі множную ідэнтычнасьць [беларускіх студэнтаў], але лідзіруюць „грамадзяне Рэспублікі Беларусь“, — сказала Ірына Лашук. — Па-першае, гэта толькі студэнцкая моладзь. Да таго ж апытвалі якраз больш моладзь гуманітарную. Таму нельга казаць, што гэта ўся моладзь ці ўся студэнцкая моладзь. Гэта была наша дасьледчая выбарка. І такім жа чынам будавалася выбарка па Расеі. І мэта была — параўнаць».
Ірына Лашук кажа, што ідэнтыфікацыя беларускіх студэнтаў з грамадзянамі Расеі не зьвязаная з уплывам расейскіх СМІ, бо ў беларускай моладзі больш папулярныя беларускія мэдыі.
Ці існуе нейкая тэндэнцыя ў гэтым пытаньні?
«Трэба рабіць паўторнае дасьледаваньне, а яго не было. Гэта было хутчэй такога выведвальнага характару навуковае дасьледаваньне. І рабіць нейкія экстрапаляцыі будзе няграматна», — сказала аўтарка манаграфіі.
