Лічыцца, што Машэраў быў інтэлігентным чалавекам, прынамсі, зьнешне. Лічыцца, што пісьменьнікаў чытаў. Лічыцца, што яго любілі.
Так гэта ці ня так, але абавязкова трэба ўлічваць норавы 1970-х — спрошчаныя да прымітывізму яшчэ ў сталінскую эпоху.
Калісьці ў дзяцінстве я выпадкова патрапіў на сустрэчу Машэрава з народам. Дзейства адбывалася на Круглай плошчы ў Менску, дзе мы тады жылі. І я пратачыўся праз натоўп дарослых — паглядзець, што робіцца. Усклаўшы вянок да абэліску, Машэраў з усьмешкай падышоў да людзей. «Добры дзень! Як у вас з вадой?» Пры чым тут вада? – падумаў я сабе. Усё ў нас нармальна з вадой.
Пазьней я даведаўся, што з такім пытаньнем заўсёды выходзіў да людзей генэрал дэ Голь. І справа тут ня ў нейкіх перабоях, а ў тым, што пытаецца кіраўнік пра самае галоўнае для жыцьця (пасьля паветра, натуральна).
Ці чытаў Машэраў дэ Голя? — ня ведаю. Затое я перакапаў усяго Машэрава. Некалькі гадоў таму на Радыё Свабода я вёў праект «Вялікія словы вялікіх беларусаў». Акурат для ўсякіх нагодаў-юбілеяў, для Вікіпэдыі і проста зь цікавасьці зьбіраў трапныя выказваньні, афарызмы. І якраз Машэраў даваўся найцяжэй. Ні ў канцылярыце ягоных выступаў, ні нават у прыватных інтэрвію, дзе гаварылася мноства пустапарожняй банальшчыны, не было і намёку на іскрамётнае слова.
Нешта з адценьнем на арыгінальнасьць знайшлося толькі ў расшыфраваных стужках ягоных нефармальных гутарак. І цяпер мы маем афарызм Машэрава. Толькі не забывайце, што эпоха была іншая і дачыненьні паміж людзьмі былі спрошчаныя да прымітывізму.
«Я очень люблю людей. Я ведь любому человеку могу все зубы выбить. Но я же ему потом и другие вставлю — лучшие».
Пётр Міронавіч Машэраў
