«Для большасьці нашых выбарцаў дэпутат — той, хто можа даць грошы»

Зінаіда Мілешчанка ўжо была дэпутаткай райсавету. Абралі яе туды як вылучэнку ад Аб’яднанай грамадзянскай партыі. Цяпер жа пасьведчаньне кандыдата ў дэпутаты райсавету яна наважылася была атрымаць як незалежная прэтэндэнтка. Мілешчанка тлумачыць: зьбіраючы подпісы, яна высьвятляла ў людзей, чаго яны чакаюць ад дэпутатаў і як да іх ставяцца:

«Дзевяноста працэнтаў насельніцтва не разумеюць, што такое дэпутаты. Быў у нас тут дэпутатам Канаплёў, сябар Лукашэнкі, вось ён прывык грошы раскідваць налева і направа, бо яны ў яго былі. І вось у людзей стаўленьне такое да дэпутатаў — а што ты нам дасі? Для многіх выбары — як у савецкі час: начальства сказала, і пайшоў па звычцы. Таму ісьці ў дэпутаты — гэта падманваць людзей», — тлумачыць адмову ўдзельнічаць у выбарах Зінаіда Мілешчанка.

Суразмоўніца лічыць, што жыхары беларускай глыбінкі ня маюць нават уяўленьня, як жыць ва ўмовах дэмакратыі. Паводле яе — гэта значыць быць адказнымі і актыўнымі. А гэтыя якасьці ў людзей атрафаваліся. Параўноўваючы часы свайго дэпутацтва, а гэта было восем гадоў таму, зь цяперашнімі, Зінаіда Мілешчанка адзначае:

«Людзі тады верылі й былі сьмялейшыя. Не было нэгатыўнага стаўленьня наагул да ўлады. Людзі лічаць, што калі цябе выберуць у дэпутаты, ты ў „Доме саветаў“ будзеш, як мне адна сказала: „Ты лезеш і лезеш у гэтае карыта, калі ўжо сунімесься“. Што такое жыць у дэмакратычнай краіне — для нашага народу ніхто не адкрыў. І тыя некалькі гадоў Шушкевіча — яны толькі глыток сьвежага паветра далі».

У Быхаве мясцовы вылучэнец у дэпутаты аблсавету, сябра партыі БНФ Сяргей Антонаў заяўляе: яму скардзяцца тыя, хто падпісаўся ў яго падтрымку, што ў іх выпытваюць, чаму яны тое зрабілі. Паводле вылучэнца, з 157 падпісантаў паскардзіліся больш за дзясятак чалавек.

«Мяне хочуць зьняць з „прабегу“. У іх ёсьць два сваіх кандыдаты ў абласны савет. Я ім не патрэбны, бо магу дэстабілізаваць усе выбары тут. І вось яны так запалохваюць людзей. Мне ўжо кажуць: „Мы за цябе падпісалі, і што — нас цяпер з працы выганяць?“ І што мне адказваць людзям? Вось званок цяпер — выхавацелька зь дзіцячага садку. У яе загадчыца пыталася, якая ня мае ніякіх адносінаў да камісіі: „Навошта вы расьпісваліся за Антонава, навошта дачка расьпісалася? І ці яна гэта расьпісалася? Ці вы яе прымусілі, ці не?“»

Партыец паскардзіўся на факты запалохваньня падпісантаў у Быхаўскую акруговую выбарчую камісію.

У Бялыніцкім раёне выбарчых эксцэсаў не зафіксавана. Тамтэйшы незалежны вылучэнец Пётар Шымбалёў да выбараў змагаўся, як ён кажа, зь несправядлівасьцю ў будаўніцтве. Пасьля ягоных скаргаў было шмат скандалаў. Чыноўнікі і дэпутаты пазьбягалі дапамагаць людзям, і ён вырашыў сам стаць дэпутатам. Пра высновы зь першага выбарчага этапу Пётар Шымбалёў кажа:

«Большая частка людзей ня верыць у справядлівыя выбары. Я калі хадзіў і зьбіраў подпісы, я запытваў у людзей: „Чатыры гады таму — ці памятаеце, за каго вы галасавалі?“ Яны адказваюць, што ня памятаюць. Апошнія гады, як я разумею, і выбараў паўнавартасных не было, і ў людзей веры, што дэпутат нешта зможа, няшмат, але ж я ўсё ж паспрабую».

Паводле афіцыйных зьвестак, у мясцовыя саветы ўсіх узроўняў вылучыліся 5182 прэтэндэнты на дэпутацтва. Заяўляецца, што кампанія праходзіць у штатным рэжыме. У выбарчых камісіях прадстаўнікоў апазыцыі няма. Пра намер балятавацца ў дэпутаты мясцовых саветаў заяўлялі больш за 80 апазыцыянэраў. Ня ўсе зь іх сабраныя подпісы падалі ў камісіі.