Konferenca e Sigurisë në Munih, që u zhvillua në tre ditët e fundit, u hapi rrugë disa zhvillimeve të rëndësishme.
Ukraina, aleatët e saj evropianë dhe Kremlini - që të gjithë janë duke u pozicionuar për të negociuar me administratën e presidentit amerikan, Donald Trump, e cila e ka bërë të qartë se rregullat tradicionale gjeopolitike, nuk do të zbatohen më.
Në një postim në X, Kristi Raik, drejtore e Qendrës Ndërkombëtare për Mbrojtjen dhe Sigurinë në Talin, përshkroi atmosferën e zymtë në konferencë.
“Duke u larguar nga Munihu me shqetësim”, shkroi ajo.
"[Presidenti ukrainas Volodymyr] Zelensky e bëri të qartë se Ukraina nuk shpreson që [SHBA-ja] do të punojë për një paqe të drejtë. Varet nga Evropa. Nuk jam e sigurt nëse Evropa është në lartësinë e detyrës. [Evropa] duhet të ndalojë së ankuari për mosftesën në negociata dhe të fokusohet në atë që mund të japë”, shtoi Raik.
Për ta përmbledhur situatën: udhëheqësit evropianë janë duke planifikuar të mbajnë një samit urgjent për luftën në Ukrainë, administrata Trump do të dërgojë një ekip negociator në Arabinë Saudite për të filluar negociatat me zyrtarët rusë, me synimin për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë, dhe Ukraina nuk duket se ka ende ndonjë vend në tryezë, gjatë atyre bisedimeve.
Të gjitha këto zhvillime pasojnë një paraqitje luftarake në Munih të zëvendësoresidentit amerikan, JD Vance.
“Kërcënimi për të cilin shqetësohem sa i përket Evropës, nuk është Rusia”, tha ai.
“Nuk është Kina, nuk është ndonjë aktor tjetër i jashtëm. Për çka shqetësohem unë, është kërcënim i brendshëm. Tërheqja e Evropës prej disa vlerave të saj më themelore”, shtoi ai, duke përmendur në mënyrë specifike lirinë e shprehjes.
Vance nuk i përmendi sulmet e Rusisë kundër opozitës së mbetur demokratike e as shkeljet që iu ka bërë ajo normave ndërkombëtare.
Paraqitja e tij para audiencës evropiane erdhi vetëm disa ditë pasi presidenti Trump njoftoi se ka pasur një telefonatë “të gjatë dhe shumë produktive” me presidentin rus, Vladimir Putin, më 12 shkurt.
Duket, gjithashtu, se Trumpit i është bërë edhe ftesë për të vizituar Moskën.
Biseda ka rritur shqetësimet në Kiev dhe në kryeqytetet evropiane se Trump do të ketë një qasje shumë më transaksionale gjatë negocimit të fundit të luftës në Ukrainë.
Formati i saktë i bisedimeve të tilla duket i qartë. Në një panel në konferencën e Munihut, i dërguari i Trumpit për Ukrainën dhe Rusinë, Keith Kellogg, tha se Evropa mund të mos jetë “në tryezë” kur të vijë koha për ndërmjetësimin e fundit të luftës në Ukrainë.
Konferenca e Munihut, përndryshe, ishte një moment sqarues për Ukrainën dhe mbështetësit e saj. Duke folur në konferencë, presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, tha se Evropa duhet të rritet kolektivisht në mbështetje të Ukrainës, derisa Uashingtoni i ndryshon prioritetet e tij.
“Ukraina nuk do të pranojë kurrë marrëveshje pas shpine, pa përfshirjen tonë”, tha ai.
“I njëjti rregull duhet të zbatohet për të gjithë Evropën. Nuk ka vendime për Ukrainën pa Ukrainën - asnjë vendim për Evropën pa Evropën”, shtoi Zelensky.
Kjo, mësa duket, është pyetja kryesore që mund të nxirret nga Konferenca e këtij viti në Munih: a do të negociohet paqja pa ukrainasit?
Konferenca, po ashtu, shihet si një ripërsëritje e paraqitjes së ashpër të presidentit rus, Putin, në vitin 2007 në Munih, kur ai shpërtheu kundër “botës unipolare”, të udhëhequr nga Uashingtoni.
Por, për ta parafrazuar ish-sekretarin amerikan të Mbrojtjes, Donald Rumsfeld: Ju e shkruani rrëfimin me analogjinë historike që keni, jo me atë që mund ta dëshironi ose dëshironi ta keni në një kohë të mëvonshme.
Historia mund të ofrojë vetëm paralele të pasakta, dhe Ukraina dhe Evropa janë duke hyrë në një territor krejtësisht të ri pas Munihut.
