Inicijativa za izglasavanje nepovjerenja Vladi Crne Gore premijera Zdravka Krivokapića je 19. januara predata u skupštinsku proceduru, saopšteno je iz Građanskog pokreta URA.
Inicijativu su potpisali poslanici koalicije "Crno na bijelo" (URA i Savez građana Civis) koji su dio vlasti, te opozicionih partija - Socijaldemokratske partije, Socijaldemokrata, Bošnjačke stranke, Albanske liste, Albanske koalicije i dio poslanika Demokratske partije socijalista. Inicijativu je potpisao ukupno 31 poslanik.
“Inicijativom će se vidjeti da li aktuelna Vlada ima podršku većine poslanika, kao i ranije predloženi koncept manjinske vlade”, navodi se u saopštenju GP URA.
Formiranje manjinske Vlade su kao model za izlazak iz višemjesečne političke krize predložili 17. januara URA i Savez građana CIVIS.
Oni su dio vladajuće koalicije sa prosrpskim Demokratskim frontom i Demokratama, sa kojima su zajedno osvojili 41 od 81 poslaničkog mjesta na izborima avgusta 2020.godine.
Predlog za formiranje manjinske vlade isključuje učešće u vladi dvije partije, vladajućeg Demokratskog fronta (DF) i opozicione Demokratske partije socijalista (DPS). Potpredsjednik Vlade i predsjednik GP URA Dritan Abazović kazao da je svim poslanicima ponuđeno da podrže koncept manjinske vlade uključujući i te partije.
Iz DPS-a, na čijem je čelu predsednik Crne Gore Milo Đukanović, najavili su podršku smjeni Vlade kao rješenju koje bi vodilo deblokadi institucija i ubrzanju pregovaračkog procesa sa Evropskom unijom.
Za smjenu Vlade je potrebna natpolovična većina 41 od ukupno 81 poslanika, što bi se obezbijedilo podrškom 30 poslanika DPS-a.
Specijalni izaslanik Sjedinjenih Američkih Država (SAD) za Zapadni Balkan Gabrijel Eskobar je poručio da će SAD raditi sa bilo kojom Vladom koja je demokratski formirana.
"SAD će raditi sa bilo kojom demokratski formiranom vladom u Crnoj Gori na podršci njenom kontinuiranom euroatlantskom putu, uključujući članstvo u NATO-u, napore za pristupanje EU i pokazanu predanost zajedničkim vrijednostima kao što je borba protiv korupcije", rekao je Eskobar Vijestima 19.januara.
Najavu formiranja manjinske Vlade je 18.januara oštro kritikovao premijer Zdravko Krivokapić koji je taj projekat nazvao prevarom.
Njegova Vlada je izgubila je podršku DF polovinom prošle godine zbog usvajanja Rezolucije o Srebrenici u crnogorskoj Skupštini i razrešenja ministra pravde Vladimira Leposavića zbog negiranja genocida u Srebrenici.
Demokratski front i Demokrate, članice vladajuće koalicije, odbili su predlog za stvaranje manjinske Vlade.
U predlogu formiranja manjinske Vlade je iz GP URA saopšteno da bi ona trebala da pokrene evropske integracije, deblokira institucije, posebno u pravosuđu i nastavi borbu protiv kriminala i korupcije.
Dodaju da žele Vladu “koja će potpisati temeljni ugovor sa Srpskom pravoslavnom crkvom (SPC) u skladu sa Ustavom i nacionalnim interesima Crne Gore i time rasteretiti društveno-politički razvoj od crkvenih pitanja”, te stabilizovati odnose sa susjedima i odražavati karakter građanskog, sekularnog i multietničkog društva.
Među razlozima navedenim u inicijativi za provjeru povjerenja Vladi se navodi da je Skupština 29. decembra izglasala interpelacije ministrima vanjskih poslova, poljoprivrede, te prosvjete, nauke, kulture i sporta - Đorđu Raduloviću, Aleksandru Stijoviću i Vesni Bratić - čime je postalo jasno da nemaju podršku parlamentarne većine.
Međutim, premijer Krivokapić je najavio da će odbiti da postupi po interpelacijama, čime je pokazao da ne poštuje Ustav i zakone Crne Gore, navodi se u tekstu inicijative.
Potpisnici navode i da je 17. juna smijenjen ministar pravde, ljudskih i manjinskih prava Vladimir Leposavić, ali da do danas premijer nije predložio Parlamentu novog ministra, čime je direktno ugrozio reforme u poglavljima 23 i 24 koja su najvažnija za napredak ka članstvu u Evropsku uniju (EU).
U inicijativi se ocjenjuje i da je Krivokapić više puta ugrozio i otežao saradnju između zakonodavne i izvršne vlasti što je, kako se navodi, direktno proizvelo institucionalnu i političku krizu, te blokadu Parlamenta.
Reakcije Demokrata i dijela ministara Krivokapićeve vlade
Na sceni je najava klasičnog pokušaja ustavnog puča, gaženja najvišeg pravnog akta, izborne volje građana i svih postulata demokratije, saopštio je predsjednik Skupštine Crne Gore i lider Demokrata Aleksa Bečić.
On je kazao da i pored toga što su činioci parlamentarne većine ranije govorili da sa DPS-om neće praviti bilo kakve kombinacije nakon izbora, jedan dio njih sada nud DPS-u da zajedno formiraju parlamentarnu većinu.
“To se zove politička prevara”, saopštio je Bečić i dodao da je na djelu “izdaja epskih razmjera”.
Ministri finansija i ekonomskog razvoja Milojko Spajić i Jakov Milatović su pozvali na ostavku potpredsjednika Vlade Dritana Abazovića.
“Abazović mora podnijeti ostavku ili povući inicijativu. Prijateljski: Ne dozvoli da te mladog i perspektivnog dinosaurusi potroše i pošalju u političku istoriju, a narod zapamti kao izdajnika. Povuci inicijativu, vrati se gdje pripadaš! Iz Vašingtona s ljubavlju”, napisao je Spajić na svom Twitteru.
Ministar Milatović se takođe oglasio na toj društvenoj mreži.
“Imajući u vidu da je potpredsjednik Vlade Dritan Abazović podnio inicijativu za rušenje Vlade sa onima koji su odgovorni za moralno i ekonomsko posrnuće Crne Gore, o čemu je i sam bezbroj puta govorio, smatramo da je etički da podnese ostavku u Vladi koju ruši”, napisao je Milatović.
Tweet je potpisao sa “ministri u Vladi Crne Gore”.
Na to je reagovao ministar unutrašnjih poslova Sergej Sekulović koji je saopštio da je Milatović grubo zloupotrijebio svoju ministarsku poziciju govoreći u ime svih ministara, bez konsultacije i ovlašćenja.
“Nijesam konsultovan, nijesam dao odobrenje, niti dijelim mišljenje koje je iznio gospodin Milatović”, kazao je Sekulović.
Dodaje da je je “zabrinut zbog neodgovornosti ljudi na visokim pozicijama, koji de facto pozivaju na otpor, unose konfuziju i priželjkuju nemire i nerede većih razmjera”.
Sekulović je pozvao na smirivanje strasti i prihvatanje da se u demokratskom društvu odluke donose u skladu sa ustavom propisanim procedurama.
Od Milatovićevog stava se ogradio i ministar vanjskih poslova Đorđe Radulović koji je podržao Abazovića.
Radulović je ocijenio da je Abazović najviše doprinio radu Vlade tokom prethodne godine, te da je “zahvaljujući njegovoj političkoj hrabrosti” došlo i do prve mirne smjene vlasti u Crnoj Gori.
'Kulminacija političke krize'
Jedan od lidera Demokratskog fronta Andrija Mandić ocijenio je za Portal RTCG da je ovo kulminacija krize vlasti koja traje više od šest mjeseci. On je rekao da “ono što se može zajednički uraditi je da se ne dozvoli promijena većinske volje građana iskazane na izborima 30. avgusta 2020.“, da oni žele DPS u opoziciji”.
"Ta većinska volja može da se promijeni samo na izborima, tako što bi svi učesnici jasno saopštili ko su njihovi partneri i kakav imaju odnos prema pojedinim političkim strankama i subjektima. Oni koji su konstituisali parlamentarnu većinu iskazali su jasan odnos da niko od njih neće raditi sa DPS-om, da neće sa njima konstituisati vlast nakon izbora”.
Kako će se stvari razvijati narednih dana poslije ove inicijative, teško je pretpostaviti, naglasio je Mandić, rekavši da registruju “veliko ogorčenje ljudi koji su podržali vladajuće stranke".
Portal navodi da se Mandić založio za tehničku vladu koja bi pripremila vanredne parlamentarne izbore.
