د اروپايي هیوادونو مشران نن د اوکراین د جګړې د پای ته رسولو لپاره دلازمو اقداماتو په هکله خبرې کوي.

د جرمني ، فرانسې او بریتانیا د مشرانو آنلاین غونډه په سپینه مانۍ کې د اوکراین او متحدوایالاتو دمشرانو د غونډې په درشل کې دایریږي.

په عین حال کې کیف او مسکو پر یوبل خپلو بریدونو ته دوام ورکړی دی.

اوکراین هلې ځلې کوي چې اروپا د اوکراین د جګړې د ختمولو او امنیتي ضمانتونو ترلاسه کولو په زیارونو کې کې شامله کړي.

دا هم امکان لري چې یو اروپايی مشر داوکراین جمهور رییس ولودیمیرزیلنسکي سره ددوشنبې په ورځ واشنګتن ته دسفر ملګری شي.

د جرمني بهرنیو چارو وزیر یوهان وادفول ویلي چې دیکشنبې د ورځې په غونډې کې به دا څرګنده شي چې آیا زیلنسکي سره واشنګتن ته کوم اروپايی مشر ځی کنه.

کله چې له نوموړي وپوښتل شول چې آیا د جرمني صدراعظم فریدریش مرتس به زیلنسکي سره واشنګتن ته ولاړ شي ؟ په ځواب کې یې وویل ګڼ شمیر مشران که چیرې تصمیم ونیول شو آماده دي چې ولاړ شي.

زیلنسکي په الاسکا کې د امریکا او روسیې دمشرانو له غونډې یوه ورځ وروسته د شنبې په ورځ ولیکل : " دا مهمه ده چې اوروپاییان له امریکا سره په هره مرحله کې حضور ولري ترڅو د ډاډ وړ امنیتي ضمانتونو د ترلاسه کولو زمینه برابره شي. "

د تیرې جمعې په ورځ په الاسکا کې د ټرمپ او پوتین ترمینځ غونډه په اوکراین باندې د روسیې د ۲۰۲۲ کال له بشپړ برید راهیسې د مسکو او واشنګتن ترمینځ د دیپلوماسي ترټولو لوړه سطحه وه.

خو داسې ښکاري چې دغې غونډې هم د پوتین د جګړې په اهدافو کې کوم بدلون رامینځ ته نکړ.

ګڼو خبري موسسو د نامعلومو سرچینو په حواله ویلي چې پوتین وړاندیز کړی چې که کیف خپله ټوله دونیتسک سیمه روسیې ته وسپاري نو په اکثرو جبهاتو کې به جګړه ودروي.

زیلینسکي له اوږدې مودې راهیسې دا خبره کوي چې خپلې سیمې به روسیې ته پرینږدي او دا نظر د کیف د ډیری اروپایي متحدینو لخوا هم شریک شوی دی.

ملګرو ملتونو افغانستان ته د ستنوشویو کډوالو دلاسنیوي لپاره له نړیوالې ټولنې د عاجلې مرستې غوښتنه وکړه.

د کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو عالي کمشنرۍ UNHCR نن یکشنبې په ټولنیزه ایکس شبکه ( پخواني ټویټر) کې لیکلي دي چې په داسې حال کې چې افغانستان له یو بحرانی وضعیت سره مخ دی له ایران او پاکستان څخه راستنې شوې کورنۍ له یو نامعلوم برخلیک سره مخ دي.

خبر زیاتوي چې د UNHCR اداره دغو ستنوشویو سره بیړنۍ مرستې کوي خو بودیجه یې مخ په خلاصیدو ده.

د ملګرو ملتونو دغه اداره وايي سږ کال ۱.۴ ملیونه افغانان له ګاونډیو هیوادونو او په دوی کې یو ملیون کسان له ایران څخه خپل هیواد ته په سختو شرایطو کې ستانه شوي دي.

خبر زیاتوي چې له پاکستان څخه هم د کډوالو د ستنولو لړۍ په اپریل میاشت کې ګړندۍ شوه او یواځې په دغې میاشت کې له پاکستان څخه ۱۵۰ زره کسان افغانستان ته ستانه شول.

(یو ان اچ سی آر ) وايي د مارچ د شلمې راهیسې ۶ لکه کسان افغانستان ته ستانه شوي چې په دوی کې ۳۵۰ زره کسان ډیپورت یا اخراج شوي دی.

اسراییل اعلان کړی چې د غزې له جګړه ییزو سیمو څخه فلسطینیان د دغې تړانګې جنوبي سیمو ته لیږدوي.

دغه اعلان پرون شنبه ( د زمري ۲۵مه) وروسته له هغه وشو چې اسراییل په غزه کې د خپلو وسله والو مخالفانو په ضد دعملیاتو د پراخېدو خبرداری ورکړ.

د اسراییل هغه پوځي بنسټ چې غزې ته بشري مرستې لیږدوي ویلي چې د غزې جنوبي سیمو ته به سر له نن یکشنبې د خیمو انتقال پيل شي.

که څه هم د دغې طرحې او غزه کې د اسراییل د عملیاتو د پراخېدو ډیر جزیات لا معلوم نه دي، خو د اسراییل د دفاع وزیر یسراییل کټز ویلي " مونږ اوس غزه کې د حماس د ناکامۍ په تړاو د یوې طرحې د نهایي کیدو پر سر خبرې کوو."

حماس چې امریکا او اروپایي ټولنه یې ترهګر بولي له نژدې دوو کلونو راهیسې غزه کې له اسراییلي پوځیانو سره جګړه او دغه راز پر اسراییل وخت نا وخت بریدونه کوي.

په غزه کې د اسراییل د عملیاتو له پراخیدو سره ملګرو ملتونو او ګڼ شمیر نورو هېوادونو او سیاستوالو مخالفت کړی، خو کابینې یې ویلي چې دا طرحه یې تایید کړې ده.

د اوکراین ولسمشر ولودمیر زلنسکي د واشنګټن د سفر په درشل کې ویلي، د روسیې له خوا د اوربند ردول، د جګړې پای ته رسول پيچلي کوي.

زلنسکي تیره شپه ناوخته د ټولنیزو رسنیو په یوه پوست کې ولیکل" مونږ وینو چې روسیه د اوربند پرله پسې غوښتنې ردوي او تراوسه یې نه ده مشخصه کړې چې څه وخت وژنه دروي، دا وضعیت پیچلی کوي."

زلنسکي دا څرګندونې داسې مهال کوي چې په نړیواله کچه په اوکراین کې د جګړې د پای ته رسولو هڅې ګړندۍ شوې دي.

په همدې هدف د جمعې په ورځ د امریکا او روسیې ولسمشرانو ډونالډ ټرمپ او ولادمیر پوتین په الاسکا کې سره وکتل، خو کومې هوکړې ته ونه رسېدل.

د اوکراین ولسمشر ولودمیر زلنسکي هم سبا دوشنبه واشنګټن ته روانیږي.

په پاکستان کې د سیلابونو له کبله د مړو شویو کسانو شمیر ۳۴۴ ته پورته شو.

فرانس پریس تیره شپه ناوخته د چارواکو په حواله خبر ورکړ چې د ژغورنډلو شاوخوا دوه زره غړي لا هم په تري تم شویو او تر خاورو لاندې شویو کسانو پسې پلټنه کوي.

د سړکونو او پلچکونه د ویجاړۍ له کبله د ژغورونکو هڅې هم له خنډ سره مخامخ شوي، خو چارواکو ویلي چې زیانمنو شویو سیمو ته د ژغورنې ټیمونه پلي رسیدلي دي.

تر ټولو زیاته مرګ ژوبله افغانستان سره پر پوله د خیبرپښتونخوا ایالت په بونېر، باجوړو، سوات، شنګله، مینسیره او بټګرام سیمو کې رامنځته شوې ده.

په دغو سیلابونو کې چې د جمعې په ورځ له موسمي شړکنده باران وروسته راووتل، لږ تر لږه ۱۲۰ کسان ټپيان شوي دي.

د برتانیا د دفاع وزارت پورې تړلي یو شرکت ویلي چې یو ځل بیا، د زرګونو افغان اتباعو، برتانوي پوځيانواو ملکي مامورینو د شخصي معلوماتو افشا کیدو سره مخ شوي.

جیټ سنټر، چې مسافرینو ته د الوتنې دمخه خدمات وړاندې کوي، وویل چې په ثبت شویو معلوماتو کې یې پرون ناوخته هغه مهال درز رامینځ ته شو چې د یاد شرکت "محدود شمیر" بریښنالیکونو ته د غیر مجاز اشخاصو لخوا لاسرسی ولیدل شو.

ویل کیږي چې لدغې معلوماتي رخنې څخه تقریبا ۳۷۰۰ کسان اغیزمن شوي دي.

په دوی کې بریتانیې ته انتقال شوي افغانان، نظامی تمریناتو ته ګمارل شوي سرتیري ، خبریالان ، او وزیرانو سره د سفرونو ملګري کسان شامل دي.

په یوې ورته بلې پخوانۍ پیښه کې، د برتانوي ځواکونو د همکارو افغانانو معلومات د برتانیا د دفاع وزارت د یوه کارمند لخوا "په غلطۍ سره" خپاره شوي وو.

دا پیښه د ۲۰۲۲ کال د فبروري په میاشت کې را مینځ ته شوه او له امله یې ۱۸ زرو څخه زیات خلک اغیزمن شوي.

د د غو کسانو د شخصي معلوماتو خپریدو، د برتانیا په حکومت کې جدي بحث راپورته کړي، چې د لاملونو په اړه یې د پلټنې پیل اعلان شوی دی.

جرمني کې د پولیسو څخه د تیښتې پرمهال په یوه ترافیکي پیښه کې دوه کسان مړه شوي دي.

جرمني چارواکو نن وویل چې یو وژل شوی کس ۲۱ کلن سړی وو چې موټر یې چلوو او دوهم ، د ورته عمر یوه ورسره ښځه وه.

پولیسو وویل چې موټر چلوونکی نن سهار د پولیسو له تالاشي وتښتید او بیا یې موټر یوې ونې سره ټکر وکړ، چې په کې دواړه سپاره کسان مړه شول.

د وژل شویو کسانو هویت لا تر اوسه نه دی څرګند شوی، خو پولیسو ویلي چې دوی د پیښې او د هغې د قربانیانو په اړه پلټنه کوي.

چارواکو د شنبې په ورځ وویل چې د پاکستان په شمال کې د سختو سیلابونو له امله په تیرو ۴۸ ساعتونو کې لږترلږه ۳۲۱ کسان مړه شوي دي او ژغورونکي له خټو او خاورو څخه د جسدونو د را ایستلو هڅې کوي.

د طبیعي پیښو د مدیریت ولایتي ادارې وویل چې د رپوټونو په اساس لدې جملې ډیری کسان ، ۳۰۷ تنه، د خیبر پښتونخوا په غرنیو سیمو کې مړه شوي دي .

ډیری دغه کسان د سیلابونو او د کورونو د نړېدو له امله مړه شوي، چې په مړو کې ۱۵ ښځې او ۱۳ ماشومان هم شامل دي. لږ تر لږه ۲۳ کسه نور ټپیان شوي دي.

د ژغورنې ایالتي ادارې د فرانسې خبري آژانس ته وویل چې شاوخوا ۲۰۰۰ ژغورونکي له خاورو څخه د جسدونو په را ایستلو او په نهو زیانمنو ولسوالیو کې د مرستې په عملیاتو بوخت دي چیرې چې باران لاهم هڅې له خنډ سره مخ کوي.

د یادې ادارې ویاند بلال احمد فیضي ویلي چې : "درانه بارانونه، په څو سیمو کې د ځمکې ښویدنې او د سړکونو ویجاړیدل د مرستو رسولو کې ، په ځانګړې توګه د درنو ماشینونو او امبولانسونو لیږدولو کې ستونزې را مینځ ته کوي."

ایالتي حکومت د بونیر، باجوړ، سوات، شانګله، مانسهره او بټګرام غرنۍ سیمې سختې زیانمنې شوي سیمې اعلان کړي دي.

تمه ده چې روانه اونۍ په کابل کې د طالبانو، پاکستان او چین د بهرنیو چارو وزیران غونډه وکړي.

د پاکستان جیو نیوز راپور ورکړ چې د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي، د چین د بهرنیو چارو وزیر وانګ یي او د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر او د صدراعظم مرستیال اسحاق ډار به د چهارشنبې په ورځ په کابل کې سره وویني.

د پاکستاني سرچینو په وینا د دې غونډې اجنډا د ترهګرۍ ضد مبارزه او د چین-پاکستان اقتصادي دهلیز( کمربند او لارې) پروژې پراختیا ده.

د اګست په پیل کې ټاکل شوې وه چې امیرخان متقي پاکستان ته ولاړ شي او هلته په دې درې اړخیزه غونډه کې برخه واخلي خو هغه مهال دا غونډه لغوه شوه، وروسته څرګنده شوه چې ملګرو ملتو امیرخان متقي ته چې نوم یې د بندیزونو په لست کې لیکل شوی دی، د دې سفر اجازه نه ده ورکړې.