وروسته لدې چې امریکايی ځواکونو څو ورځې مخکی دایران اټومی تاسیسات بمبارد کړل ، ولسمشر ډونالډ ټرمپ وايي چې امریکايي چارواکې به راتلونکې اونۍ د ایران له چارواکو سره د اټومي پروګرام په اړه خبرو لپاره وګوري.

ټرمپ د ناټو له کلنۍ غونډې وروسته په هالنډ کې په یوه مطبوعاتي کنفرانس کې ایران ته په اشاره وویل: "موږ به راتلونکې اونۍ له دوی سره خبرې وکړو."

د متحدو ایالاتو ولسمشر زیاته کړه : "یوازینی شی چې موږ به یې [په غونډه کې] وغواړو هغه څه دي چې موږ یې مخکې غوښتنه کوله، دا چې موږ هیڅ اټومي (وسله) نه غواړو."

دتیرې شنبې په ورځ د جون په ۲۱مه د امریکا له دولسو څخه زیاتو B-2 ډوله جنګي الوتکو د ایران د یورانیمو غني کولو او ذخیره کولو تاسیساتو باندې لوی بمونه وغورځول. د امریکا دسمندري پوځ اوبتلونو هم په خپلو توغندیو یو شمیر ځایونه په نښه کړل.

ټرمپ په مطبوعاتي کنفرانس کې وویل چې تاسیسات "ویجاړ شوي"، او د امریکا د استخباراتو لومړنی راپور یې رد کړ چې په کې ویل شوي وو دغه برید ممکن د ایران اټومي پروګرام یوازې د څو میاشتو لپاره تاخیر کړی وي.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستنیدویه ماموریت یوناما وايي، "په روان ۲۰۲۵کال کې له یو میلیون ډیر کډوال افغانستان ته ستانه شوي دي".

یوناما نن پنجشنبې په یوې اعلامیه کې ویلي،" د دغو کډوالو راستنیدل د افغانستان بشري بحران چې لا له مخکې د نړیوالو بشري مرستو په کمیدو او وچکالۍ په خاطر پراخ شوی و، لا پسې پیچلی کړی دی".

وړاندې په اعلامیه کې د یوناما د چارواکو په حواله راغلي چې راستانه شوي د خوندیتوب او درناوي مستحق دي او که مرسته ورسره ونه شي، دا بشري بحران به لا پسې بدتر شي.

په وروستیو څو ورځو کې له ایران او پاکستانه په زرهاوو افغانان بیرته هېواد ته راستانه شوي دي.

یوناما وايي، له اوو میلیونو ډیر افغانان له افغانستانه بهر په ځانګړې ټوګه په ایران او پاکستان کې ژوند کوي.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د اسراییلو د صدراعظم بنیامین نتانیاهو د محکمې د لغوه کیدو غوښتنه وکړه.

ټرمپ نن پنجشنبې پر خپلې سوشل پاڼې ټروت نتانیاهو "پیاوړی او جنګیالی مشر" یاد کړی او ویلي دي، " اوس هغه وخت رسیدلی چې نتانیاهو له محکمه کیدو خلاص شي".

ولسمشر ټرمپ د نتانیاهو قضیه جعلي وباله او وویل،" دا قضیه دې لغوه شي یا دې نتانیاهو ته عفوه وشي".

نتانیاهو د خیانت، بډو او درغلیو په دریو قضیو کې تورن دی، خو هغه دا تورونه رد کړي دي.

په هرات کې د طالبانو چارواکو وویل چې د چهارشنبې په ورځ له ایران څخه تر دیرش زره ډیر افغان کډوال خپل هیواد ته ستانه شوې دي.

په هرات کې د طالبانو د اطلاعات او کلتور رییس احمدالله متقی تیره شپه په ایکسپاڼه کې د ایراني چارواکو په وینا لیکلي دي چې په لسګونو نور موټر د اسلام قلعه په لور روان دي.

وروسته تر دې چې د جون په دیارلسمه د اسراییل او ایران جګړه پيل شوه، له ایرانه افغانستان ته د افغان کډوالو د ستنیدو بهیر ګړندی شو.

د ملګرو ملتو د کډوالو د عالي کمشنرۍ( یو این ایچ سي ار) د سږکال د اپریل د میاشتې د راپور له مخې په ایران کې نږدې درې نیم میلیونه افغان کډوال ژوند کوي، خو په دغو کې هغه کډوال شامل نه دي چې ایران ته تللي دي او په هغه هیواد کې د اوسیدو قانوني اسناد نه لري.

د بریټانیايې د سیالیو د تنظیم ادارې وړاندیز کړی چې په ګوګل سریچ کې دې د "بازار وضعیت" د یوې ستراتیژۍ له مخې وټاکل شي.

دا وړاندیز د ګوګل شرکت اړباسي څو په ګوګل سریچ یا لټون کې د کاروبارونو درجه بندي د بازار د وضعیت پر بنسټ ښکاره کړي.

دغه اداره وړاندې وايي، له ګوګل سریچ یا لټون سربیره په نورو برخو کې دې هم د معلوماتو د لټون لپاره لا ښه امکانات برابر شي.

په بریټانیا کې ۹۰سلنه کاروبارونه د ګوګل سریچ یا لټون له لارې ترسره کیږي او د دې وړاندیز په پلي کیدو سره به د بازار په غوړیدو کې لویه مرسته وشي.

د اروپايي ټولنې غړي هېوادونه نن پنجشنبې له امریکا سره د یوې سوداګریزې هوکړې په اړه پریکړه کوي.

رویترز خبري اژانس د دوه اروپايي ډپیلوماټونو په حواله ورکړی چې د اروپايي ټولنې مشران باید نن د دې ټولنې کمیسیون ته روښانه کړي چې ایا غواړي د امریکا په ګټه ژر یوې سوادګریزه هوکړې ته ورسیږي او که لا هم د یوه ښه توافق د ترلاسه کولو لپاره مبارزه کوي.

رویترز وړاندې د دغو دپیلوماټو په حواله ویلي، "ښايي اروپايي ټولنه د امریکا په ګټه ژر یوې هوکړې ته زړه ښه کړي".

د جرمني صدراعظم فریدریک میرز وايي، "ټول اروپايي مشران له امریکا سره د ژر تر ژر سوادګریزې هوکړې ملاتړي دي".

د اروپايي ټولنې مشران نن په بروکسل کې سره راټول شوي څو له سلا مشورو وروسته له امریکا سره د سوادګریزې هوکړې په اړه پریکړه وکړي.

ټرمپ د دې هوکړې لپاره د جولای نهه وروستۍ مهلت ټاکلی دی.

امریکا د اروپايي ټولنې د پولادو پر صادراتو۵۰ سلنه، د المونیو پر صادراتو۲۵سلنه او د موترو پر پروژه جاتو ۱۰سلنه تعرفه وضعه کړې ده.

ټرمپ ګواښ کړی که چیرته اروپايي ټولنه دا هوکړه لاسلیک نه کړي پر وارداتو به يې ۵۰سلنه تعرفه وضعه کړي.

د ملګرو ملتو د مخدره توکو او جرم دفتر په خپل نوي راپور کې چې نن یې له رسنیو سره شریک کړی دی، ویلي دي چې په افغانستان کې د هیروینو او شیشې استعمال زیات شوی، خو د چرسو او اپینو په کارولو کې کمښت راغلی دی.

دا راپور چې د ملګرو ملتو د پراختیایي پروګرام په مالي مرسته چمتو شوی، څرګندوي چې تر دوه زره درویشتم کال پورې په افغانستان کې شاوخوا اووه ویشت زره کسان په مخدر موادو کې ښکېل و، چې په دوی کې څه باندې دوه نیم زره ښځې او څه باندې دوه زره له پنځلس کلونو کم عمره ماشومان شامل دي.

په راپور کې راغلې دي چې نژدې نیمایي معتادین رسمي زده کړې نه لري، په پنځو کې یې یو کور نه لري او اکثر یې د مخدره موادو د رانیولو لپاره په غیر منظم کار یا جرمي فعالیتونو مصروف دي.

د امریکا دوه لوړپوړي استخباراتي چارواکي وایي چې د ایران اټومي تاسیسات له منځه تللي او بیا رغونه به یې کلونه وخت ونیسي.

د امریکا د ملي استخباراتو مشرې تولسي ګابارد ویلي چې تازه استخباراتي معلومات ښيي چې د ایران درې مهم اټومي تاسیسات د امریکا د هوايي بریدونو په پایله کې "ویجاړ" شوي دي.

میرمن ګابارد دا څرګندونې د چهارشنبې په ماښام پر خپله ایکس پاڼه/ پخواني ټویټر خپرې کړي او زیاته کړې یې ده که ایران وغواړي دا درې تاسیسات نطنز، فردو او اصفهان بیا ورغوي، نو دا به "کلونه وخت ونیسي".

هغې پر هغو رسنیو هم نیوکه کړې چې د بریدونو د اغېزو ځینې افشا شوي معلومات یې خپاره کړي. د هغې په وینا، دا رسنۍ هڅه کوي چې د ولسمشر ډونالډ ټرمپ مشرتابه تر سوال لاندې راولي.

بل لور ته، ځینو امریکايي رسنیو لکه سی‌ان‌ان او رویټرز راپور ورکړی چې د پنتاګون د دفاعي استخباراتو ادارې لومړنۍ ارزونه ښيي چې کیدای شي دې بریدونه د ایران هستوي پروګرام یوازې د څو میاشتو لپاره ځنډولی وي.

سپینې ماڼۍ دا راپورونه له دې وړاندې رد کړي وو.

ولسمشر ټرمپ پرون وویل چې یاد تاسیسات له منځه تللي او ایران به هېڅکله هم هستوي وسلو ته لاسرسی پیدا نه کړي.

له بلې خوا، د امریکا د استخباراتو مرکزي ادارې یا CIA مشر هم جلا ویلي چې "باوري معلومات" ښيي چې د ایران هستوي تاسیسات د امریکا د بریدونو له امله سخت زیانمن شوي دي.

جان رټکلیف په یوه خپره شوې اعلامیه کې ویلي چې دا معلومات دا ښيي چې "یوشمېر کلیدي هستوي تاسیسات نابود شوي او د هغوی بیا رغول به کلونه وخت ونیسي."

چارواکي وايي په کورمه کې په بمي چاودنو کې لږ تر لږه څلور کسان وژل شوي دي او څلور نور ټپیان دي.

د پولیسو یوه چارواکي د چهارشنبې په ورځ د نوم نه ښودلو په شرط دازادی اروپا راډیو/ مشال څانګې ته وویل چې په پیوار شرمه خېلو کې سهار مهال غبرګې چاودنې وشوې چې پکې ځايي خلکو ته مرګژوبله واوښتله. نوموړی وايي، د دوی لومړني معلومات ښيي چې دا د ریموټ کنټرول بم چاودنې وې.

د پاړه چینار د مرکزي روغتون مشر ډاکټر میرحسن جان هم مشال راډیو ته ویلي دي چې هغوی ته څلور ټپی کسان وروړل شوي وو چې د یوه حالت نازک وو او هغه د درملنې لپاره پېښور ته استول شوی دی.

په سیمه کې د پولیسو چارواکو وویل ، دم ګړۍ معلومات نه لري چې د برید تر شا به څوک لاس لري؟ خو پلټنې روانې دي.

کومې وسلوالې ډلې هم ددغه خبر تر لیکلو په دې اړه څه نه وو ویلي.

په کورمه کې د شیعه او سني ډلو او د مختلفو قبیلو ترمینځ خپلمنځي تربګنۍ هم موجودې دي چې کله کله پکې ولسي کسان وژل کېږي.

د ایران د بهرنیو چارو وزارت ومنله چې د امریکا بریدونو د ایران اټومي تاسیساتو ته "د پام وړ زیان" اړولی دی.

د الجزیرې خبرې شبکې د چهارشنبې په ورځ د ایران د بهرنیو چارو د وزارت د ویاند اسماعیل بقاني په وینا راپور ورکړ چې برید د ایران اټومي تاسیساتو ته "ډیر سخت زیان" اړولی دی.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د یکشنبې په ورځ اعلان وکړ چې امریکایي الوتکو د فردو، نطنز او اصفهان پر اټومي تاسیساتو درنه بمباري کړ ده.

دا لومړی ځل دی چې د ایران د حکومت یو چارواکي اعتراف کړی چې وروستیو بریدونو دومره زیان اړولی دی.