د پاکستان د اطلاعاتو سرپرست وزیر مرتضي سولنګي وايي، په پاکستان کې تر ډېره غیرقانوني کډوال افغانان دي او د دوی هیڅ حکومت به په خپل هېواد کې غیر قانوني کډوالو ته د اوسېدو اجازه ور نه کړي.
هغه دا خبره وروسته تر دې کوي، چې پرون د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنرۍ او د ملګرو ملتونو د کډوالۍ سازمان له پاکستان وغوښتل، د هغو زیانمنونکو افغانانو خوندیتوب ته دوام ورکړي چې خپل وطن ته په ستنېدو له احتمالي ګواښ سره مخ کېږي.
خو سولنګي چې پرون یې "ډان نیوز" پاکستاني ټلویزیون سره مرکه کوله وویل، دوی به د خپلو ملي ګټو په خاطر په دې اړه هیڅ معامله و نه کړي او لومړی باید د اکتوبر تر ۳۱مې هغه ۱،۷ میلیونه افغان کډوال چې د ۲۰۲۱ کال له اګسټ وروسته پاکستان ته دننه شوي او ډېر یې قانوني اسناد نهلري، له دې هېواده وووځي.
نوموړی وایي:
"په دوی کې ځینې خلک دي چې ویزه یې پای ته رسېدلې، ځینې یې په غیرقانوني توګه را دننه شوي؛ نو بېلابېل خلک دي. پاکستان په خپله خاوره یوازې هغو خلکو ته د اوسېدو اجازه ورکوي چې موږ د اوسېدو قانوني حق ورکړی وي، یا هم زموږ هېوادوال وي. "
د پاکستان د اطلاعاتو سرپرست وزیر په پاکستان کې مېشت افغان کډوال په درېیو ګټګوریو ووېشل چې له ۱۹۷۸، ۲۰۱۶ او له ۲۰۲۱ کلونو پر مهال د دوی هېواد ته ورغلي.
هغه د دې پوښتنې په ځواب کې چې یو شمېر هغه کډوال چې د پاکستان پاسپورټ یا هم شناختي کارډ لري، برخلیک به یې څه وي؛ وویل، راتلونکو ورځو کې به د هغوی پاسپورټونه او شناختي کارډونه منسوخ شي.
مخکې د پاکستان د کورنیو چارو وزیر هم ورته څرګندونې کړې وې.
پاکستاني چارواکي داسې مهال د افغانانو د جبري اخراج خبره کوي چې په ټول پاکستان کې د افغان کډوالو د نېونې خبرونه هم خپرېږي.
یو شمېر پاکستاني رسنیو نن راپور ورکړی چې پرون په کراچۍ کې ۵۱ هغه افغانان نیول شوي چې د اوسېدو قانوني اسناد یې نهلرل.
په ورته وخت کې په پاکستان کې یو شمېر افغان کډوالو ازادي راډیو ته وویل، پاکستاني پولیسو د ټولو قوانینو خلاف د افغان کډوالو ځورول او نیول پیل کړي.
په پاکستان کې د افغان کډوالو یو استازي احمد افغان ازادي راډیو ته وویل:
"څوک چې په نوم افغان وي پاکستان کې نیول کېږي. متاسفانه نیول اوس هم شدیدا روان دي. د پاکستان په ټولو ایالتونو کې افغانان نیسي او زندان ته یې اچوي. وروستیو اوونیو کې زرګونه افغانان نیول شوي او زندان ته اچول شوي دي. "
په همدې حال کې د پاکستان د جمعیت علمای اسلام ګوند مشر مولانا فضلالرحمن پرون په پېښور کې د پاکستاني حکومت لهخوا د افغان کډوالو په ځورونې او نیولو سخته نیوکه کړې ده.
هغه پرون رسنیو ته وویل:
"زموږ بیروکراسي، پولیس افسران او نور په دوی لکه د مرغانو را پرېوځي، له چا ځمکې اخلي، له چا پیسې اخلي. دې خلکو څه حال جوړ کړی، دا انساني حقوق دي.؟ زه د بشري حقونو له نړیوالو بنسټونو غواړم چې پاکستان ته راشي او دلته د افغان کډوالو حقونه وویني چې له دوی سره روان دي. "
په پاکستان کې اوسمهال د یو شمېر نورو افغانانو په ګډون هغوی هم ځای پر ځای دي چې د نورو هېوادونو ویزو ته په تمه دي. په پاکستان کې د کډوالو عالي کمېشنرۍ یا UNHCR وايي، په دې هېواد کې د ټولو افغان کډوالو شمېر درې میلیونه او ۷۰۰ زرو ته رسېږي.
