د نوبل د سولې د جایزې د ګټونکې ایرانۍ حقوق پوه شیرین عبادي په ګډون د نړۍ څه باندې ۹۰۰ شخصیتونو له نړیوالې ټولنې په یوه لیک کې غوښتې دي چې له ډیپلوماټیکو لارو د طالبانو پر مشرانو فشار راولي چې نجونې زده کړو او کار ته پرېږدي.
په هغه لیک کې چې د مېرمن عبادي په شمول ۹۱۰ کسانو لاسلیک کړی دی، دا پوښتنه شوې ده چې ایا په افغانستان کې دا جرم دی چې څوک نجلۍ وي؟
په دې لیک کې د اسلام له نظره پر ښځه او نارینه د زده کړو پر فرضیت ټینګار شوی دی.
دا هغه مسئله ده چې پرون د ایران د بهرنیو چارو وزیر حسین امیرعبداللهیان هم د لبنان پلازمېنې ته د سفر پرمهال یاده کړه.
ده وویل: "په دې باور لرو چې له زده کړو د نجونو او ښځو محرومېدل د ستر پیغمر له رحماني اسلام سره او له اسلامي ارزښتونو سره په ټکر کې دی."
شیرین عبادي یوازینۍ ایرانۍ ده چې د نوبل د سولې جایزه یې خپله کړې ده او له نږدې دیارلس کلونو راهیسې په جلاوطنۍ کې ژوند کوي.
په هغه لیک کې چې دې لاسلیک کړی دی، په افغانستان کې د بشري حقونو د څار د مخکني ځانګړي راپور ورکوونکي کمال حسین، د ښځو او نجونو پر وړاندې د تاوتریخوالي د مخنیوي د مخکېنۍ ځانګړې راپور ورکوونکې راډیکا کومار اسوامي او په سلګونو نورو فعالانو نومونه لیدل کېږي.
په دې لیک کې له نړیوالو دا هم غوښتل شوي چې د طالبانو پر مشرانو دې بندیزونه ولګوي چې نجونې زده کړو او کار ته نه پرېږدي.
د ایران د بهرنیو چارو وزیر عبداللهیان بیا وایي چې دوی په افغانستان کې د طالبانو له حکومت سره همکاره دي.
هغه وویل: "د ایران اسلامي جمهوریت د افغانستان د خلکو ملاتړ ته او له افغانستان سره سوداګرۍ ته ادامه ورکوي چې له دې هېواد سره مرسته وشي. ایران د افغانستان اوسني چارواکي په رسمیت نه دې پېژندلي، خو په بېلابېلو برخو کې له دې چارواکو سره ارتباط لري، په تعامل کې دي او خبرې اترې ورسره کوو."
عبداللهیان د جمعې په ورځ د طالبانو د بهرنیو چارو له سرپرست وزیر امیرخان متقي سره په ټېلیفون هم خبرې کړې وې.
وروسته بیا داسې خبر خپور شو چې ایران د چهارشنبې د ورځې د برید په تړاو خپله خواخوږي څرګندوله.
د چهارشنبې په ورځ په کابل کې د بهرنیو چارو د وزارت مخې ته په چاودنه کې د ملګرو ملتو په وینا لږترلږه لس کسان ووژل شول او تر پنځوس ډېر ټپیان شول.
د دې برید مسوولیت داعش خراسان څانګې منلی دی.