ملګري ملتونه له نړیوالې ټولنې څخه غواړي چې په افغانستان کې د نشه يي موادو د توليد او قاچاقو د ستونزې په برخه کې ځواب ويلو ته چمتو شي.
یو کال کېږي چې نړیواله ټولنه په افغانستان کې د نشه يي بوټو کښت، نشه يي موادو توليد او قاچاقو وضعيت په مستقيم ډول نه څاري او په دې اړه د لومړي لاس راپور هم په لاس کې نه لري، ځکه يې نو د طالبانو د حکومت په تخميني ژمنو او راپورونو بسنه کړې ده.
د ملګرو ملتونو له نشه يي موادو او جرمونو سره د مبارزې ادارې مشره مېرمن ګاډا ويلي وايي چې، په افغانستان کې په تېر يوه کال کې د کوکنارو د کښت او هېرويينو د توليد د اندازې په اړه يې يو تخميني راپور چمتو کړی چې په راتلونکې مياشت کې به اعلان شي.
مېرمن (ګاډا ويلي) د ملګرو ملتونو د امينيت شورا ته په وينا کې خبرداری ورکړ چې، په افغانستان کې د کوکنارو کښت او نشه يي موادو توليد د نړیوالې ټولنې ځواب او غبرګون ته اړتیا لري.
هغه زیاتوي: " افغانستان په يوه نازک پړاو کې دی، نړیواله ټولنه باید د افغانستان څخه د نشه يي موادو د قاچاقو او لېږلو ننګونو ته د پوښتنې لپاره چمتووالی ولري او د خپل وس په اندازه له هغو خلکو سره مرسته وکړي چې په افغانستان کې د نشه يي موادو له امله زيانمن کېږي. بزګران چې په راتلونکي فصل کې د کوکنارو د کرلو او نه کرلو لپاره ځانونه چمتو کوي، د نامعلوم سياسي او اقتصادي وضعيت سره مخ دي. "
د طالبانو د حکومت له خوا د کوکنارو د کښت منع کولو د اعلان نژدې شپږ مياشتې پوره کېږي. د ملګرو ملتونو له نشه يي موادو او جرمونو سره د مبارزې ادارې څېړنې ښيي چې، په دې موده کې د يوه کيلوګرامو وچو تارياکو بیه (۱۹۰) ډالرو او يوه کيلوګرامو تازه تارياکو بيه (۱۲۷) ډالرو ته رسېدلې ده.
په ملګرو ملتونو کې د ناروې د دولت دايمي استازي مېرمنې (مونا جول) وويل، په افغانستان کې اوس هم کوکنار کرل کېږي او دا اندېښنه شته چې، له دې لارې لاس ته راغلو پيسو باندې نړیواله تراهګري له مالي پلوه پياوړې شي.
هغه زیاتوي: " په افغانستان کې د کوکنارو کښت د نړۍ لپاره د نشه يي موادو د يوې لويې سرچينې په توګه اوس هم پر ځای پاته دی، موږ په دې برخه کې سرپرست حکومت مسئول او جواب ويونکی بولو. موږ دا اندېښنه لرو چې د نشه يي بوټو له کښت او نشه يي موادو له توليد څخه لاس ته راغلي پيسې به له مالي پلوه په افغانستان کې دننه او له افغانستان څخه دباندې تراهګري پياوړې کړي. "
د طالبانو د حکومت د کورنیو چارو وزارت تازه اعلان کړی چې، د دوی امينتي ځواکونو سږکال يوازې د سنبلې په مياشت کې (۵۰) زره جريبه ځمکې د کوکنارو له بوټو څخه پاکې کړي دي، خو د اړل شويو کوکنارو دقيق ځایونه نه ښيي.
د طالبانو د حکومت د کورنیو چارو وزارت وياند عبدالنافع ټکور د کوکنارو د کښت د دوام د اندېښنو په اړه ازادۍ راډيو ته وويل چې، په افغانستان کې د کوکنارو کښت صفر شوی دی.
ټکور وویل: " اوس په ټول افغانستان کې د کوکنارو يو بوټی هم نه لرو، که کرل شوي هم وي ويجاړ شوي او بزګران يې د قانون منګولو ته سپارل شوي دي، نو په دې اړه اندېښنې بېځايه دي او هسې تبليغات يې ګڼو. "
د ملګرو ملتونو له نشه يي موادو سره د مبارزې ادارې راپور چې د امنيت شورا غونډې ته وړاندې شو ښيي چې، په وروستيو مياشتو کې د سيمو هېوادونو په پراخه پيمانه نشه يي مواد نيولي چې له افغانستان څخه دې هېوادونو ته قاچاق شوي وو.
د امنيت شورا په دې ځانګړې غونډه کې د فرانسې استازي د افغانستان په اړه وويل چې، له افغانستان څخه نړیوالو بازارونو ته د کېمياوي نشه يي موادو، په تېره بيا د ښیښې قاچاق د ډېرېدو په حال کې دی.
-----------------------
راپور: مرسلین ارسلا