چارواکي وايي چې امنیتي ځواکونو د کندز ښار په شاوخوا کې تصفیوي عملیات پیل کړي دي.

د کندز د امنیه قوماندانۍ ویاند انعام‌الدین رحماني نن (یکشنبه) وویل، امنیتي او دفاعي ځواکونو د شینوارو، اندرابیانو او د شینوارو په چله مزار سیمو کې چې د ښار په پنځمه امنیتي حوزه کې دي، تلاشي او تصفیوي عملیات پیل کړي دي.

دا په داسې حال کې ده چې د کندز ښاریان وايي، د جګړې ډزې په کورونو کې اوري او د ناامنۍ له درکه اندېښمن دي.

خو د کندز د امنیه قوماندانۍ ویاند وايي چې د ښار شاوخوا ټول کلي به د دولت له وسله‌والو مخالفانو پاک شي.

د ده په وینا تېره شپه د لغمانیو او زرخرید په کلیو کې ۵ مشکوک طالبان له وسلو سره نیول شوي دي.

طالبانو په دې اړه تر دې دمه څه نه‌دي ویلي.

چین له اسراییل او ایران وغوښتل چې د تاوتریخوالي د پای ته رسولو لپاره سیاسي حل لاره ومومي.

د چین د بهرنیو چارو وزارت ویاند ګاو جیاکون د دوشنبې په ورځ، ( د جون په ۲۳ مه ) وویل چې اسراییل او ایران باید تاوتریخوالی کم کړي ترڅو نورو سیمو ته دجګړې د خپریدو مخنیوی وسي.

مخکې له دې، اروپایي اتحادیې او یو شمیر سیمه ایزو هیوادونو هم د دواړو هیوادونو ترمنځ د شخړو د کمولو او سیاسي حل او خبرو اترو ته د ستنیدو غوښتنه کړې وه.

خو ایران وايي چې ترڅو چې په ایران د اسراییل بریدونه روان وي ، هر ډول خبرې اترې بې معنی دي.

د اسراییل او ایران ترمنځ جګړه نن خپلې یوولسمې ورځې ته داخله شوه ، چې په دې موده کې د ایران اسراییل لخوا پریوبل بریدونه دوام لري، او پرون یکشنبې امریکا هم د ایران د اټومي تاسیساتو په بمباردولو سره جګړې ورداخل سوه.

باختر اژانس رپوټ ورکوي چې د امیرخان متقی او هاکان فیدان ترمینځ دغه ملاقات په استانبول کې داسلامي کنفرانس دهمکاریو د سازمان دبهرنیو چارو وزیرانو د غونډې په درشل کې شوی دی.

په غونډه کې د دوه اړخیزو روابطو او دسیمې د وضعیت په هکله خبرې شوي دي.

رپوټ زیاتوي چې په غونډه کې ددواړو هیوادونو روابط مهم وګڼل شول او په پراختیا یې ټینګار وشو.

سره لدې چې دطالبانو حکومت تراوسه کوم هیواد په رسمیت نه دی پیژندلی خو ترکیه یو له هغو هیوادونو څخه ده چې طالبانو سره نږدې اړیکې پالي خو په عین وخت کې یې دافغانستان دپخواني حکومت یو شمیر مشرانو او چارواکو ته پناه هم ورکړې ده.

د روغتیا نړیوال سازمان (WHO) وايي چې ساري ناروغیو په یوه میاشت کې په افغانستان کې ۳۱۰ کسان وژلي دي.

د دې سازمان میاشتنی راپور چې د یکشنبې په ورځ، د جون په ۲۳مه خپور شو، وايي چې دغه کسان د شري، د تنفسي جهازد شدید التهاب ، د ډیهایډریشن سره شدید اسهال او کانګو تبې له امله مړه شوي دي.

د روغتیا نړیوال سازمان په افغانستان کې د تنفسی جهازد شدید التهاب ناروغي د اندیښنې وړ بللې او ویې ویل چې یوازې په می میاشت کې، په هیواد کې د دې ناروغۍ له امله ۱۹۵ کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړ.

د دې سازمان په وینا، په می میاشت کې، دوی په افغانستان کې د دې ناروغۍ نږدې ۹۳۰۰۰ نوې پیښې ثبت کړې.

دا په داسې حال کې ده چې د ملګرو ملتونو د ماشومانو وجهي صندوق (یونیسف) پدې وروستیو کې وویل چې په افغانستان کې نږدې لس ملیونه خلک په هغو سیمو کې ژوند کوي چې روغتیایی اسانتیاوو ته لاسرسی نلري.

په افغانستان کې دملګرو ملتونو د مرستندوی پلاوي ( یوناما ) مشره روزا اوتونبایوا ددغه هیواد په اړه د امنیت دشورا نننۍ غونډې ته وینا کوي.

میرمن اوتونبایوا به غونډې ته ددوحې د پروسې د راتلونکو ګامونو په اړه معلومات ورکړي .

د دوحې پروسه د یوې سیاسي لارې دنقشې له مخې طالبانو سره د لا اغیزمن او منسجم نړیوال تعامل لپاره دوه کاله مخکې پیل شوې ده.

دغه راز تمه ده چې په غونډه کې به دافغانستان په اړه یولړ سیاسي ، اجتماعي ، اقتصادي او د بشري حقونو او بشري وضعیت اړوند مسایل هم وڅیړل شي.

دغونډې په اړه خپور شوي رپوټ کې راغلي دي چې د بشري مرستو لپاره د ملګرو ملتونو د عمومي منشی مرستیاله جویس مسویا او د ملګرو ملتونو د ښځو دبرخی اجرایوی مشره سیما باهوس هم غونډې ته وینا کوي.

ویل کیږي چې دګډونوالو په خبرو کې به په ځانګړې توګه په ښځو او نجونو باندې د طالبانو د محدودیتونو او تبعیضی پالیسو په اغیز تمرکز وشي.

په متحده ایالتونو کې د ایران د بشري حقونو یو بنسټ وایي، پر ایران د اسراییل په بریدونو کې لږ تر لږه ۹۵۰ تنه وژل شوي او ۳۴۵۰ نور ټپیان شوي دي.

اسوشیتید پریس خبري اژانس د دغه بنسټ د راپور پر اساس، چې نن دوشنبه د چنګاښ په دوهمه یې خپور کړی، لیکلي چې وژل شویو کې ۲۳۵ امنیتي ځواکونه او ۳۸۰ ملکیان شامل دي.

د څه باندې درې سوو نورو وژل شویو د هویت په اړه څه نه دي ویل شوي.

د ایران د عامې روغتیا وزارت بیا د شنبې په ورځ ( د جوزا په ۳۱مه) ویلي و چې د اسراییل بریدونو کې شاوخوا ۴۰۰ تنه وژل شوي او ۳۰۵۶ نور ټپيان شوي دي.

د اسراییل لوري ته بیا په رسمي ډول یوازې د ۲۴ کسانو د وژلو راپور ورکړل شوی او سلګونه نور ټپيان شوي دي.

د ایران پلازمېنې تهران او یوشمېر نورو ښارونو کې نن سهار وختي " دوشنبه د چنګاښ دویمه" د خطرزنګ او د چاودنو غږونه اوریدل شوي دي.

د ازادۍ راډیو ایراني څانګې راډیو فردا د نور نیوز په حواله ویلي چې اسراییل نن د تهران په جنوب ختیځ کې د پارچین په نوم پوځي تاسیسات هدف ګرځولي دي.

تراوسه په دغو بریدونو کې د احتمالي زیانونو راپور نه دی ورکړل شوی.

د ایران سپاه پاسدران ته نژدې فارس خبري اژانس په کرج او دغه راز کرمانشا او ځینو نورو ځایونو کې د چاودنو راپورونه ورکړي دي.

امریکا پرون سهار وختي د ایران پر نطنز، فوردو او اصفهان اټومي تاسیساتو بریدونه وکړل او ولسمشر ډونالډ ټرمپ دا بریدونه بریالي وبلل.

تر دغو بریدونو وروسته پرون یکشنبه ایران پر اسراییل شاوخوا دیرش توغندي وتوغول چې د چارواکو په خبره ۲۱ تنه په کې ټپیان شوي دي.

د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت پر ایران د امریکا برید غندلی.

د دې وزارت د ویاند قهار بلخي پر ایکس پاڼې په خپره شوې اعلامیه کې ویل شوي، "د امریکا دغه ډول بریدونه په سیمه کې بې ثباتي رامنځته کوي".

په اعلامیه وړاندې پر دواړو خواوو غږ شوی چې د ستونزې د حل په موخه دپیلوماسۍ ته مخه کړي.

امریکا نن یکشنبې په ایران درې لوی اټومي تاسیسات په نښه کړل.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ دا بریدونه بریالي وبلل او ایران ته د سولې د وړاندیز ترڅنګ وویل، "که سوله نه کوئ، د نورو بریدونو لپاره ځان چمتو کړئ".

ایران دې بریدونو ته تند غبرګون ښکاره کړی دی.

د ایران د بهرنیو چارو وزیر عباس عراقچي ویلي، د دغو بریدونو د عواقبو مسولیت امریکا ته ورګرځي.

د بښنې نړیوال سازمان وايي، د سید رحیم سعیدي په نوم افغان فلم جوړونکی د طالبانو له بنده ازاد شوی دی.

د دغه سازمان د اسیا برخې نن یکشنبې پر خپل ټویټر ویلي، سعیدي له ۱۱میاشتنې بند وروسته ازاد شوی دی.

د دې سازمان په ټکو، هغه د بیان ازادۍ له حق څخه د ګټې اخیستي په خاطر زنداني شوی و.

سعیدي د تیرکال په سرطان میاشت کې د طالبانو د نظام خلاف د تبلغ په تور زنداني شوی و.

د طالبانو حکومت تراوسه په دې اړه څه ویلي نه دي.

برتیانیا وايي، د ایران پر اټومي تاسیساتو په بریدونو کې ښکیله نه وه.

د برټیانیا د سوداګرۍ وزیر نن یکشنبې اعلان کړی چې امریکا د ایران پر اټومي تاسیساتو په بریدونو کې له برټیانیايې مرسته نه ده غوښتنې.

جاناتان رینولدز ویلي، "برټیانیايې سیمه ته خپلې پوځي تجهیزات انتقال کړي او د اړتیا په صورت کې به له خپلو متحدانو سره یو ځای "لازم اقدامات" او دفاع وکړي.

رینولدز ویلي، برټیانیا که څه هم په برخه کې برخه نه لرله، خو د امریکا له دې اقدامه خبره وه.

د برټیانیایې صداعظم کیرا ستامیر وايي، د ایران پر تاسیساتو د امریکا بریدونه په سیمه کې د "اټومي وسلو ګواښ" کمولو کې مرسته کوي.

د ایران د بهرنیو چارو وزیر عباس عراقچي د اروپايي ټولنې د هغې غوښتنې په ځواب کې چې وايي، "ایران دې د اټومي پروګرام مذاکرتو ته ستون شي" وویل، "څنګه امکان لري ایران هغوو مذکراتو ته راستون شي چې ترې وتلی نه و".

د عراقچي په ټکو، "دا د اسراییلو پریکړه وه چې ډپیلوماسي له منځه یوسي".

د ازادي راډیو د فردا څانګې د راپور له مخې، عراقچي وړاندې ویلي،" ایران له اروپايي ټولنې سره د خبرو په حال کې و، چې ټرمپ پر اټومي تاسیساتو بریدونه کړل".

امریکا نن یکشنبې د ایران پر دریو اټومي تاسیساتو بریدونه وکړل، له برید وروسته ولسمشر ټرمپ د امریکا ملت ته به خبرو کې وویل، "ایران دې د اټومي پروګرام په اړه د سولې مذاکراتو ته راوګرځي یا دې نورو بریدونو ته ځان اماده کړي".

ایران بیا امریکا او اسراییلو ته خبرداری ورکړی چې د دې بریدونو غچ به اخلي.