د افغانستان د سوداګرۍ او صنایعو خونه وايي، د دوی وروستۍ سروې ښيي چې د تولید، ساختمان، سوداګرۍ او خدماتو په سکټور کې نهیوازې دا چې ښهوالی نهدی راغلی، بلکې راتلونکو فعالیتونو تهیې خوشبیني هم کمه شوې ده.
د دغې خونې چارواکو د چهارشنبې په ورځ په کابل کې یوې خبري ناستې ته وویل چې د دوی د روان لمریز کال د لومړیو درېیو میاشتو ارزونه ښيي چې د کار او بار په برخه کې هېڅ پرمختګ نهدی شوی او راتلونکې تهیې هم د سوداګرو، پانګهوالو او متشبثینو هیلې کمې کړې دي.
د سوداګرۍ او صنایعو د خونې د مشرتابه پلاوي عامل رئيس عتیقالله نصرت وویل:
"زموږ وروستۍ سروې د تېر کال د همدغې مودې د سروې په پرتله، خرابه ده، سږ کال مو تمه لرله چې مثبتې خوا ته ولاړ شو، خو کاروبار اوس هم په صفر او منفي حالت کې دی."
دغه خونه وايي، نا امني، د زېربنا، ځمکې او برېښنا نشتوالی، د سوداګریزو قوانینو پېچلتیا، اداري فساد، لوړه مالیه سیاسي لانجې او داسې نور هغه لاملونه دي چې په هېواد کې یې د کاروبار د پر اختیا مخه نیولې ده.
د دغې خونې مسؤلینو وویل د کاروبار په نوم دغه سروې د هېواد په پنځه لویو ښارونو، ننګرهار، کندهار، کابل، بلخ او هرات ولایتونو کې د شااوخوا ۷۰۰ شرکتونو له مسؤلینو سره د مرکو پر مټ ترسره شوې ده.
دوی دا هم وویل چې په ۲۰۱۴ میلادي کال کې، له هېواد څخه د بهرنیو ځواکونو وتلو، د افغان سوداګرو، پانګهوالو او لویو او وړو متشبثینو پر فعالتیونو ناوړه اثر وکړ او سره له دې چې خصوصي سکټور او حکومت په ګډه سره، په هېواد کې د کاروبار د ښهوالي هڅې کوي، خو په دې برخه کې شته ستونزې پر ځای پاتې دي.
د سوداګرۍ او صنایعو د خونې مسؤلینو یوازې د کرنې د سکټور حاصلات ښه وګڼل.
دوی وویل، دا ډول ارزونې هر کال ترسره کېږي او د دې لپاره چې په ګوته شویو ستونزو ته د حل لارې وموندل شي، افغان دولت او بهرنیو اړوندو ادارو تهیې سپاري.
دوی له حکومته په جدي توګه وغوښتل چې د خصوصي سکټور فعالتیونو ته اسانتیاوې برابرې کړي.
په ورته وخت کې د سوداګرۍ او صنایعو وزارت وايي، له خصوصي سکټور سره مرسته د حکومت په لومړیتوبونو کې ده او د سوداګرۍ او صنایعو وزارت هڅې کوي چې د دغه سکټور وړاندیزونه او طرحې واوري او د ستونزو حل تهیې تدابیر ونیسي.
د دغه وزارت ویاند مسافر قوقندي ازادي راډیو ته وویل:
"هر څومره چې زموږ په وسه کې وي مرسته ورسره کوو، د پانګونې او تولیداتو اندازه چې له ۲۰۱۵ کال وروسته زیاته شوې ښيي چې وضعیت مخ په ښه کېدو دی، موږ د دوی ټول نظریات اخلو له اړوندو ادارو سرهيې شریکوو او د ستونزو حل ته په ګډه سره تصامیم نیسو."
د سوداګرۍ او صنایعو د خونې مسؤلینو په دې وروستیو کې د ولسمشر لهخوا د افغانستان د صنایعو د خونې په نامه، د یوې بلې خونې د فعالیت اجازه ورکول، د خصوصي سکټور د برخو بېلوالی په ګوته کړ او ویېویل، هڅې به وکړي چې د سوداګرۍ او صنایعو د خونې د قانون له مخې، د صنایعو نوې فعاله شوې خونه، بېرته د سوداګرۍ او صنایعو د خونې یوه برخه وګرځوي.
خو حکومت ویلي چې دا کار د خصوصي سکټور د فعالیتونو د ښهوالي په مقصد شوی دی.
راپور: خان محمد سیند
