د خوست ولایت د عامې روغتیا ریاست چارواکي وايي چې دا پلا هغه نجونې د قابلهګۍ او نرسنګ دوه کلن پروګرام ته نیسي چې په سیمو کې يې نرسانې او قابلهګانې نهوي او کلیوالي شوراګانې يې دا تضمین وکړي چې خویندې او لوڼې به يې په خپلو کلیو کې خلکو ته روغتیايي خدمتونه کوي.
په خوست کې د نرسنګ او د قابلهګۍ د پروګرام مسؤله ډاکټر خدیجه صافی ازادی راډیو ته وايي، د تېرکال په تعقیب سږکال بیا هم د ناروېژن کمېټه په خوست کې د ۲۵ قابلهوو او ۲۵ نرسانو د روزنې دوه کلن پروګرام لري، خو دا ځل به صرف د هغو ساحو نجونې دې پروګرام ته جذب کړي چې هلته نرسې او قابلې نهوي.
خدیجه صافی د دې پروګرام اهداف داسې په ګوته کړې:
"پخوا چې اکثره قابلهګانې فارغې شوي دي، بېرته هغه سپینو ساحو ته، کلیو او بانډو ته نهدي تللي او تر ډېره په ښار کې پاتې شوي، زموږ هدف دا دی چې د هغه کلي او بانډې چې هلته قابله نشته نفر ورڅخه انتخاب کړو، ځکه چې هغه بېرته ځي، فکر کوم د دې قابلهوو سره به تر ډېره د کلیو او بانډو مشکلات حل شي."
د قابلهګۍ او نرسنګ د پروګرام په ازموینه کې نېږدې ۵۰۰ نجونې برخه لري چې نیمايي يې تېره ورځ او نیمايي نن د جمعې په ورځ په یاد پروګرام کې د شاملېدو لپاره ازموینه ورکوي.
د ازموینې یو تن ګډونوالې په خپلو خبرو کې هیله وښوده چې امتحان به شفاف وي او مستحقې نجونې به دې پروګرام ته جذب شي:
"نوم مې وسیمه ده، د منیر کلي د نسوانو د لیسې د دولسم ټولګي زدهکوونکې یم، دا چې نن موږ دلته امتحان ته راغلي یو خدای دې وکړي چې شفاف امتحان به وي، کله چې موږ فارغې شو، انشاالله په خپل کلي کې به خدمت کوو، موږ يې وینو چې په کلیوالي کلینکونو کې مو اړتیا ډېره ده، انشاالله د نرسانو په ګمارنې سره به د مور او ماشوم د مړینې کچه راکمه شي."
د خوست د عامې روغتیا سرپرست رئيس ډاکټرګل محمدالدین وايي چې اوسمهال د ټول ولایت په کچه یوه ولسوالي او روغتیايي کلینک هم داسې نشته چې هلته دې نرسه یا قابله فعالیت ونهلري.
دی زیاتوي، خوست غرنۍ سیمه ده او داسې منطقې شته چې هلته نرسانې او قابله وې نشته، نو دوی دا پلا یوازې له هماغو سپینو ساحو نجونې دې پروګرام ته جذبوي.
ډاکټر ګل محمدالدین دې پروګرام ته د نجونو جذبولو پروسیجر داسې بیانوي:
"د مخکې قابلهوو په فراغت سره موږ په خوست کې الحمدالله اوس یو داسې کلینک نهلرو چې په هغه کې نرسه یا قابله نهوي، د دې نجونو په فراغت سره به هم هغه ساحې چې سپینې پاتې شوي، یا هغه لېرې ولسوالۍ وې چې هلته قابله وې نه وې، دوی موږ ته دا تعهد په لیکلي ډول راکړی چې دوی به په هماغه کلي او ولسوالۍ کې چې دوی ورڅخه مراجعه کړې، هلته به خدمت کوي، نو پهدې سره به هغه نمګړتیا چې په لېرې ساحو کې يې لرو، هغه به تر ډېره بریده حل شي."
د یادونې وړ ده د نارویژن کمېټې لهخوا دا مهال تر دوه کلونو زده کړو وروسته ۵۰ نجونو د نرسنګ او قابلهګۍ په برخو کې زده کړې بشپړې کړي چې په نېږدې ورځو کې به ټولنې ته د روغتیايي خدمتونو په موخه وړاندې شي.
د خوست د عامې روغتیا ریاست د چارواکو په وینا چې له ۲۰۰۴ کال نه تر ۲۰۱۶ کال پورې ۱۷۱ تنه قابله ګانې او ۶۱ تنه نرسانې د دو کلنو حکومتي پروګرامونو په بهیر کې روزل شوي چې دا مهال د ولایتي روغتون په ګډون د ولسوالیو او مرکز په روغتیايي مرکزونو کې پر دندو بوختې دي.
نجیب الله الوخېل