درحالی که افزایش میزان فقر و ناداری در افغانستان به شمار گداها در این کشور افزوده است، وزارت عدلیۀ حکومت طالبان از توشیح "قانون جمعآوری گداها و جلوگیری از گدایی" از سوی ملاهبتالله آخندزاده، رهبر طالبان خبر داده است.
برکت الله رسولی، سخنگوی این وزارت روز شنبه با نشر ویدیویی در صفحۀ ایکس این وزارت گفته است که این قانون پس از توشیح در جریدۀ رسمی نشر شده و نافذ است:
"بر اساس این قانون، اشخاصی که صحتمند و یا کاسب باشند و خوراک یک روز را داشته باشند، از عمل گدایی منع شده اند و همچنین استفاده از اطفال، معلولین و اشخاص معیوب توسط این افراد به هدف عمل گدایی ممنوع میباشد."
قانون جمع آوری گداها و جلوگیری از گدایی دارای سه فصل و ۲۷ ماده است.
به گفتۀ سخنگوی وزارت عدلیۀ حکومت طالبان، در این قانون گدایی به عنوان حرفه، گدایی تنظیم شده و تنظیم گدایی نیز ممنوع شده و برای عاملان آن حبس در نظر گرفته شده است.
بر اساس این قانون، کمیسیون جمعآوری گداها و جلوگیری از گدایی به ریاست معینیت مبارزه با مواد مخدر وزارت داخلۀ حکومت طالبان و عضویت ۱۵ ادارۀ دیگر آنان ایجاد شده است.
برخی گداها در شهر کابل شکایت دارند که حکومت طالبان آنها را از جادهها جمع آوری میکند، اما تأکید دارند که باید نخست برایشان زمینۀ کار را فراهم کند.
دو تن از آنان بدون گرفتن نامشان به رادیو آزادی گفتند:
"من اینجا گشتوگذار میکردم که طالبان گیرم کرد و دوباره رهایم کرد، باید با ما کمک کنند، همین رقم گفته است."
"حکومت که ما گداها را بار کرده میبرد، باید زمینۀ کار را مساعد کند یا کمک کند."
برخی عالمان دینی هم گدایی را از نظر دین اسلام ناجایز میدانند، اما میگویند، فقها در برخی موردهای خاص گدایی کردن را جایز دانسته اند.
عبدالصمد قاضیزاده، یکی از این عالمان دینی به رادیو آزادی گفت:
"فقها امروز در یک چند مورد خاص است که اجازه میدهند به شخص که گدایی بکند، او عبارت از این است اگر کسی بسیار قرضدار است و از طریق کار و تلاش نمیتواند قرض خود را خلاص بکند و یا خانه کسی را سیل میبرد که هیچ سرمایه نمیماند که با او کار بکند، در چنین شرایط که فرد دریک تنگنا قرار میگیرد برای شخص اجازه داده میشود که خود را فقط از همین حالت بیرون بکند."
در این حال شیردل پاسون، فعال اجتماعی عامل اصلی گدایی در افغانستان را فقر و ناداری میکند و میگوید که حکومت طالبان باید زمینۀ کار را برای گداها فراهم کند:
"حکومت که اینها را منع اعلام کرده است، دلیل این بود که چند وقت پیش اینها را سروی کرده و برای مستحقین یک مقدار معاش تعیین کرده بود، اما آن هم برای پیشبرد زندگیشان بسنده نبود، این راه حل نیست، حکومت مکلف است که زمینۀ کار را برای این مردم فراهم کند تا بتوانند از این طریق زندگیشان را به پیش ببرند."
قانون جمعآوری گداها و جلوگیری از گدایی درحالی از سوی رهبر طالبان توشیح شده است که نهادهای بینالمللی همواره از افزایش فقر و گرسنگی در افغانستان ابراز نگرانی کرده و خواهان کمک به نیازمندان شده اند.
بر اساس آمار دفتر هماهنگی امور بشردوستانهٔ ملل متحد (اوچا) در سال روان میلادی نزدیک به ۲۴ میلیون افغان برای زنده ماندن به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند.