تسلط طالبان به قدرت در افغانستان منجر شده است تا بسیاری از زنانی که کار میکردند٬ وظایف خود را از دست داده و این روند تاثیر ناگواری بر اقتصاد خانواده ها بجا بگذارد.
ثریا مدیر استخدام یکی از نهادهای مدد رسان داخلی در ولایت غور در مرکز افغانستان بود.
او هر روز صبح ساعت ۸ به دفترش می رفت تا کارهایش را ترتیب دهد.
اما او می گوید صبح روز سه شنبه ۲۴ دسامبر سال گذشته وقتی به دفترش رفته بود خبر شد که دیگر نمی تواند به وظایفش ادامه دهد.
چون حکومت طالبان با صدور مکتوب٬ زنان و دختران را از کار کردن در موسسات غیر دولتی داخلی و خارجی مستقر در افغانستان منع کرده بود.
این تصمیم طالبان زندگی ثریا را تغییر داد. وی میگوید:
" خودم نان پزی، صفا کاری و پاک کاری خانه های مردم می کنم و همچنان خیاطی می کنم، بعضی وقت کار پیدا می شود و برخی اوقات کار پیدا نمی شود. بسیار به مشکل زندگی من سپری می شود."
شوهر ثریا عضو نیروهای امنیتی جمهوری مخلوع افغانستان بود. او به دلیل ترس از انتقامجویی طالبان در ۱۵ آگست ۲۰۲۱ به ایران در همسایه گی افغانستان پناه برده، اکنون ثریا سرپرستی چهار فرزندش را به عهده دارد:
" حال فعلا در وضعیت قرار دارم که بعضی شب ها گشنه می مانم فرزندانم همچنان به لباس پوشیدن محتاج هستند."
سازمان که ثریا کار می کرد پس از منع کار زنان در موسسات فعالیت هایش را در ولایت غور متوقف کرده است.
با توقف فعالیت این سازمان به گفته ثریا ۲۳ زن و بیشتر از ۶۰ مرد نیز وظایف شان را از دست داده، زندگی شان مختل شده و روند کمک رسانی به ده ها فرد نیازمند نیز متوقف شده است.
همچنین، مقامات طالبان در غور در ماه دسامبر اعلام کردند که بسیاری از سازمان‌های داخلی و خارجی، از جمله برنامه جهانی غذا، فعالیت خود را به دلیل ممانعت از کار زنان درغور متوقف کرده‌اند.
تنها این تصمیم طالبان مردم غور و زنان این ولایت را متاثر نساخت، در بیشتر ولایات پس از متوقف شدن کار زنان و کاهش کمک های بشردوستانه مردم زندگی سخت دارند.
در بامیان جایکه زنان زیادی در طی ۲۰ سال اخیر فرصت تحصیل و کار برای شان به دلیل امنیت بهتر میسر بود اما با حاکمیت طالبان خانه نشین شده اند، زندگی سخت را سپری می کنند٬ مانند شریفه ابراهیمی که دو مدرک تحصیلی دارد و چندین سال را به عنوان کارمند اداره مستوفیت بامیان کار می کرد.
بانو ابراهیمی می گوید که با سقوط حکومت٬ زندگی او نابود شد، شریفه در میان اشک و آه به رادیو آزادی گفت که احساس می کند گدا است٬ چون به گفته او تمام وسایل که در گذشته با آن کارهای دفترش را انجام میداد از قبیل کمپیوتر لب تاب، تلفن و حتی لباس هایش را فروخته تا بتواند مخارج زندگی اش را تامین کند:
" پیش از اینکه امارت بیآید دوره جمهوریت زندگی ما خیلی خوب بود احساس کمبود پول و اقتصاد ضعیف نداشتیم، من در مستوفیت کار می کردم و شوهرم شرکت داشت در کابل بود. اما فعلا هیچ حامی نداریم بیکار هستیم و وضعیت خوب نیست."
شریفه می گوید بیکاری و فقر باعث افزایش خشونت های خانواده گی و همچنان مشکلات روانی او و همسرش شده است.
وضع زنان در ولایت بلخ نیز مشابه با وضعیت زنان ولایت غور است.
نسیمه رضایی کارمند یکی از ادارت در ولایت بلخ بوده به رادیو آزادی می گوید:
" تنها نان آب خانم ها گرفته نشده، نان آب کودکانم گرفته شده، آزادی کودکانم و خودم گرفته شده، نمی دانم این شرایط تا چه زمانی ادامه پیدا کند؟"
ممانعت بر کار زنان از سوی طالبان در کنار بیکاری زنان، باعث افزایش خشونت های خانواده گی، مشکلات روحی و روانی، افزایش فقر و همچنان باعث مختل شدن کمک رسانی به نیازمندان شده است.
سازمان حفاظت از کودک در گزارش خود به تاریخ ۱۱ سرطان گفته است که ممنوعیت کار زنان در سازمان‌های غیردولتی توسط طالبان سبب شده که آنها نتوانند کمک‌های لازم را به نیازمندان افغان ارائه کنند.
در گزارش آمده که هدف آنان کمک به ۴ میلیون و ۸۷۰ هزار افغان به ویژه کودکان و زنان در ماه مارچ بود، اما از این تعداد تنها به حدود ۳۵۴ هزار نفر کمک کرده اند. این گزارش می افزاید که تقریباً ۷.۵۵ میلیون نفر در افغانستان به کمک‌های آنها نیاز دارند، اما به نظر می رسد که ممنوعیت حکومت طالبان بر کار زنان در سازمان‌های غیردولتی مانع رساندن کمک‌ها به آنها شده است.
طالبان پس از قدرت رسیدن شان در ۱۵ آگست ۲۰۲۱ تا اکنون ده ها فرمان که بیشتر آن توسط ملا هیبت الله آخوند زاده رهبر آنان صادر شده٬ برای محدود کردن زنان از حق آموزش، تحصیل، کار و آزادی های اجتماعی عملی کرده اند.
به تازه گی دستور داده اند که آریشگاه های زنانه نیز در افغانستان مسدود گردد.
با مسدود شدن آریشگاه های زنانه هزاران زن دیگر که مشغول این شغل بودند مانند زنان که در ادارت دولتی و غیر دولتی کار می کردمد بیکار و به مشکلات اقتصادی روبرو خواهند گردد .
برخی آریشگران زن به روز چهار شنبه ۲۱ سرطان در کابل گردهمایی برپا کردند و خواستار لغو این تصمیم طالبان شدند.
یکی از آنان خطاب به طالبان گفت: "مردان بیکار، بچه ها بیکار، خانم ها را بیکار نسازید یتیم ها را بی نان نکنید."
گزارش: منصور خسرو
