امروز ۲۷ حوت، رو ملی خبرنگاران در افغانستان است.
مرکز خبرنگاران افغانستان در گزارش سالانۀ خود که به مناسبت این روز می‌گوید که فشار و تهدیدها بر رسانه‌ها و خبرنگاران با فشار بیشتری در سال ۱۴۰۲ ادامه داشته است.
در این گزارش آمده است که در سال ۱۴۰۲ چهار دستور وضع محدودیت بر رسانه‌ها و خبرنگاران در ولایت‌های مختلف صادر شده است.
فرمان منع نشر صدای زنان در رسانه‌های ولایت هلمند، منع استفاده از "اصطلاحات بیگانه" در ولایت کابل، ممنوعیت عکاسی و تصویربرداری در برنامه‌های رسمی و غیررسمی در ولایت قندهار و منع شدن زنان و دختران از تماس گرفتن در برنامه‌های رسانه‌ها در ولایت خوست از جمله محدودیت‌هایی اند که در ۱۴۰۲ خورشیدی وضع شدند.
در این گزارش آمده است که رسانه‌ها و خبرنگاران از طریق دستورالعمل‌های عمومی و همچنان دستورهای مقام‌های محلی طالبان مورد محدودیت قرار می‌گیردند و امر به معروف بیشترین مداخلات را در فعالیت‌های رسانه‌ها داشته است.
سمیه ولی‌زاده، مسئول کمیتهٔ ارتباطات و عدالت‌خواهی مرکز خبرنگاران افغانستان در بارۀ موردهای نقض حقوق رسانه‌ها و خبرنگاران در سال ۱۴۰۲ خورشیدی به رادیو آزادی گفت:
"آماری که ما دریافت کردیم ۱۳۹ رویداد نقض حقوق رسانه‌ها و خبرنگاران در افغانستان ثبت شده است که شامل ۸۰ مورد تهدید و ۵۹ بازداشت خبرنگاران و فعالان رسانه‌ها را شامل می‌شود. هرچند آمار و ارقام نقض حقوق خبرنگاران نسبت به سال گذشته کاهش را نشان می‌دهد ولی تهدید و اعمال فشار بیشتر شده است."
از سوی هم این مرکز در گزارش سالانۀ خود می‌گوید که ۸ مورد قطع نشرات رسانه‌ها و همچنان دو مورد بازداشت و محکمۀ مدیر مسئولان دو رادیو محلی از سوی طالبان را ثبت کرده است.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان به پرسش‌ها در بارۀ ادعاهای مطرح شده از سوی مرکز خبرنگاران افغانستان پاسخ نداد، اما پیش از این بارها مدعی شده که متعهد به آزادی بیان و فعالیت رسانه‌ها و خبرنگاران در چارچوب شریعت اسلام هستند.
در همین حال شماری از خبرنگاران در افغانستان می‌گویند، در یک سال گذشته کار خبرنگاری برای همه به ویژه خبرنگاران زن دشوارتر شده است و آنها حق اشتراک در نشست‌های خبری را ندارند.
یک خبرنگار زن که نخواست نامش در گزارش منتشر شود به رادیو آزادی گفت:
"یک خبرنگار به محدودیت‌های زیادی روبه‌رو است و از لحاظ روحی و روانی و وضعیت اقتصادی در وضعیت بدی قرار دارد. خبرنگاران زن حق شرکت به کنفرانس‌های خبری را ندارد."
گرفتن مصاحبه از یک آقا بسیار مشکل شده است چه برسد به یک خانم
یک خبرنگار زن دیگر هم که نخواست نامش در گزارش منتشر شود، از دشواری کار خبرنگاری در افغانستان گفت:
" حوزۀ کار من مربوط به خانم‌ها است. خانم‌ها مانند گذشته همکاری نمی‌کنند و گرفتن مصاحبه از یک آقا بسیار مشکل شده است چه برسد به یک خانم. امر به معروف به اماکنی که زنان کار می‌کنند گفتند که نباید مصاحبه کنند."
یک خبرنگار مرد که چندی پیش از سوی طالبان بازداشت شده است و نخواست نامش در گزارش گرفته شود، به رادیو آزادی گفت:
" خبرنگاران نمی‌توانند که به موقع به اطلاعات دسترسی پیدا کنند. خبرنگاران خودسانسوری می‌کنند و چشم‌دیدهای خود را به گونۀ باید و شاید بیان نمی‌کنند، به دلیل این‌که مبادا به آنها مشکلی خاصی پیش شود و یا دستگیر و زندانی شوند."
مرکز خبرنگاران و این خبرنگاران در حالی از افزایش محدودیت‌های حکومت طالبان بر کار رسانه‌ها و خبرنگاران سخن می‌زنند که ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان در صفحۀ ایکس (توییتر سابق) خود به مناسبت روز ملی خبرنگاران نوشته است که باید خبرنگاران در چارچوب ارزش‌های اسلامی و منافع ملی کشور کار کنند.
بر اساس اطلاعات مرکز خبرنگاران افغانستان، طالبان در بیش از دو و نیم سال حاکمیت‌شان ۱۷ فرمان محدود کننده را بر خبرنگاران و رسانه‌ها وضع کردند.
