گروهی از دختران در هرات با ایجاد یک کارگاه، برای نخستین بار حکاکی نورستانی را در این ولایت براه انداخته اند.
حکاکی نورستانی با دیگر سبک های حکاکی تفاوت دارند و هنگام حک روی چوب، از اشکال هندسی و فرمول های خاص استفاده می شود.
در همین حال، در این اواخر شمار زیادی از دختران محروم از مکتب و پوهنتون به این هنر رو آورده اند.
چکش کوچک در دست دارد و با کوبیدن بر اسکنه، به روی یک تخته چوب نقش می بندند.
ثریا سادات ۲۷ ساله بیشتر از سه سال می شود که به حکاکی نورستانی رو آورده و برای نخستین بار، این هنر را در هرات ترویج داده است.
او با فعال ساختن یک کارگاه در جوار قلعه تاریخی اختیارالدین یا همان ارگ هرات، حکاکی نورستانی را به سایر دختران آموزش می دهد.
به گفته ثریا، تفاوت حکاکی نورستانی با دیگر سبک های حکاکی از جمله سبک کلاسیک، این است که در آن از اشکال هندسی و فرمول های خاص آن استفاده می شود.
سبک های دیگر حکاکی آزاد است و هنرمندان به دلخواه خودشان اشکال را به روی چوب حک می کنند.
سادات می گوید، ایران تلاش دارد تا حکاکی نورستانی را به خاطر ظرافیت و تاریخ کهن که دارد به نام خود ثبت کند:
"ایران می گفت که سبک نورستانی مربوط به این کشور است اما ما روی این هنر کار می کنیم و ظرفیت سازی می کنیم تا به مردم نشان بدهیم که این سبک مربوط به افغانستان است. این یک سبک قدیمی مربوط ولایت نورستان است."
به گفته ثریا، در جریان حدود دو سال گذشته، ۲۱ دختر را در بخش حکاکی نورستانی آموزش داده و همه آنان مصروف حکاکی هستند.
تمام شاگردان ثریا سادات دختران محروم از مکتب و پوهنتون هستند.
ملیکا ۲۱ ساله پس از فارغ شدن از صنف دوازدهم مکتب، به حکاکی روی آورده است.
وی در این باره می گوید:
" علت اینکه به هنر حکاکی رو بیاورم این بود که پس از پایان دوره مکتب، پوهنتون ها به روی دختران مسدود شد و نتوانستم شامل پوهنتون شوم و ادامه تحصیل بدهم. همچنان علاقه ای که به هنر داشتم به حکاکی رو آوردم تا وقت خودرا با هنر بگذارنم و بتوانم از طریق هنر خود، هزینه های زندگی خودرا پیدا کنم."
ثریا سادات در حال حاضر پنج شاگر دارد که روزانه به آنان حکاکی آموزش می دهد.
مدینه ۱۶ ساله دانش آموز صنف یازدهم مکتب یکی از این شاگردان است.
به گفته او، این کارگاه حکاکی تا حدودی جای خالی صنف مکتب را برای او پر ساخته است:
" متعلم مکتب بودم و وقتی که مکتب ها بسته شد، به هنر علاقه مند شدم و به همین خاطر به هنر حکاکی رو آوردم."
به گفته ثریا سادات، حکاکی از هنرهای کهن ولایت نورستان است که هزاران سال پیشینه دارد.
این هنر در جریان سال های متمادی به دیگر ولایت های کشور گسترش یافته است.
حکاکی نورستانی روی چوب های مختلف به ویژه روی چوب ارچه حک می شود.
دختران در نخستین کارگاه حکاکی نورستانی در ولایت هرات، اشیای تزینی مختلف و اسم های افراد را روی چوب حک می کنند.
ثریا سادات می گوید، برای رشد بیشتر حکاکی نورستانی در هرات تلاش می کند و این هنر را به زنان و دختران دیگر آموزش می دهد.
شاهپورصابر
