سروی کشت کوکنار توسط سازمان ملل متحد که با استفاده از تصاویر ماهواره یی تهیه شده، نشان میدهد که سال گذشته بر دو صدو (۳۳) هزار هکتار زمین کوکنار کشت شده بود، اما در سال جاری میلادی تنها بر ده هزار و (۸۰۰) هکتار زمین در افغانستان کوکنار کشت شده است.
هرچند حکومت طالبان امسال به سازمان ملل متحد اجازه نه داد که از کشت کوکنار و تولید تریاک در افغانستان از نزدیک نظارت کند، اما اداره مبارزه با مواد مخدر این سازمان با استناد به کوکنار کشت شده در افغانستان گفته که امسال در این کشور (۳۳۳) تُن تریاک تولید شده، حال آنکه سال گذشته میلادی در این کشور شش هزار و دوصد تُن تریاک تولید شده بود.
سازمان ملل متحد هرچند از کاهش کشت کوکنار در افغانستان استقبال میکند، اما هُشدار میدهد که بیشترین زیان آن را دهقانان به دوش میکشند و در صورت عدم ارایه کشت بدیل، میزان فقر در افغانستان بیشتر خواهد شد.
عبدالله، دهقان در ولسوالی تیوره غور میگوید، با منع کشت کوکنار، وی به کشت های بدیل رو آورده و با وجود برداشت حاصلات بهتر، نیازمند دریافت کمک است:
"سالهای گذشته کوکنار کشت میکردیم از آن فایده گرفته نتوانستیم، چون سالی یک لک - دو لک - پنجاه هزار بدست میآوردیم. امسال کچالو کشت کردیم، هرچند مشکلات دارد، اما نسبت به کوکنار برای ما خوب است. امید به خدا است که اگر از سوی امارت اسلامی هم کمک شود و کود و چیزهای کمک کنند که ما در دهقانی خود دست به کار شویم."
محمد شریف زهیر، زمیندار در ولسوالی میوند ولایت کندهار میگوید که مردم از روی ناگزیری کوکنار کشت میکنند، زیرا آب کافی برای زراعت وجود ندارد و بازار مناسب برای فروش محصولات زراعتی از سوی حکومت طالبان نیز به وجود نیامده است:
" اکثریت کشت ها به اندازه کوکنار اقتصادی نیست، اما اگر دولت همکاری کند و موسسات خیریه در بخش ارایه تخم اصلاح شده و داروهای زراعتی کمک کنند، کانالهای آبی را ایجا کنند و برای محصولات زراعتی بازاریابی کنند، چون در زمان محصول دهی زراعت دهقانان آن را به نیم قیمت و با ضرر می فروشند. اگر در این بخشها کمک صورت گیرد، نیازی به کشت کوکنار نیست و مردم هم کشت نمیکنند."
سازمان ملل متحد ادعا میکند که دهقانان در افغانستان در سالهای گذشته از درک کشت کوکنار سالانه یک میلیارد و (۳۶۰) میلیون دالر عاید داشتند، اما امسال آنان تنها یک صد و ده میلیون دالر بدست آورده اند.
تحلیلگران مسایل مبارزه با مواد مخدر اما این ادعای سازمان ملل متحد را رد میکنند و میگویند که اکثریت پول بدست آمده از مواد مخدر نصیب قاچاقبران و مافیایی خارجی میشود، از همین رو در بیست و هفت سال گذشته این میلیاردها دالر هیچ تغییری در وضعیت اقتصادی دهقانان به وجود نیاورده است.
دکتر محمد ظفر، معین پیشین وزارت مبارزه با مواد مخدر با پیشنهاد سازمان ملل متحد برای ارایه بدیل کوکنار به دهقانان نیز مخالف است، زیرا به باور وی، بهبود وضعیت اقتصادی افغانها، به شمول دهقانان وابسته به انکشاف متوازن است:
" این امتیاز دادن است برای دهقانی که کوکنار کشت میکند، به نظر من معیشیت باید برای همهیی آنانی که کوکنار کشت میکنند یا نمیکنند باید کمک شود، چون همه مردم افغانستان فقیر اند. معیشیت بدیل کوکنار را کنار بگذارند و بجای آن انکشاف متوازن برای همه افغانها ضرور است. جای که کوکنار کشت میشود و یا نمیشود باید به آن رسیده گی صورت گیرد."
حکومت طالبان در اویل امسال به سازمان ملل متحد اجازه نه داد تا سروی حضوری کشت کوکنار را در افغانستان انجام دهد و این سازمان سروی مذکور را با همکاری تخنیکی یک موسسه بریتانیایی با استفاده از ستلایت انجام داد.
هرچند حکومت طالبان نیز در اوایل امسال اعلان کرد که با هزینه هفت میلیون افغانی سروی کشت کوکنار را انجام میدهد، اما تا حال نتایج این سروی را با رسانه ها در میان نگذاشته است.
گزارش: مرسلین ارسلا
