"زمانی که کشت کوکنار ما نزدیک به حاصل دهی شد امارت اسلامی آمد و تمام کشت کوکنار ما را تخریب کرد و از بین برد."
سراج احمد ۳۵ ساله در یک خانه کاهگلی در ولسوالی بالابلوک در ولایت فراه در غرب افغانستان زندگی می کند.
او سالهای سال در زمینهایش کوکنار کشت می کرد و از این طریق عاید خوبی بدست میاورد؛ اما او می گوید که امسال نیروهای طالبان کشتزارهای کوکنار او را تخریب کرده اند.
این دهقان محلی که سرپرست هشت عضو خانوادهاش است شکایت می کند که مقامهای محلی طالبان هیچ کشت بدیلی به او پیشنهاد نکرده اند:
"ما بالای همین چند جریب زمین که کوکنار کشت کرده بودیم مصرف زیاد کردیم. کود را به قیمت زیاد خریداری کردیم و مصرف کردیم، اما بدون اینکه برای ما کشت بدیل کمک کنند کشت ما را تخریب کردند، وقتیکه برای دهقانان کمک نمیشود، این ظلم است که زمینهای دهقانان را تخریب میکنند."
خشکسالی، کمبود بذر شده و کود کیمیاوی از مشکلات اصلی دهقانان فراه به ویژه کشاورزان ولسوالی بالابلوک فراه است.
عزیز الله ۲۶ ساله یک دهقان محلی دیگر در قریه کاریز ولسوالی بالابلوک ولایت فراه میگوید که امسال به دلیل ممانعت طالبان مجبور شده که در زمینهایش گندم بکارد.
اما او میگوید که گندمهایش به دلیل خشکسالی حاصل خوب نداده و نگرانش کرده است:
"امسال هم سال خشکی بود و گندم هم فایده نکرد چون آفت زد و فایده خوبی نکرد. سالهای قبل خوب بود وقتی تریاک کشت میکردیم فایده میکردیم. اعضای خانواده ما هم زیاد است هشت نه نفر اعضای خانواده است و مصارفشان را نمیتوانیم تامین کنیم وضعیت اقتصادی خراب است و کار هم در افغانستان نیست."
دهقانان ولسوالی بالابلوک نگران هستند که اگر حکومت طالبان از آنان حمایت نکند میزان ناداری در این ولسوالی افزایش خواهد یافت.
مولوی نبی جان قوماندان امنیه طالبان در ولسوالی بالابلوک فراه است.
او بیآنکه از همکاری با دهقانان و فراهم کردن کشت بدیل چیزی بگوید، میگوید که آنان مصمم به تخریب مزارع کوکنار و کشت بنگ در این ولسوالی هستند.
او به رادیو آزادی بیشتر میگوید: "تقریباً در شش ماه گذشته کسانی که کوکنار کشت کرده بودند، ۱۵۰ جریب زمین را تخریب و از بین بردیم. و به تازگی کشاورزانی که بنگ کشت کرده بودند، تقریباً ۲۰ تا ۳۰ جریب آنرا تخریب و از بین بردیم و به تمام مردم خبر فرمان منع کشت کوکنار و بنگ را که توسط شیخ صاحب هبتالله صادر شده به آنان رسانیده ایم و مردم هم وعده کرده اند که دیگر کوکنار و بنگ کشت نمیکنیم و کسانی که کوکنار و بنگ کشت میکنند با آنها برخورد قانونی صورت میگیرد و دوسیهشان را به محکمه میسپاریم."
کشت کوکنار، تولید و قاچاق مواد مخدر یکی از نگرانیهای همیشهگی جهان به ویژه کشورهای همسایه افغانستان بوده است.
اما طالبان پس از بازگشت به قدرت در افغانستان فرمانی در مورد منع کشت کوکنار و قاچاق مواد مخدر صادر کردند.
در این فرمان بر ارائه کمکهای بدیل به دهقانان تاکید شده بود، اما نظر به شکایت دهقانان، حکومت طالبان تا حال نتوانسته است که کشت بدیل کوکنار را در اختیار آنان قرار دهد.
با وجود فرمان رهبر طالبان، بر اساس گزارشی که در ماه سپتمبر ۲۰۲۳ توسط دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد منتشر شد، قاچاق متامفتامین که به نام شیشه یا کریستال هم معروف است، در افغانستان و کشورهای همسایه در حال افزایش است.
به اساس گزارش ها؛ ایالات متحده آمریکا از سال ۲۰۰۲ تا نیمه سال ۲۰۲۱ میلادی بیش از نُه میلیارد دلار را در امر مبارزه با مواد مخدر، محو کشت کوکنار و تداوی معتادان در افغانستان به مصرف رسانیده است.
پس از خروج کامل نیروهای بینالمللی از این کشور و بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان در تابستان سال ۱۴۰۰ هجری خورشیدی، این کمکها قطع شد.
کارشناسان زراعت میگویند که حکومت طالبان باید در بخش تهیه کشت بدیل دهقانان محلی را یاری رسانند.
عبدالله علیزی فعال زراعتی در فراه به حکومت طالبان چنین پیشنهاد میکند:
"در ولایت فراه اقلام زیادی زراعتی پربار وجود دارد که میشود به حیث بدیل خشخاش انتخاب گردند و دهقانان نیز آشنایی کامل با آنها دارند به عنوان مثال کاشت پنبه، حبوبات، باغداری و محصولات گلخانهای تمام اینها بدیلهای مناسب برای مواد مخدر میتوانند باشند."