برخی خانوادههای بازگشت داده شده از پاکستان تأکید میکنند که در کنار مواد خوراکی و کمکهای اولیه، باید در قسمت سرپناه برایشان تدابیر گرفته شود.
خواجه محمد ۷۳ ساله، سرپرست یک خانوادۀ ۹ نفری که تازه از پاکستان به کابل آمده، به رادیوآزادی گفت که برایش مقداری مواد خوراکی کمک شده، اما این برایش بسنده نیست:
"برایم یک بوجی برنج سه و نیم سیره داده، پنج کیلو روغن و یک کارتن آب داده، دیگر هیچ چیزی نداده است، من به مواد غذایی ضرورت بیشتر دارم، برای ما خانه بسازد من دو دانه کمپل آوردیم که ۹ نفر فامیل هستیم، دگه هیچ چیزی ندارم."
زرین، یکی دیگر از مهاجرین بازگشت داده شده در ولایت ننگرهار در یک پیام تحریری به رادیوآزادی نوشت که هنگام ورود به داخل کشور تنها برایش ده هزار افغانی کمک شده است.
امین انصاری، دیگر مهاجر بازگشت داده شده به افغانستان که در حال حاضر در کابل زندگیکند، در بارۀ روند توزیع کمکها به بازگشت داده شدهها به رادیو آزادی گفت:
"باید سه تا چهار شب را در تورخم سپری میکردیم تا از کارتهای کمک مستفید میشدیم، بچه خالهام کارتاش را گرفت وقتی کارت کمک را در سرک سه سیلو برد برایش گفتند که شما کارتهایتان را بگذارید، باز ما برایتان زنگ میزنیم، ممکن پنج یا شش ماه بعد کمک صورت بگیرد."
او گفت که حالا در خانۀ یکی ازدوستاناش زندگی میکند وهیچ چیزی برای خوردن، پوشیدن و زندگی کردن ندارد.
اما این مهاجرین بازگشت داده شده مشخص نساختند که کارت توزیع کمک و کمک نقدی و مواد خوراکی از سوی کدام مرجع برایشان داده است.
این درحالیست که به شمول حکومت طالبان، نهادهای خیریه، بازرگانان و سازمانهای بینالمللی همه دست و آستین برای کمک به این عودت کنندگان بر زده اند و هر کدام در بخشهای مختلف کمکرسانی میکنند.
به تازگی یک موسسۀ خیریه زیر نام "قمر" گفته که هفتاد خانه را برای پناهجویانی که از پاکستان عودت میکنند، در یکی از کمپهای مهاجرین اعمار میکند.
محمد الماس، مومند مسئول کمکهای این موسسه در افغانستان به رادیوآزادی گفت:
"این خانهها به مهاجرینی است که در افغانستان خانه ندارد و تازمانی که به یک ولایت میروند و برای خود خانه میسازند، اینجا باید موقتی زندگی کنند."
از سوی دیگر ویب سایت رسمی حکومت طالبان به نقل از مقامهای کمیسیون عالی انتقال مهاجرین گزارش داده که کمیته های مختلف این کمیسیون در دروازههای تورخم و سپین بولدک مشغول ارائۀ خدمات و کمک از جمله کمکهای غذایی به بازگشت داده شدهها هستند.
این کمیسیون همچنان گفته که بازگشت داده شدهها پس از ثبت و راجستر و بایومتریک برای کمکهای بیشتر به کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان (یو ان اچ سی آر) و ادارۀ بینالمللی مهاجرت (آی او ام) معرفی میشوند.
وزارت مهاجرین و عودت کنندگان حکومت طالبان هم پیش از این درصفحۀ ایکس خود گفته بود که برگشت کنندگان برای چند روز محدود در کمپی که ایجاد شده، نگهداری میشوند و پس از آن به ولایتهایشان فرستاده میشوند.
حکومت طالبان همچنان از ایجاد کمیتههای ولایتی برای رسیدگی به مشکلات بازگشت داده شدهها در ولایتها خبر داده است.
بر اساس آماری که سرپرست وزارت مهاجرین و عودت کنندگان حکومت طالبان ناوقت روز دوشنبه به رسانهها ارائه کرده، شمار بازگشت داده شدهها از پاکستان به حدود ۳۰۰ هزار تن رسیده است، اما حکومت موقت پاکستان اعلام کرده که در مرحلۀ اول بیش از ۱.۷ میلیون مهاجر فاقد سند افغان را اخراج خواهد کرد.