ایالات متحده امریکا اعلام کرده که به هزاران تن از مهاجران افغان که پس از ۱۵ مارچ ۲۰۲۲ و قبل از ۲۰ سپتمبر ۲۰۲۳ وارد این کشور شدهاند، "اقامت مؤقت محافظتی" میدهد.
وزارت امنیت داخلی امریکا روز پنجشنبه با نشر اعلامیهی به نقل از الیهندرو مایورکس وزیر امنیت داخلی این کشور افزوده که این مهاجران افغان میتوانند با ارائه درخواست مجوز اقامت و کار خود را برای ۱۸ ماه از ۲۱ نوامبر سال ۲۰۲۳ تا ۲۰ می ۲۰۲۵ تمدید کنند.
الیهندر مایورکس گفته که این برنامه را به دلیل درگیریهای مسلحانه و شرایط فوقالعاده در افغانستان که مانع برگشت امن افغانها شده تمدید میکند و ۱۴،۶۰۰ افغانیکه پس از ۱۵ مارچ ۲۰۲۲ و قبل از ۲۰ سپتمبر ۲۰۲۳ وارد این کشور شده اند، شامل این پروسه میشوند.
گفتنیست که این برنامه به مهاجران افغان حق اقامت طولانی مدت یا شهروندی این کشور را نمیدهد، اما از آنها در برابر اخراج محافظت و اجازه کار در آن کشور را میدهد.
اما شماری از افغانهای که پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان در افغانستان به ایالات متحدۀ امریکا رفته اند، نگران سرنوشت نامعلوم خود در این کشور هستند و استدلال میکنند که مستحق حمایت دایمی هستند.
خوشحال زلاند یکی ازین مهاجران در امریکا در مورد به رادیو آزادی میگوید:
"مهاجرین افغان که اینجا آمده اند نگران هستند که بعد از ۱۸ ماه اگر باز هم کدام مشکل در کیسهای شان پیش آمد چه خواهد شد، آیا دوباره وقت خواهد داد؟ خدای ناخواسته دیپورت میکنند، از یک طرف مردم دلگرم شده اند که [ممکن] در ۱۸ ماه برای آنها گرین کارت (اقامت دایمی) خواهد داد و از سوی دیگر ناامید هم هستند."
زهرا ناظمی فعال مدنی افغان در امریکا به رادیو آزادی میگوید که این برنامه به سرگردانی مهاجران افغان در این کشور میافزاید:
"این فعلاً برای حفاظت و اینکه یک تمدید دایمی برای افغانها باشد نیست و به سرگردانی افغانهای که در داخل امریکا هستند اضافه میشود، تعداد زیادی از مهاجرین حتی بخصوص در خود امریکا در کمپها هستند، سرنوشتشان نامشخص است که آیا این کشور آنان را میپذیرد یا نه، در عینحال در پاکستان هستند در امارات هستند و بیسرنوشت مانده اند."
از سوی هم شماری دیگر از افغانهای که در کشورهای سوم به خصوص کشورهای همسایه افغانستان منتظر طی مراحل پروندههای مهاجرتشان به امریکا هستند، از کندی این پروسه شکایت دارند.
یکی از بانوان افغان در پاکستان که به دلیل حساسیت موضوع نخواست ناماش گرفته شود به رادیو آزادی میگوید:
"کسانیکه فعلاً در کشورهای دوم مثل ایران و پاکستان بسر میبرند هر روز از طریق پولیس این کشور مورد آزار و اذیت قرار میگیرند، حتی زندانی و پس از شش ماه دیپورت میشوند و این بسیار مشکل جدی برای تمام افرادی است که جانشان در خطر است، ما میخواهیم تا هرچه زودتر کیسهای ما پروسس شود تا جان خود و فامیل خود را نجات داده بتوانیم."
پس از سقوط جمهوری مخلوع در اواسط ماه آگست سال ۲۰۲۱، هزاران افغان از طریق برنامۀ تخلیه به امریکا انتقال یافتند که به شمار زیادی از آنان ویزهٔ کوتاه مدت بشردوستانه (پرول) داده شده است.
این ویزه تنها به افراد آسیبپذیر اجازه میدهد که برای دو سال در ایالات متحده باقی بمانند، اما زمینۀ اقامت دایمی و یا تابعیت حتمی آنان را فراهم نمیکند.
قصر سفید و وزارت دفاع امریکا پیش از این همواره از پروسه انتقال دو هفتهیی همکاران افغانشان از میدان هوایی کابل دفاع کرده و گفته اند که در جریان ۱۵ روز، حدود ۷۷ هزار تن از افغانها را به امریکا انتقال داده اند که بیشتر شان با ویزه و مجوز کار موقت در این کشور بسر برده اند.