دیبا: آرایشگاه یگانه منبع درآمدم بود که مصارف خانواده‌ را تامین می‌کردم

"چون که از این {فعالیت آرایشگاه ها} خانواده‌ها نان می خورند، وظیفه نیست، دیگر کسب و کار نیست، مردان تمام‌شان بیکار شدند و در خانه نشستند. یک خانم می تواند که سرپرستی خانواده‌اش را داشته باشد."

دیبا تا هفته گذشته در گوشه‌ای از شهر چاریکار مرکز ولایت پروان در آرایشگاه‌اش سر و صورت بسیاری از زنان محله‌اش را می آراست. اما به دنبال دستور تازه حکومت طالبان از ترس دیگر به آرایشگاه خود نرفته است. طالبان هفته گذشته به تمامی آرایشگاه‌ها و سالن‌های زیبایی در افغانستان تا اوائل ماه اسد مهلت داده اند که فعالیت‌شان را متوقف کنند.

دیبای ۲۶ ساله تنها نان آور خانواده هشت نفره است، زیرا پدرش را ازدست داده و فرزند بزرگ خانواده است.

او به رادیو آزادی می‌گوید که یک صد و بیست هزار افغانی را برای رونق بخشیدن به شغل خود سرمایه گذاری کرده بود و ماهانه در حدود هفت هزار الی هشت هزار افغانی درآمد داشت که چرخ زندگی خانواده خود را به حرکت درآورده بود.

اما دستور جدید طالبان زندگی او را تغییر داده است: "بزرگترین ضربه اقتصادی را خوردیم. بخاطری که من از کار آرایشگری خانواده خود را به پیش می‌بردم. کار و بار ما را از ما گرفتند. چرا به خاطر چه؟"

دیبا آرایشگاه را نیاز جامعه می داند: "دروازه‌های مکاتب را به روی همه بسته کردند. قلم و کاغذ را از دست‌شان گرفتند و حالا دروازه‌های آرایشگاه را بسته کردند. آرایشگاه نیاز جامعه است که به آرایش همه نیاز دارند. زمانی که یک شخص عروسی می‌کند بدون آرایش خو نمی‌شود. اگر بخاطر اقتصاد ضعیف مردم این کار را کرده اند باید یک نرخ تعیین کنند که مشخص باشد ما قبول داریم."

منبعی در اتاق پیشه وران و دکانداران افغانستان که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش ذکر شود به رادیو آزادی گفت که در حال حاضر دوازده هزار آرایشگاه در افغانستان فعالیت دارند که حدود پنجاه هزار آرایشگر زن در این سالن‌های آرایش کار می‌کنند. با این حساب، ده‌ها هزار زن در خطر بیکاری هستند.

در کنار آرایشگران زن، بسیاری از خانواده‌ها هم از این بایت نگران اند، به ویژه کسانی که پیش از مراسم عروسی‌شان به آرایشگاه می‌رفتند.

شبانه احمدی ۲۴ ساله می‌گوید که آرزو داشت که مانند دیگر عروس‌ها به آرایشگاه برود. اما او به رادیو آزادی می‌گوید که طالبان این آرزویش را ازش گرفته اند:
"تقریباً یک هفته به عروسی‌ام باقی مانده و من می‌خواستم مثل دختران دیگر که به آرایشگاه می‌رفتند خود را مقبول آرایش می‌کردند، من هم می‌خواستم در عروسی‌ام همین قسم کنم. اما با بسته شدن آرایشگاه‌ها تمام آرزوهایم به خاک یکسان شد. چون زیبایی یک دختر در عروسی‌اش آرایشگاه است. هر دختر خانم آرزو دارد که در عروسی‌اش بهترین باشد. در این‌جا مثل کشورهای دیگر نیست که مردها باشد آرایشگر، جایی است که مخصوص دختران می‌باشد."

محمد صادق عاکف مهاجر سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان است.

او در مورد چرایی دستور تازه در مورد ممنوعیت فعالیت آرایشگاه‌ها در یک پیام ویدیویی هفته گذشته اینگونه توضیح داد: "در نخست در این وضعیت خراب اقتصادی در آنجا زیاد اسراف می‌شود. دوم اینکه از لحاظ شریعت جایز نیست که موی سر انسانی بر انسان دیگر بخاطر زیبایی نصب شود و سوم اینکه در آنجا ابرو‌های دختران کشیده می‌شود که این خود با شریعت مخالفت آشکار است."

اما مدافعان حقوق بشر و حقوق زن با این دستور طالبان موافق نیستند.

دفتر ملل متحد در افغانستان در توییتر از طالبان خواست که ممنوعیت بر فعالیت سالن‌های زیبایی را بردارد.

رینا امیری نماینده ویژه ایالات متحده امریکا در امور زنان، دختران و حقوق بشر افغانستان در توییتر گفته که "ممنوعیت طالبان بر آرایشگاه‌ها حذف مکان مُهم دیگری است برای کار زنانی که برای تامین معیشت خانواده‌های خود تلاش می‌کنند."

او افزوده که "این ممنوعیت، یکی از معدود پناهگاه‌های زنان در خارج از خانه را از بین می‌برد و کشور را بیشتر به یک مکان بی‌رحم و شدیداً منزوی شده در جهان مبدل می‌سازد."

مریم سعیدی استاد پوهنتون و حقوقدان است.

او در واکنش به این اقدام طالبان در مورد پیامد آن به رادیو آزادی گفت:
"بسته شدن دروازه آرایشگاه‌ها به روی زنان افغانستان در کنار سایر محدودیت هایی که بالای زنان وضع شده، ایشان را از اساسی‌ترین حقوق انسانی و بشری‌شان محروم ساخته. یک بار دیگر به معنی محرومیت زنان از حق اجتماعی، انسانی و طبیعی‌شان است. این امر منجر به فقر اقتصادی بیشتر خواهد شد، زنان خود را در یک محدوده و یا قفسه فکر می‌کنند که از تمامی آزادی‌ها و حقوق انسانی‌شان محروم استند، باعث می‌شود که دچار مشکلات روانی شوند."

خانم سعیدی همچنان در برابر استدلال طالبان در این خصوص راه حلی پیشنهاد می‌کند:
"امارت اسلامی افغانستان به جای بسته کردن دروازه‌های آرایشگاه‌ها، قوانینی را مبنی بر کم کردن پول پرداخت شده برای آرایشگاه وضع کنند تا از یک طرف مشکلات اقتصادی مردم در نظر گرفته شود و از طرف دیگر آرایشگاه‌ها به کار خود ادامه دهند، و از سوی دیگر می‌تواند قوانینی را که آنچه در شریعت منع است وضع کنند تا آرایشگاه‌ها به آن عمل کنند."