یک مقام بلند پایه ایران می گوید که آنان گام های سنجیده یی را به هدف تامین آب برداشته اند و تا دریافت حقآبهٔ خود از افغانستان نیز از تلاش ها فرو گذاشت نخواهند کرد.
این موضوع را علی اکبر محرابیان، وزیر انرژی ایران، به روز سه شنبه بیان کرد.
او گفته که متعهد به تطبیق حقوق ایران بر اساس معاهدهٔ است که میان ایران و حکومت افغانستان قبلا امضا شده است.
وی همچنان گفت که از رهنمودهای ویژه رئیس جمهور ابراهیم رئیسی در این زمینه پیروی می کند.
رسانه های ایرانی و وزارت انرژی این کشور ، سخنان آقای محرابیان را پس از آن منتشر کردند که رئیس جمهور رئیسی بر سر این مسئله روز یکشنبه در اجلاس کابینه صحبت کرد.
رئیس جمهور ایران در این اجلاس به وزرای امور خارجه و انرژی ایران گفت:
«موضوع حق آبه هیرمند یک مسئله ای مهم بوده و باید با جدیت دنبال شود.»
وزیر انرژی ایران به روز سه شنبه همچنان ادعا کرد که حکومت طالبان به اجرای کامل توافقنامه هلمند متعهد است.
ایران انتظار دارد که هر سال ۸۲۰ میلیون متر مکعب آب از دریای هلمند دریافت کند
حسن کاظمی قُمی نماینده ویژه ایران برای افغانستان که بارها از کاهش حق آبه گلایه کرده ، همچنان در صحبت با تلویزیون دولتی ایران به موضع این کشور تأکید کرد. او گفت:
«آبی که از افغانستان به خاک ما رسیده اضافه از ۲۷ میلیون متر مکعب نبود. این آب چندین بار به شکل نوبتی به دست ما رسیده. این مقدار با آب که در قرارداد آمده، زمین و آسمان متفاوت است.»
کاظمی قمی ادعا می کند که بر اساس قرارداد هیرمند باید سالانه ۸۲۰ میلیون متر مکعب آب به اختیار ایران قرار می گرفت.
علی اکبر محرابیان، وزیر انرژی ایران، در مورد وعده های طالبان به وی و اقداماتی که ایران برای احقاق حقوق خود انجام می دهد، جزئیات نداد.
اما پیشتر مطیع الله عابد، سخنگوی وزارت انرژی و آب طالبان به رسانه ها گفته بود که ادعای ایران در مورد آب٬ تامین شده است:
«طبق قرارداد سال ۱۳۵۱ حق آبه ایران را از دریای هلمند تأمین کرده ایم و در آینده طبق این قرارداد به تأمین حق آبه ایران متعهدایم.»
پیمان آب هیرمند یا هلمند در سال ۱۳۵۱ بین موسی شفیق صدراعظم وقت افغانستان و امیر عباس هویدا نخست وزیر ایران به امضا رسید.
در این قرارداد آمده که افغانستان با توجه به حق آبه ایران ، حق استفاده از آب هلمند را به هر نحوی دارد.
همچنین اشاره شده که در یک سال عادی و پر آب که آب حوزه دریای هلمند به شش و نیم میلیارد متر مکعب میرسد، ایران مستحق ۸۲۰ میلیون مترمکعب حق آبه است.
این در حالی است که به دلیل خشکسالی های مکرر در سال های اخیر، نه تنها دریای هلمند، بلکه بیشتر حوزه های دریایی افغانستان خیلی کاهش یافته است.
یکی از دلایل اصلی سقوط اقتصادی و فاجعه جاری در افغانستان ، همین خشکسالی مداوم و کمبود آب برای آبیاری است.
