اخیراً شماری از زنان مهاجر افغان در کشورهای مختلف جهان تجارتهای کوچک و بزرگ را آغاز کردهاند که برخی از این فعالیت ها٬ زمینهای کار برای دیگر زنان افغان در داخل افغانستان را نیز مهیا کرده است.
بشرا فرکیش بانوی ۲۷ ساله از ولایت تخار است که یک روز پیش از سقوط حکومت در جمهوری در افغانستان ٬ کشور را ترک کرد.
او که دو لیسانس در بخش اداره و تجارت و کمیپوتر ساینس دارد، در حال حاضر با شوهر و پسرش در امریکا زندگی میکند و به تازگی برند لباسهای افغانی به نام زری را ایجاد کرده است.
بشرا فرکیش انگیزهٔ ایجاد برند لباساش را به رادیو آزادی توضیح میدهد:
"دلیل اینکه من "زری کلیکشن" را ساختم این بود که من خودم دنبال لباس افغانی بودم و میخواستم یک پارچهای از لباس افغانی را داشته باشم، چیزیکه من را به یاد و خاطرات وطن بیاندازد، انگیزه این کار از همین جا شروع شد و من فکر کردم که شاید مانند من بانوهای دیگر نیز وجود داشته باشند که لباسی را بخواهند که هم وطنی باشد و هم دیزاین و شکلی داشته باشد که آنها بتوانند از آن در یگان محافل و یا همنیشینیها و مهمانیهای کوچک، استفاده کنند."
چیزیکه برند لباس خانم فرکیش را از دیگر برندهای لباس افغانی متمایز ساخته به گفته خودش ساده بودن و در عینحال ظریفکاری است که توسط دستان زنان هنرمند در تخار تهیه میشوند.
بشرا فرکیش، لباسهای برندش را خودش طراحی میکند، اما دوخت آن توسط زنان در تخار انجام میشود که زمینهٔ کار را برای ده زن در این ولایت نیز مهیا ساخته است.
دو تن از زنان که در یک دستگاه خیاطی به نام « بلوا» کار می کنند. آنان که نمیخواهند هویتشان فاش شود در این مورد به رادیو آزادی میگویند:
"دو نیم ماه میشود که قرارداد کاری با بشرا جان فرکیش بسته کردیم که این برای ما یک امتیاز بسیار خوب است، چون در داخل افغانستان کار چندان رونقی ندارد و اگر دارد نرخ آن بسیار پائین است و زمینه کار کردن بسیار مساعد نیست، بشرا فرکیش با این پیشنهاد شان توانستند به ده زن زمینه کار را مساعد سازد، آنها میتوانند از اجوره آن روزگار شان را به پیش ببرند."
"روزگار و اقتصاد ضعیف است، شوهرم بیکار است، حال ماه ۳ هزار، ۴ هزار و ۴ و نیم هزار برایم از اینجا میدهند، خیلی اقتصادم خوبتر شده. از خداوند سپاسگزار استم که دستم در کار است و روزگار خوش و خرسند میگذرد."
از سوی هم بانوی دیگری در جرمنی حدود دو هفته پیش یک رستورانت افغانی را در شهر نورنبرگ ایالت بایرن این کشور ایجاد کرده است.
سمیرا زمانی از ولایت هرات است که با سرمایهای ۲۵۰ هزار یورو که بیشتر آن را قرضه گرفته در شراکت با یک خانم عرب رستورانتاش را ایجاد کرده است.
سمیرا زمانی به رادیو آزادی میگوید:
"هر مدل غذا داریم، ما امروز قابلی هم آماده کردیم، منتو، آشک و غذاهای ایرانی هم داریم، ما سرمایه خیلی زیاد مصرف کردیم، ۲۵۰ هزار یورو سرمایه گذاشتیم و میدانیم که موفق میشویم، امروز این را فهمیدم، به زنان افغان میخواهم بگویم که هیچ وقتی به مردان تکیه نکنید خود ما باید تلاش کنیم و خود ما باید بلند شویم."
سمیرا در جرمنی رستورانت دارد و غذا های افغانی و ایران تهیه می کند
مشتریهای رستورانت خانم زمانی نیز از غذاها و محیط رستورانت او راضی به نظر میرسند.
شاهخان حسینی یکی از مشتریان بانو زمانی به رادیو آزای گفت:
"کار خوبی کرده، ماشالله خیلی خانم جسور بوده، این خانم که همچون کاری را در کشور غرب انجام داده، ما آنجا میرویم غذای وطنی میخوریم با چهار تا هموطن حرف میزنیم، صحبت میکنیم. بالاخره یک چهار نفر را میشناسیم، از نزدیک که صحبت کنیم. این یک احساس خوب دارد در یک کشور غریبه."
این در حالیست که زنان و دختران در افغانستان پس از حاکمیت دوباره طالبان اجازهٔ کار و تحصیل را از دست داده و زنان بازرگان نیز برخی مواقع با محدودیتهای از سوی طالبان روبهرو اند.
این زنان از حکومت طالبان و جامعهٔ جهانی میخواهند که محدودیتهای وضع شده بر زنان و دختران افغان را لغو کنند و اجازه بدهند تا زنان و دختران دوباره حق تحصیل و کار را در افغانستان داشته باشند.