اداره امر به معروف و نهی از منکر طالبان در هرات پس از مسدود کردن «گیم نت ها»، فروش فلم های خارجی و کست های موسیقی را ممنوع کرده است.
با این محدودیت تازه طالبان، صدها تن در هرات کارهای شان را از دست داده اند.
پنج روز می شود که اداره امر به معروف و نهی از منکر طالبان در هرات، گیمنت، یا مرکز بازی های کامپیوتری همایون را مسدود کرده است.
این جوان ۲۸ ساله می گوید که محتسبان طالبان بدون هیچ گفتنی اقدام به مسدود کردن گیمنت او کرده اند.
همایون به رادیو آزادی می گوید که هشتصد هزار افغانی سرمایه گذاری و فعالیت چهارساله اش بی سرنوشت و بی درآمد مانده است.
"مسدود شدن گیمنت مشکلات زیادی به ما ایجاد کرده است. زندگی ما همین گیمنت بود. اما از دست ما رفت. دیگر منبع درآمدی ندارم و رزق و روزی ما را قطع کرده است."
مارکیت حضرت ها بازار فروش فیلم ها و کست های موسیقی در مرکز شهر هرات است.
تا پیش از برگشت طالبان به قدرت، از هر دکان آن صدای موسیقی شینده می شد؛ اما اکنون این صداها خاموش شده است.
طالبان از هفته گذشته، فروش فلم های خارجی و کست های موسیقی را در این بازار ممنوع کرده اند.
فخر الدین یک تن از دکانداران در مارکیت حضرت ها است.
محدودیت تازه طالبان بر زندگی او تاثیر منفی گذاشته است.
" پوستر، فلم، سریال و کل سرمایه که در بیست سال پیدا کرده بودم دو صدهزار یا دو نیم صدهزار افغانی می شد و این ها را جمع کرده است. مجبورم که از این کشور فرار کنم چون دیگر راهی برای ما نمانده است. من یازده نفر نان خور در خانه دارم و مصارف خانواده خود را از این دکان پیدا می کردم."
اداره امر به معروف و نهی از منکر طالبان در هرات می گوید که، گیمنت ها را به علت شکایت خانواده ها بابت تلف شدن وقت فرزندان شان در این مکان ها، مسدود کرده است.
به گفته مولوی عزیزالرحمان مهاجر رئیس اداره امر به معروف و نهی از منکر طالبان در هرات، فروش فلم های خارجی و کست های موسیقی حرام است و از فروش آن جلوگیری کرده اند.
بیشتر از ۳۵۰ دکان فروش فلم ها و کست های موسیقی در هرات فعالیت داشت.
"دکان ها چیزهایی پخش می کردند که همه عنعنه هند، غرب و شرق بود که با عنعنه افغانی ما بسیار تضاد داشت. فلم هایی که می فروختند زنان در آن فلم ها حجاب نداشتند و خلاف شریعت بود. فروش چنین فلم های منع شده است."
طالبان پیش از بازگشت شان به قدرت در ماه اسد ۱۴۰۰ هجری شمسی گفته بودند که تغییر کرده اند و با مردم از رفتارهای معتدلی کار خواهند گرفت. اما حال برخی از ناظران به این باورند که طالبان با وضع این محدودیت های سختگیرانه به مسیر سال های حاکمیت اول شان در نیمه دوم دهه نود میلادی در حرکت اند.
انتقاد دیگر این است که طالبان در پی مسدود کردن گیمنت ها و جلوگیری از فروش فلم ها و کست های موسیقی، هیچ برنامه کارآفرینی بدیل ایجاد نکرده اند.
این محدویت های طالبان چه پیامدهای منفی بر اقتصاد جامعه خواهد گذاشت؟
عبدالقدوس خطیبی یک کارشناس اقتصادی در هرات در پاسخ به این پرسش به رادیو آزادی چنین توضیح می دهد:
"وقتی که یک کسب و کار منحل می شود، حداقل صدها خانواده به طور مستقیم از آن امرار معاش می کردند و یا هزاران خانواده به صورت غیر مستقیم نان می خوردند. این ها وقتی که بیکار می شوند و یک کار جایگزین برای شان داده نمی شود یک ضربه سنگینی بر پیکره اقتصاد جامعه وارد می کند."
بر بنیاد آمارهای صنف صوتی و تصویری هرات، بیشتر از ۳۵۰ دکان فروش فلم ها و کست های موسیقی در این ولایت فعالیت دارند.
به گفته این صنف، پس از گردآوری فلم ها و کست ها از سوی امر به معروف و نهی از منکر، این دکان ها درامد خود را از دست داده اند.
آمار دقیق از گیمنت ها در شهر هرات در دست نیست؛ اما برخی از مالکان گیمنت ها می گویند که بیشتر از ۶۰ مرکز در این شهر فعالیت می کردند که از سوی طالبان مسدود شده اند.
این در حالی است که افزایش فقر و بیکاری در افغانستان نگرانی های جهانی را بر انگیخته است.
به تازگی برنامه جهانی غذا اعلام کرده است که ۹۸ درصد افغان ها از فقر رنج می برند.
با این حال همایون می گوید که با وضع محدودیت های تازه اداره امر به معروف و نهی از منکر طالبان، یک راه برای او مانده است: فرار از افغانستان از طریق مهاجرت غیر قانونی به کشورهای همسایه و منطقه است، راه پر خطری که به گفته او بیش تر از یک بازی کامپیوتری در گیمنت به بازی واقعی با مرگ و زندگی می ماند.
گزارش: شاهپور صابر