با وجود بحران اقتصادی و مخالفت طالبان با نوروز، بسیاری از باشندگان هرات با تجلیل از نوروز به استقبال سال نو رفته اند.
سفره های هفت سین نسبت به سال های قبل از حکومت طالبان کوچکتر و خالی تر شده. اما مردم تجلیل از آیین کهن شان را مهم می دانند.
دکانداران فروش ماهی، سبزه و میوه های سفره هفت سین را در جاده های شهر هرات علنی ساخته اند.
علی زمانی با خانواده اش گرد سفره هفت سین به استقبال سال نو نشسته است.
ماهی های سرخ رنگ در ظرف شیشه یی کنار یک بشقاب پر از سیب، کیله و خیار و قاب سمنک می چرخند.
علی زمانی ۶۱ ساله، نوروز را یک جشن کهن و بخش مهمی ازتاریخ و فرهنگ افغانستان می داند.
زمانی در باره نوروز و سفره هفت سین به رادیو آزادی می گوید:
"این سفره، سفره محبت است. همچنان تجلیل از سال نو است. این سفره هفت سین را که ما پهن کرده ایم می خواهیم که فرهنگ خود را در سال نو زنده کنیم در تمام دنیا و به خصوص در افغانستان."
در سفره هفت سین اغلب هفت چیز نمادین می چینند. هفت چیزی که با حرف «سین» شروع می شود مثل سیر، سبزه، سنجد، سکه، سرکه.
اما بحران اقتصادی در کشور و مخالفت طالبان با جشن نوروز، سفره های هفت سین نوروزی ۱۴۰۲ هجری خورشیدی را کوچک تر کرده.
با وجود آن، بسیاری از مردم می گویند که اقدام های محدود کننده طالبان نمی تواند از تجلیل از آیین کهن نوروز جلوگیری کند.
بسیاری از مردم می گویند که اقدام های محدود کننده طالبان نمی تواند از تجلیل از آیین کهن نوروز جلوگیری کند.
خدیجه ۲۹ ساله که تجلیل از نوروز را مهم می داند، امسال یک سفره کوچک هفت سین در خانه اش پهن کرده است.
او می گوید، امسال به خاطر مشکلات اقتصادی سفره اش خیلی کوچک تر از سال پیش است.
"سال گذشته سفره هفت سین ما خیلی بزرگ تر بود و کلان پهن می کردیم. هنگام تحویل سال اقوام و نزدیکان میامدند و تا دو- سه روز سفره پهن بود. اما اکنون فامیل های ما مهاجر شده اند و ما هم دلخوشی نداریم که مانند گذشته سال نو را جشن بگیریم."
بر خلاف سال گذشته، سبزه و ماهی در کنار جاده های شهر هرات برای فروش گذاشته شده است.
در نوروز گذشته، به خاطر هراس از طالبان، دکانداران از فروش ماهی، سبزه و سمنک در کنار جاده ها خودداری کردند، اما امسال یخ ترس شان آب شده.
قدرت الله ۲۳ ساله برای خریداری خوراکی های سفره هفت سین و تجلیل از نوروز، به بازار آمده است.
" امروز اینجا به دکان آمدم. کمی سبزه، سمنک و سفره هفت سین گرفتم و برای تجلیل از سال نو به خانه می برم."
تا پیش از سقوط جمهوری مخلوع حدود یک و نیم سال پیش، در جریان نزدیک به دو دهه جشن نوروز در هرات با شکوه هرچه تمامتر تجلیل می شد.
زنان با خواندن سرود سمنک می پختند.
شب سال نو هم با آتش بازی، موسیقی و رقص و پایکوبی به همراه بود.
اما حکومت طالبان نوروز را از تقویم حذف کرده و تجلیل رسمی این جشن کهن را ممنوع اعلام کرده است.
مولوی عزیزالرحمان مهاجر رییس امر به معروف و نهی از منکر طالبان در هرات هفته گذشته درنشستی با شماری ازمتنفذین ، گفته است که تجلیل از نوروز حرام است و از آن جلوگیری می کند.
با آنکه نوروز از عینک طالبان حرام و بی ارزش است اما بسیاری از افغان ها مانند علی زمانی نوروز را بخش مهمی از فرهنگ و تمدن افغانستان می دانند و تجلیل از آن را یک دَین می خوانند.
شاهپورصابر
