جنگ افغانستان برای امریکا از طولانیترین و پُر هزینهترین جنگهای این کشور در بیرون بوده است.
امریکا پس از حضور ۱۹ ساله در افغانستان، سرانجام در تلاش این شد که یک راه حل سیاسی برای پایان بحران افغانستان دریابد.
حدود ۱۸ ماه پیش ظاهراً نخستین دور گفتوگوها میان امریکا و طالبان در دوحه، پایتخت قطر آغاز شد.
زلمی خلیلزاد، دیپلومات کهنه کار امریکایی، که اصالتاً از افغانستان است، از سوی دولت امریکا به عنوان نمایندۀ ویژۀ وزارت خارجۀ این کشور در امور صلح افغانستان گماشته شد و رهبری مذاکره کنندگان امریکایی در این گفتوگوها را به عهده گرفت.
آقای خلیلزاد پس از آغاز ماموریتش به عنوان نمایندۀ ویژۀ وزارت امور خارجۀ امریکا در امور صلح افغانستان گفتوگوی مستقیم با طالبان در قطر و سفرهایش به کشورهای منطقه را آغاز کرد.
پس از نُه دور گفتوگوهای نفسگیر میان نمایندگان طالبان و امریکا در قطر و سفرهای آقای خلیلزاد به کشورهای منطقه و گفتوگو با رهبران حکومت و سیاسیون، نمایندگان امریکا و طالبان «در اصول» به توافق رسیدند. ظاهراً متن توافقنامه برای امضا میان امریکا و رهبری طالبان نهایی شده بود.
هر چند محتوای این توافقنامه با جزئیات همگانی نشد، اما صدیق الله توحیدی، فعال رسانهیی که تجربۀ یک دور گفتوگوی غیر رسمی با طالبان را دارد، در بارۀ محتوای این توافقنامه میگوید: "ارایۀ تقسیم اوقات خروج نیروهای خارجی از افغانستان، قطع ارتباط طالبان با گروههای تروریستی بینالمللی، استفاده نشدن از خاک افغانستان به ضد منافع امریکا و ناتو و چهارم هم آتشبس و آغاز گفتوگوهای صلح بینالافغانی."
'خشم ترمپ در پی یک انفجار در کابل'
اما در لحظات پایانی و در آستانۀ دیدار دونالد ترمپ، رئیس جمهوری امریکا با رئیس جمهوری افغانستان و رهبران طالبان در کمپ دیوید، ظاهراً جان باختن یک سرباز امریکایی در یک حملهی انتحاری طالبان در کابل، این وعدهی ملاقات را برهم زد.
بیش از دو هزار سرباز امریکایی تا کنون در این جنگ جان داده اند، اما حملۀ انتحاری در منطقۀ شش درک شهر کابل که در آن ۱۲ تن به شمول یک سرباز امریکایی کشته شدند، گویا صبر رئیس جمهوری امریکا را لبریز کرد.
رئیس جمهوری امریکا در کنار این که گفتوگوهای صلح را متوقف ساخت، دستور داد که حملات هوایی بالای گروه طالبان در خاک افغانستان افزایش یابد.
عمر زاخیلوال، سفیر پیشین افغانستان در پاکستان در بارۀ توقف امضای این توافقنامه به رادیوی آزادی میگوید: "موضوع مهم ایجاد اعتماد متقابل بود، برداشت برای اینکه آیا نیت متقابل برای صلح است یا نه در این چند ماه اخیر بیشتر محتوای گفتوگوها روی توافقنامه نبود بلکه روی مسایلی چون داشتن نیت نیک میچرخید."
'آغاز مجدد گفتوگوها میان امریکا و طالبان'
گفتوگوها، تقریباً سه ماه متوقف ماند. اما نزدیک به سه ماه پیش دور دهم این گفتوگوها میان نمایندگان امریکا به رهبری زلمی خلیلزاد و طالبان در قطر از سر گرفته شد.
آقای خلیلزاد پس از دور دهم گفتوگوها با نمایندگان طالبان، به پاکستان و افغانستان سفر کرد و با رهبران سیاسی افغانستان و رهبری حکومت وحدت ملی دیدار و گفتوگو کرد.
وی پس از سفرش به پاکستان و افغانستان در برگۀ تویترش نوشت که این گفتوگوها به مهمترین مرحلهاش رسیده است.
آقای خلیلزاد پس از سفرهایش دوباره با نمایندگان طالبان و وزیر خارجۀ قطر دیدار و گفتوگو کرد.
'توافق روی کاهش خشونتهای یک هفتهای'
پس از این گفتوگوها اظهارات مقامهای امریکایی در پیوند به گفتوگوهای صلح با طالبان بیشتر شد و بحث توافق کاهش خشونتها به میان آمد. هر چند دولت افغانستان پیش از این بارها از اعلام آتشبس از سوی طالبان به عنوان پیششرط گفتوگو با این گروه یاد کرده بود، اما سرانجام با کاهش خشونتها راضی شد.
در نهایت، امریکا، طالبان و دولت افغانستان اعلام کردند که بر سر کاهش یک هفتهیی خشونتها توافق کرده اند و هفتۀ کاهش خشونتها روز ۲۲ فبروری آغاز شد.
مقامهای امریکایی اعلام کردند که در صورت موفقیت هفتۀ کاهش خشونتها توافقنامۀ صلح میان امریکا و طالبان امضا خواهد شد.
امروز شنبه نمایندگان بیش از ۳۰ کشور در دوحه، پایتخت در مراسم امضای توافقنامۀ صلح میان امریکا و طالبان اشتراک کرده اند. به نمایندگی از امریکا زلمی خلیلزاد و به نمایندگی از طالبان ملا برادر، امروز این توافقنامه را امضا کردند. پس از آن، انتظار میرود که گفتوگوهای صلح میان این گروه و دولت افغانستان آغاز شود.