Жогорку Кеңеш 26-апрелде кыргыз-тажик чегара аймактары боюнча депутаттык комиссия түздү. Ага эки өлкөнүн чектеш аймактарындагы жер талаш, жерди мыйзамсыз сатуу жана коңшу өлкөнүн тургундары тарабынан жер басып алуу фактылары себеп болду.
Жогорку Сот ишмердүүлүгүн 22-мартта эки күнгө токтотууга мажбур болду. Мындай жагдайдын түзүлүшүнө №21 Токтогул, №59 Чүй шайлоо округунун 30 га жакын нааразы шайлоочусунун имараттын ичине кирип алышы себеп болду. Алар өз укуктарын коргоо үчүн ушундай кадамга барууга аргасыз болушканын билдиришти. Жогорку Сот бул жагдай боюнча эч кандай маалымат бере элек. Имарат улуттук гвардиянын аскерлеринин кайтаруусунда турат.
Түндүк-түштүк маселеси өлкөдө чукул бийлик алмашуудан кийин пайда болгон олуттуу проблемалардын бири катары атала баштады. 24-марттан кийин алгачкылардан болуп маселенин оош-кыйыштарына жарандык коом кайрылды. Маселе 19-20-апрелде өткөн жалпы улуттук форумдун алгачкы күнүндө талкууланды.
19-апрелде Бишкекте жарандык коомдун жалпы улуттук форуму башталды. Ал Кыргызстанды мындан ары өнүктүрүүнүн аракет программасын иштеп чыгуу максатын көздөйт. Форумдун жыйынтыктоочу отурумуна мамлекеттик жетекчилер катышаары күтүлүүдө. Ал эми алгачкы күнү жарандык коомдун өкүлдөрү 24-марттагы окуянын себептерин, натыйжасын жана сабактарын талкуулашты.
Кыргызстандын АКШдагы жаңы элчиси ким болот? Роза Отунбаева президенттик шайлоого барабы? Президенттик шайлоонун тынч өтүшү үчүн эмне кылуу керек? Ушул жана башка суроолорго жоопторду тышкы иштер министринин милдетин аткаруучу Роза Отунбаева менен болгон маектин экинчи бөлүгүнөн уга аласыздар.
Акаев режимине каршы чыккан оппозициячыл «Атажурт» саясий кыймылынын теңтөрайымы, учурда Тышкы иштер министринин милдетин аткарып жаткан Роза Отунбаева менен маектин биринчи бөлүгүн сунуштайбыз. Бул маекте Отунбаева айым «Азаттыктын» Кыргызстандын тышкы саясатына байланышкан суроолоруна жооп берди.
24-мартта Кыргызстандан шашылыш чыгып кеткен Президент Аскар Акаевдин кызы, Жогорку Кеңештин депутаты Бермет Акаеванын Кыргызстанга кайтып келиши коомчулуктун бүйүрүн кызыткан башкы окуя болууда. Бермет Акаева өзү болсо депутаттык ишине кайтып келгендигин билдирди. Анын иниси Айдар Акаев да Кеминден шайланган депутат катары Жогорку Кеңешти ишин улантканы жатат. Айрым саясатчылар мындай бурулушту өлкөдө кырдаалдын курчушун шарттоочу жагдай катары баалап жатышат.
24-марттагы чукул бийлик алмашуудан пайда болгон бейтартип аракеттер басыла элек. Акыркы күндөрү болуп жаткан окуяларды жарандык коомдун айрым өкүлдөрү ыңкылаптын экинчи толкуну катары баалап жатышат. Расмий бийлик жер-жерлерде башаламандыктар атайын уюштурулуп жатканын белгилешүүдө.
9-апрелде Бишкек шаарынын күн чыгыш тарабындагы Аламүдүн районуна таандык айдоо аянттардан үй курууга жер талап кылып 10 миң чамалаш киши чогулду. Жер талап кылгандардын айрым бөлүгү жерди өз алдынча ээлеп алышууда. Ал эми жергиликтүү бийлик өкүлдөрү элден мыйзам чегинде иш кылууну суранып, сүйлөшүүлөрдү жүргүзүп жатышат. Жаңы өкмөт эч кандай мыйзамсыздыкка жол берилбей тургандыгын жарыя кылды.
Кыргызстанда бийлик күч менен алмашканына эки жума болду. Бул аралыкта азыркы бийлик коомдук-саясий абал турукташып калгандыгын белгилөөдө. Бирок, жер-жерлерде нааразылык чаралары токтогон жери жок. Мындай көрүнүштү айрым байкоочулар жаңы бийликтин кетирип жаткан катачылыктарынын кесепети катары баалап жатышат.
Аскар Акаев президенттик кызматын ырасмий тапшыргандан кийин дароо мурда белгиленген президенттик шайлоону күзгө которуу маселеси көтөрүлдү. Бул ириде Кыргызстандагы бүгүнкү курч кырдаал менен байланыштырылууда. Маселени саясий чөйрө колдооруна демилгечи тараптын ишеними бар. Бирок аны Жогорку Кеңештин бул демилгеге мамилеси жана Аскар Акаевдин арызына байланышкан талкуунун тыянагы аныктайт.
Конституциялык cоттун төрайымы Чолпон Баекова ишемби күнү Кыргызстандын баш мыйзамын реформалоо демилгесин көтөрдү. Кыргызстандагы коомдук-саясий кырдаалды эске алган мындай демилгени саясатчылар ар кыл өңүттө талдап жатышат.
Жогорку Кеңештин Феликс Куловду актоо тууралуу сунушун башкы прокуратура 1-апрелде карап, аны Жогорку cотко жолдоду. Бул аралыкта «саясий туткун» саналган Феликс Кулов түрмөгө кайра кайтып барабы же акталабы деген маселе саясий чөйрөдө кызуу талкууга алынууда. Айрым байкоочулар азыркы бийлик Куловдун боштондугун каалабай жатат деп жоромолдошуп, аны алдыдагы президенттик шайлоо менен байланыштырууда.
Феликс Кулов 30-марттан баштап Кыргызстандагы тартип коргоо тармагын координациялоо кызматын ырасмий токтотту. Буга байланышкан токтомду Жогорку Кеңеш ушул эле күнкү отурумунда кабыл алды. Парламент ушул эле күнү башкы прокуратурага жана Жогорку сотко Феликс Куловду актоону суранып кайрылды.
Кыргызстандын парламенти өлкө президентин шайлоону 26-июнга белгиледи. Бийлик алмашуудан улам чукул дайындалган президенттик шайлоого кимдер катышат? Кайсы саясатчы алдыга чыгышы мүмкүн? Алардын артында кандай саясий күчтөр бар? Ушул өңдүү маселелер өлкөдө кырдаал жумшарганы айрыкча саясий чөйрөнүн көңүлүн бурган бышык.
Жаңы Жогорку Кеңеш 27-мартта кайрадан мыйзамдуу бийлик бутагы катары ишке кирди. Борбордук шайлоо комиссиясынын буга байланышкан токтому парламенттин ырасмий отуруму башталаар алдында жарыяланды. Бул токтом парламенттеги кырдаалды дагы бир ирет өзгөрттү.
Кыргызстан мамлекет башчысынын милдетин аткаруучу жана убактылуу өкмөттүн башчысы Курманбек Бакиев маалымат жыйынын уюштурду. Бирок, ал мурда белгиленгендей, өкмөт үйүндө эмес, коопсуздук кызматынын имаратында өтүп, ал белгиленген мөөнөттөн эки саат кеч башталды. Муну өкмөттүн маалымат кызматы Бакиевдин өмүрүнө кол салуу ыктымалдыгы менен байланыштырды.
Кыргызстандын бийликке келген жаңы өкмөтү өлкөдө түзүлгөн кырдаалды жөнгө салууну эң башкы максат катары кароодо. Ошондуктан, кызматтан четтетилген президент Аскар Акаевди өлкөнүн карамагына өткөрүп алууга байланышкан маселе али күн тартибинде жок. Мындай пикирин 25-мартта «Кабар» агенттигинде өткөн маалымат жыйынында «Атажурт» кыймылынын теңтөрайымы Роза Отунбаева билдирди. Роза Отунбаевага ушул эле күнү тышкы иштер министрлигин жетектөө сунушталды.
Жогорку Кеңештин Мыйзам чыгаруу жыйыны менен жаңы парламенттин депутаттары 24-марттын түнүндө биргелешип өткөргөн жыйынында Кыргызстан элдик конгрессинин төрагасы, «Арнамыс» саясий партиясынын төрагасы Феликс Куловду ички иштер министрине дайындап, бардык күч структураларын көзөмөлгө алуу тапшырылды. Бул жыйындын алдында Кулов журналисттердин айрым суроолоруна жооп берген эле. Суроолордун басымдуу бөлүгү учурда Бишкекте жүрүп жаткан талап-тоноолор менен байланыштуу болду.
Кыргызстандын ырасмий бийлиги менен оппозиция өлкөдө түзүлгөн кырдаалды тынчтык жолу менен чечүү жаатында бир пикирге келе элек. Бул аралыкта эларалык уюмдар тараптардын сүйлөшүүлөрүнө шарт түзүп берүүгө даяр экендиктерин билдиришти.
Дагы жүктөңүз
