Алгачкы соттук жараяндын алдында америкалык прокурорлор кандуу окуя үчүн айып коюлуп жаткан адамды өлүм жазасына тартууну суранганы жатышканын жарыялашты.
Эки күн мурда, 27-октябрда Пенсильвания штатындагы Питтсбург шаарынын синагогасында, жергиликтүү жөөт жамаатынын диний жөрөлгөсү учурунда ок атылып, кеминде 11 кишинин өмүрү кыйылган. Бул кол салуу антисемиттик кылмыш катары бааланууда.
Соңку эки күндөн бери Питтсбургдагы кол салуунун курмандыктарын Кошмо Штаттарда, Израилде, Ватиканда Рим папасы Франциск өткөргөн диний жөрөлгөдө, айрым Европа мамлекеттеринде да эскерип жатышты.
Ал эми Питтсбургдун өзүндө 28-октябрда жергиликтүү диний жамааттардын баарынын өкүлдөрү келген эскерүү иш-чарасына эки жарым миңдей киши катышты.
Учурда кандуу окуя боюнча тергөө иштери жүрүп жатат. Америкалык прокурорлор эми 29-октябрда сотко жеткириле турган кылмышка шектүү, 46 жаштагы Роберт Бауэрсти өлүм жазасына тартууну суранганы жатышканын билдиришүүдө:
- Синагогадагы адамдарга кол салуу учурунда Бауэрс геноцид тууралуу айтып, жөөт улутундагыларды өлтүргүсү келерин билдирген. Полиция менен тирешүүдөн кийин ал акыр аягында багынып берди жана бүгүн федералдык түрмөдө отурат. Бауэрске жалпысынан 29 пункт боюнча федералдык айып коюлууда. Мунун 11и - диний ишенимин аткарып жаткан адамдарды өлтүрүү. Адамдарды өлтүрүү үчүн ал 11 ирет ок атуучу курал колдонгон. Мунун ар бири үчүн өлүм жазасын берүүгө болот. Ал жасаган кылмыштын акыркы жети пункту болсо өз өмүрүн тобокелге салып, Брауэрсти токтотууга аракеттенген полиция кызматкерлери менен байланыштуу. Ал каарман полиция кызматкерлеринин үчөө да Бауэрс аткан окко учкан, - деди Пенсильвания штатынын федералдык прокурору Скот Брэди.
Питтсбургдагы кол салуу үчүн күнөөлүү адамга алдыда өлүм жазасы сураларын АКШнын башкы прокурору Жефф Сэшнс да ишарат кылууда.
Кандуу окуя 27-октябрда, ишемби күнү эртең менен Питтсбурдагы жөөт ибадатканаларынын биринде ымыркайга ат коюу жөрөлгөсүнүн учурунда болгон. Күбөлөрдүн айтымында, кол салган адам “Жөөттөрдүн баары өлүшү керек!" деген сөздөрдү кыйкырган.
Бауэрстин огунан 11 адамдын өмүрү кыйылгандан тышкары дагы алты киши жарадар болгон. Кол салуу жек көрүүнүн негизинде жасалган кылмыш катары кабыл алынды.
Президент Дональд Трамп окуяны ал түгүл “антисемиттик кылмыш” деп атады.
- Бул жапырт киши өлтүрүү - айдан-ачык кастык жана жек көрүү. Мындайды элестетүү, ишенүү мүмкүн эмес. Бул антисемиттик аракет. Жек көрүүнүн ууусуна шыкалган мындай антисемитизм кайсы жерде пайда болсо да каршылык көргөзүлүп, айыпталышы керек. Америкада антисемитизм жана диний жек көрүүнүн кандай формасы болбосун келишүү мүмкүн эмес, силер муну билесиңер, - деди президент Дональд Трамп Индианополис шаарында жактоочулары менен жолугуп жатып.
Кан төгүүнү АКШдан эки партиянын саясатчылары, дүйнө лидерлери, Бириккен Улуттар Уюму айыптады.
Конгресстин мүчөлөрүн шайлоо алдында болгон бул окуя АКШда куралды көзөмөлдөө маселеси боюнча талкууларды да кайра жандантты.
“The New York Times” басылмасы белгилегендей, Питтсбурдагы кол салуу АКШда диний жайларда акыркы үч жылда үчүнчү ирет ок атылышы болду. Былтыр ноябрда Техас штатындагы чиркөөдө куралдуу адам 26 кишинин, 2015-жылы Түндүк Каролина штатындагы чиркөөдө тогуз кишинин өмүрүн кыйган.
“The New York Times” келтирген маалыматтарга караганда, 2017-жылдын статискасы АКШда былтыр антисемиттик мүнөздөгү инциденттер 57% өскөн. Бул антисемиттик багыттагы кылмыштар өкмөттүк эмес уюм (Anti-Defamation League) тарабынан каттоого алына баштаган 1979-жылдан берки эң жогорку көрсөткүч.
