Өкмөт башчынын Ошко сапары күдүк ой жаратты

Өкмөт башчы Жантөрө Сатыбалдиевдин Ошко болгон бир күндүк сапары тууралуу коомчулукка жана журналисттерге алдын ала маалымдалган жок. Ал келээри менен Ош шаарындагы көзү азиз жана көрүүсү начар балдардын адистештирилген интернатына жаңы жылдык белектерди тапшырып, №52 орто мектептин спортчу окуучуларына атайын сыйлыктарды берди.

Андан кийин Ош, Жалал-Абад жана Баткен аймактарынын күч түзүмдөрүн чогултуп, жабык эшик артында жыйын өткөрдү. Анда жаңы жыл алдындагы коопсуздук, коомдук-саясий маселелер талкууланганы кабарланууда.

Өкмөттүн маалымат кызматы кабар тараткандай, Жантөрө Сатыбалдиев жыйында буларды айткан:

- Жаңы жыл күндөрү милиция жана башка күч түзүмдөрү толугу менен күчөтүлгөн тартипке өтүшү керек. Майрам күндөрү жана андан кийинки күндөрдөгү тартип толук сакталышы кажет. “Ыйыктар” Кыргызстанда жок жана болбошу керек. Аймакта кырдаалды курчутуп, дестабилдештирүүгө алып келгендер мыйзам чегинде өз жазасын алат.

Бирок журналисттер чогулушка катышпаганы үчүн ал жердеги көп маселелер белгисиз бойдон калды. Жергиликтүү серепчи Төлөгөн Келдибаев премьер-министрдин сапарын башка маселелер менен байланыштырат:

- “8-январда Ош шаарында массалык башаламандык орун алат. Жаныш Бакиев Садыр Жапаровдун, Талант Мамытовдун инисинен акча берип жиберди” деген маалыматтар Минсктин маалымат сайттарына чыгып кеткен. Бул тууралуу күч органдарына да маалымат келген экен. Ошондуктан ушул маселелерди алдын алуу үчүн өкмөт башчы атайын Ошко келип, жабык эшик артында тартип коргоо органдары менен жыйын куруп атат. Жаңы жылда, же андан кийин кандайдыр бир окуялар орун алса, анда аны күч менен болсо да басып калышат.

Буга чейин айрым маалымат каражаттары, өкмөттүн кээ бир мүчөлөрү Ош шаарынын мэринин айланасындагы маселелер боюнча көптөн бери Ошто жүрүшкөндүктөрүн жазып чыгышканы бар. Мэрди шайлоо күнү белгиленгенден кийинки Сатыбалдиевдин сапарын ушуга байланыштыргандар да жок эмес:

- Албетте бул сапар Ош шаарынын мэринин шайлоосуна да байланыштуу. Анткени белгилүү болгондой, азыр аймакта бир топ топтор биригип, чоң бир оппозициялык блок түзгөнү жатышат. Алардын алгачкы жыйындары январь айынын башында болушу мүмкүн. Ошого карата күч структурасы бийликтин көзөмөлүнөн чыгып кетпесин деген маанайда да келиши мүмкүн. Негизи шаар мэрин алмаштырууга борбордук бийлик кызыкдар да. Балким бул иш сапарда ошол да максат бардыр.

Ош шаарынын мэрин шайлоо 15-январга белгиленген. Аны шаардык кеңештин депутаттары шайлашат. Бирок кээ бирлери шайлоо жыйынтыгы мурдагы мэр Мелис Мырзакматовдун тарабына чечилбейт деп азыртадан эле бүтүм чыгарып коюшту. Анткени анын “Улуттар биримдиги” партиясы шаардык кеңеште азчылыкты түзүп калды. Бирок эгер Мырзакматов утулуп калса, аймакта массалык нааразылыктар башталат деп дүрбөгөндөр бар. Ош шаарынын жашоочусу Тургунайым Айтиева:

- Кырдаал жакшынакай эле. Бул бийликтер өздөрүнөн өздөрү коркуп эле ар кандай иштерди кылып атышат. Кечээ келип жашыруун жыйын өткөрүп кеткенинин себеби да ошондо. Жаңы жылды тынч эле өткөрөлү деп атабыз. Мурунку мэр өзү деле “мен дегендин баары, келечекке жакшы план койгон кишилердин каалаганы келип шайлоого катышып көрсүн” деп айткан. Ал өзү деле ушундай бир мыйзамдуу кармашуу өткөрөм деп айтып жатпайбы. Менимче шайлоо маселесинен от чыгат деп эч кандай кыжаалат болуштун кереги жок.

Айтиеванын белгилешинче, өкмөт башчынын коомчулукка ачыкка чыкпай жолугушуу өткөрүп кеткени түрдүү түкшүмөлдөрдү жаратууда:

- Тынч жаткан элди өздөрү кооптондурууда. “Премьер-министр келиптир, күч органдарына тапшырма бериптир, дагы эмне болуп кетет экен, эртең кантет” деп эл кооптоно берет да. Мына көчөлөрдө деле, борбордук аянтта деле милицияларды толтуруп коюптур. Акимиаттын ичинде деле күч структура кызматкерлеринин адамдарын көбөйтүп атышат. Эмне кереги бар мунун? Баягы эле жаңы жыл, баягы эле майрам салтанат менен жүрөт эле. Чоң белгиси бар суроолорду өкмөт, бийликтер өздөрү жаратып атышат...

Ошентсе да күч органдары Ош аймагында кырдаал стабилдүү экенин айтып, жаңы жылга карата даярдыктар жылда көрүлүүчү аракеттер экенине ишендирүүдө. Ош шаардык ички иштер башкармалыгынын маалымат катчысы Замир Сыдыков буларды айтты:

- Учурда Ош шаарында жалпы коомдук-саясий абал туруктуу. Жашоочулар, коноктор кадимки турмушу менен алек. Ишканалар, мекемелер, дүкөн-соода жайлар жана социалдык объекттер иштеп атат. Ал эми Ош шаардык ички иштер башкармалыгынын өздүк курамы 30-декабрдан 1-январга чейин күжүрмөн жогорку даярдыкта иштешет. Майрамга карата шаардыктардын, калаага келген коноктордун коопсуздугун сактоо максатында бир топ иш-пландар мерчемделген.

Өкмөт башчы Жантөрө Сатыбалдиев Ошко 3 айдан бери эми келип отурат. Учурда Ош шаарынын мэринин милдетин Алымжан Байгазаков аткарып атат. Өкмөттүн буйругу менен мурдагы мэр Мелис Мырзакматов кызматынан кеткен. Ал азыр шайлоого карата кызуу даярдыктын үстүндө экени айтылууда.