Чөлкөмдөгү мамлекеттерде азыр да коммунисттик партиянын таалимин алган саясатчылардын таасири күч. Аймактын лидер жаштары ушундан улам борборазиялык мамлекеттерде нукура демократиялык принциптердин жакын арада ишке ашуусунан күмөн санайт.
Бишкекте бүгүн ачылган "Демократия жайкы мектебинин" айрым катышуучулары ушундай пикирлерин билдиришти.
Өзбекстандык жаш активист Жамшид Хакимов өз мекенинде жаштардын өлкөнү башкаруусуна шарттар жакшы эле түзүлгөн деген пикирде. Өзбек парламенти - Олий мажлиске 25 жаштан тарта депутат болууга укук берилгенин, ал жерде жаш депутаттар саны жетиштүү.
Мындан тышкары партияларда жаштар канаты да бар экен. Ошентсе да көпчүлүк өзбекстандык жаштар саясатка анча тартылышпайт дейт Жамшид:
- Эмне үчүн жаштар саясатка караганда бизнесте көбүрөөк болгусу келгенине менин көз карашым мындайча. Саясий жашоодо чыгармачыл демилгелерин, жана башка ойлорун жүзөгө ашырууга мүмкүнчүлүк аз. Ал эми бизнесте болсо өзүнө өзү кожоюн.
Ал эми казакстандык жаш саясат талдоочу Амангелди Калыбековдун айтымында, эл улуу муундагы лидерлерге, алмашкыс жетекчилерге көнүп бүткөн. Мындан улам жаштар саясатта чечүүчү деле күчкө ээ эмес:
- Жаштардын мамлекеттик структуралардагы чечүүчү күч катары кароо эрте. Ар нерсенин убагы бар. Өз убагы келгенде жаштар да башкалар эсептеше турган күчкө айланышы мүмкүн.
Ал бул үчүн ириде коомчулук өзү, анын ичинде жаштар өзгөрүшү керектигин белгилейт.
А бирок коммунисттик доордон демократияга өтүү кыйла убакытты талап кылаарын эң тажрыйбалуу саясий ишмер жана дипломат Ишенбай Абдуразаков белгиледи. Анын айтымында, таза демократиялык коом куруу үчүн Борбор Азия өлкөлөрүндө дагы үч муун алмашышы зарыл.
- Эл да быша элек. Мына шайлоодо кандай шайлап атышат. Идея, саясий платформа, лидерлердин бышып жетилгендиги менен такыр иши жок да көп элдин. Бизде күч биринчиден каржы ресурсу, экинчиден - административдик ресурс, үчүнчүдөн - аймактык бөлүнүү, төртүнчүсү непотизм деп коёбуз – уруулук бөлүнүү.
Кыргызстандык активист Айдай Акматова Кыргызстанда жаштардын ролу, демократиялык көрсөткүчтөр башкаларга салыштырмалуу жогорулап баратат деген ойдо. Анын пикиринче, буга бийликтин бийик бутактарындагы адамдар менен пикир алышуу мүмкүндүгү мисал боло алат.
- Демократиянын алкагында иштебесе биз минтип жеңил жолугуп, пикир алмашып, өлкө башчысы менен жеңил пикир алыша алмак эмеспиз. Мисалы, былтыркы окуялардан кийин деле мына, Өзбекстандан келген катышуучулар биз менен кенен-кесир ой алмашып, аралашып жүрүшөт.
"Демократия жайкы мектеби" Борбор Азиядагы жаштардын коомдук турмушка активдүү аралашып, саясий билимин жогорулатуусуна жардам көрсөтүү аракетинде 2007-жылдан бери иштеп келет.
Мектептин быйылкы окуусуна Борбор Азия өлкөлөрүнөн жүздөн ашуун жаштар катышууда. Окуунун ачылышына Кыргызстандын президенти Роза Отунбаева катышып, бул чөлкөмдө демократиянын келечеги азыркы жаштарда экенин баса белгиледи.
Бишкекте бүгүн ачылган "Демократия жайкы мектебинин" айрым катышуучулары ушундай пикирлерин билдиришти.
Өзбекстандык жаш активист Жамшид Хакимов өз мекенинде жаштардын өлкөнү башкаруусуна шарттар жакшы эле түзүлгөн деген пикирде. Өзбек парламенти - Олий мажлиске 25 жаштан тарта депутат болууга укук берилгенин, ал жерде жаш депутаттар саны жетиштүү.
Мындан тышкары партияларда жаштар канаты да бар экен. Ошентсе да көпчүлүк өзбекстандык жаштар саясатка анча тартылышпайт дейт Жамшид:
- Эмне үчүн жаштар саясатка караганда бизнесте көбүрөөк болгусу келгенине менин көз карашым мындайча. Саясий жашоодо чыгармачыл демилгелерин, жана башка ойлорун жүзөгө ашырууга мүмкүнчүлүк аз. Ал эми бизнесте болсо өзүнө өзү кожоюн.
Ал эми казакстандык жаш саясат талдоочу Амангелди Калыбековдун айтымында, эл улуу муундагы лидерлерге, алмашкыс жетекчилерге көнүп бүткөн. Мындан улам жаштар саясатта чечүүчү деле күчкө ээ эмес:
- Жаштардын мамлекеттик структуралардагы чечүүчү күч катары кароо эрте. Ар нерсенин убагы бар. Өз убагы келгенде жаштар да башкалар эсептеше турган күчкө айланышы мүмкүн.
Ал бул үчүн ириде коомчулук өзү, анын ичинде жаштар өзгөрүшү керектигин белгилейт.
А бирок коммунисттик доордон демократияга өтүү кыйла убакытты талап кылаарын эң тажрыйбалуу саясий ишмер жана дипломат Ишенбай Абдуразаков белгиледи. Анын айтымында, таза демократиялык коом куруу үчүн Борбор Азия өлкөлөрүндө дагы үч муун алмашышы зарыл.
- Эл да быша элек. Мына шайлоодо кандай шайлап атышат. Идея, саясий платформа, лидерлердин бышып жетилгендиги менен такыр иши жок да көп элдин. Бизде күч биринчиден каржы ресурсу, экинчиден - административдик ресурс, үчүнчүдөн - аймактык бөлүнүү, төртүнчүсү непотизм деп коёбуз – уруулук бөлүнүү.
Кыргызстандык активист Айдай Акматова Кыргызстанда жаштардын ролу, демократиялык көрсөткүчтөр башкаларга салыштырмалуу жогорулап баратат деген ойдо. Анын пикиринче, буга бийликтин бийик бутактарындагы адамдар менен пикир алышуу мүмкүндүгү мисал боло алат.
- Демократиянын алкагында иштебесе биз минтип жеңил жолугуп, пикир алмашып, өлкө башчысы менен жеңил пикир алыша алмак эмеспиз. Мисалы, былтыркы окуялардан кийин деле мына, Өзбекстандан келген катышуучулар биз менен кенен-кесир ой алмашып, аралашып жүрүшөт.
"Демократия жайкы мектеби" Борбор Азиядагы жаштардын коомдук турмушка активдүү аралашып, саясий билимин жогорулатуусуна жардам көрсөтүү аракетинде 2007-жылдан бери иштеп келет.
Мектептин быйылкы окуусуна Борбор Азия өлкөлөрүнөн жүздөн ашуун жаштар катышууда. Окуунун ачылышына Кыргызстандын президенти Роза Отунбаева катышып, бул чөлкөмдө демократиянын келечеги азыркы жаштарда экенин баса белгиледи.
