Кыргызстанда быйыл сугат суунун акысы эки тариф менен эсептелет. Ага ылайык, шарты катаал райондун тургундары бир гектарга 250, калган райондордуку 500 сом төлөйт.
Суу ресурстары, айыл чарба жана кайра иштетүү өнөр жайы министрлигинин болжолунда дан эгиндери айдалган 1 гектар жерге орточо 1100 метр куб суу керек.
Мекеме сугат суудан түшкөн каражатты ички каналдарды казуу, айыл чарба техникасын сатып алуу жана мураптардын маянасын көтөрүү үчүн жумшоого белсенүүдө.
Айыл чарба министри Бакыт Төрөбаев 2-апрелде сугат суунун тарифине байланыштуу билдирүү таратты.
"4 саатта секундасына 75 литр суу кое берилсе, бир гектарга 1080 метр куб суу жетет. 8 саатта секундасына 100 литр суу берилсе, ал 2880 метр кубга жетет. Бул көлөмдүн баасы 500 сом болот. Эгер 2 саатта 75 литр/с суу кое берсек, ал 540 метр куб болуп, нормага жетпей калса анда дыйкан 500 сом эмес, 250 сом гана төлөйт. Көлөмгө жеткирүү үчүн дагы кийин 2 саатта 75 литр/с суу берсек, 540 метр куб болуп нормага жетет. Эки жолу сугаруу аркылуу тиешелүү көлөм берилет, ошондо жалпы бир жолку сугат суусу деп эсептелип, 500 сом төлөнөт. Тактап айтканда, эки жолу сугаруу менен бир көлөмдүн акысы төлөнөт", - деди Төрөбаев.
Министрдин белгилешинче, 15 райондо сууну жеткирүү катаал, калган райондордо ыңгайлуу болгондуктан ушундай тариф кирген.
Буга чейин өлкөдөгү ички чарбалык каналдарды Суу пайдалануучулар ассоциациясы тейлеп келген.
Төрөбаев ассоциация дыйкандар менен келишим түзбөй, ар кандай баа коюп алганын, айрым учурда 10-15 миңге чейин алып турганына токтолду.
Жылына суу акысынан топтолгон 1-1,5 млрд сом мурда кайда жумшалганы белгисиз болуп келсе, эми максаттуу түрдө элдин муктаждыктарын чечүүгө, каналдарды оңдоп, жаңысын курууга, модернизация кылууга жумшаларын кошумчалады.
Акыркы жумада сугат суунун тарифине байланыштуу маселе Жогорку Кеңеште бир канча жолу көтөрүлдү. Депутаттар эки башка тариф дыйкандарга кошумча түйшүк жана оорчулук жаратарын айтып, министрликтин жаңы реформасын сындап жатышат.
Суу ресурстары, айыл чарба жана кайра иштетүү өнөр жайы министрлигинин маалыматында өлкөдө 28 миң чакырым суу каналы бар. Анын ичинде 6 миң чакырым чарба аралык канал Суу чарба башкармалыктарына карап, аны министрликке караштуу Суу кызматы көзөмөлдөйт. Калган 22 миң чакырым ички чарбалык каналды Суу пайдалануучулар ассоциациясы тейлеп турган.
Министрликке караштуу Суу ресурстары кызматынын мурдагы жетекчиси Алмазбек Сокеев былтыр жергиликтүү басылмалардын бирине курган маегинде 2025-жылдан баштап сугат суу берүүнү мамлекет өз колуна алып, кырдаалга жараша өзгөрчү убактылуу тариф киргизерин айткан. Ал өлкөдөгү 2 миллиондой керектөөчү сугат суу үчүн м³/секундасына 0.03 сом, тоолуу райондордо 0.01 сом төлөрүн, бул акчага ирригация тармагын оңдоо мүмкүн эместигин белгилеген.
Алмазбек Сокеев быйыл 24-мартта кызматынан алынган.
Кыргызстанда сугат сууга тариф 1996-жылдан бери өзгөргөн эмес. (ST)
Шерине